Vollenbroek voorspelt grote gevolgen recente uitspraken Raad van State

Johan Vollenbroek, de voorman van natuurorganisatie MOB, voorspelt enorme effecten van recente uitspraken van de Raad van State (RvS) voor de vliegvelden in ons land. Een halvering lijkt niet uitgesloten.

Op 18 december 2024 bepaalde het hoogste rechtscollege van ons land inzake de Amercentrale en destructor Rendac dat zogenaamde ‘positieve weigeringen’ van natuurvergunningen met terugwerkende kracht ongeldig zijn verklaard en dat ook voor het inzetten van ‘latente stikstofruimte’ een vergunning noodzakelijk is.

Schiphol beschikt weliswaar over een natuurvergunning, maar deze wordt aangevochten door MOB. De rechter heeft naar aanleiding van het RvS-vonnis de betrokken partijen gevraagd om meer informatie. Eindhoven en Rotterdam zijn ‘gelegaliseerd’ op basis van de nu afgeschoten ‘positieve weigering’.

Schiphol heeft de natuurvergunning aangevraagd door via ingewikkelde berekeningen ‘aan te tonen’ dat het tijdens de referentiesituatie van eind jaren ’90 in staat zou zijn geweest zo’n 500.000 vluchten mogelijk te maken. Maar het vliegveld voerde er destijds slechts zo’n 273.000 uit. Het verschil is de ‘latente ruimte’ die nu niet meer mag worden ingezet.

Extra uitstoot voorkomen
Wordt die ruimte wél ingezet, dan ontstaat in feite extra uitstoot van stikstofverbindingen, waardoor de belasting van de natuur juist toeneemt in plaats van afneemt zoals de bedoeling is. De stikstofverbindingen staan natuurherstel in de weg en dat mag niet langer in ons land.

Vorig jaar kregen zowel Eindhoven als Rotterdam Airport een ‘positieve weigering’ van toenmalig minister Christianne van der Wal. Vollenbroek noemde die regeling een spookvergunning en waarschuwde het kabinet al dat deze niet zou standhouden voor de rechter.

Desondanks zette het kabinet door, maar Vollenbroek kreeg nu gelijk van de RvS. Daardoor zijn de vliegvelden nu terug bij af. Met de spookvergunningen is het dezelfde kant opgegaan als met de PAS-melders, die al ruim vijf jaar lang met de handen in het haar zitten, geen financiering meer kunnen krijgen voor hun bedrijf en geen zicht op legalisatie hebben.

Net als de PAS-melders
Die doodlopende weg geldt nu ook voor de vliegvelden van Rotterdam en Eindhoven. Net als de PAS-melders, veelal boerenbedrijven, zitten zij met een ongeldige spookvergunning en kunnen zij de aanvraag van een natuurvergunning weer opnieuw opstarten.

Dat is geen sine cure, want in ons land liggen inmiddels duizenden aanvragen op de plank die niet kunnen worden gehonoreerd. En het verlenen van een vergunning is alleen maar moeilijker geworden sinds het vonnis van 18 december.

Parallel aan het beroep tegen de spookvergunningen heeft MOB een procedure lopen waarin het vraagt om het aantal vluchten op Eindhoven en Rotterdam te halveren, zodat geen gebruik meer hoeft te worden gemaakt van de latente stikstofruimte. Die procedure is met de recente uitspraak van de Raad van State nog kansrijker geworden.

Laksheid bij regering
Het gebrek aan daadkracht bij het kabinet zorgt er nu voor dat alle procedures over natuurvergunningen van vliegvelden grote kans van slagen krijgen. Het gegoochel met vluchtaantallen wordt niet langer geslikt door rechters en zij fluiten de handelswijze van de overheid keihard terug.

De uitspraken van de RvS raken niet alleen de vliegvelden. Ook de broodnodige woningbouw dreigt grote vertraging op te lopen en boerenbedrijven blijven met een onzekere toekomst zitten. Wegenbouw en zelfs energiecentrales komen in grote problemen.

Tegenstanders van de natuurwetgeving geven vaak aan dat de stikstofproblematiek een verzonnen probleem is en dat rechters op de stoel van de regering gaan zitten met hun vonnissen. Maar feit is dat rechters toetsen aan bestaande regelgeving en dat de natuur in ons land er slecht aan toe is. Het zijn regels waarmee ons land zelf heeft ingestemd.

Dat de regering de regels al jarenlang negeert, zorgt nu voor miljarden euro’s schade aan de economie. En voor een stop op de woningbouw, plus voor vliegvelden met de omvang van zo’n dertig jaar geleden. En dat zonder ‘balanced approach’, want die is alleen maar nodig in geval van krimp vanwege geluidsoverlast. 2025 wordt een mooi jaar.