Vliegen is straks hartstikke goed voor het milieu
Powerswitch
Door Leonie Hosselet
Drie misverstanden over de luchtvaart van de toekomst
Dat vliegen slecht is voor het klimaat, wordt vaak genoeg gezegd. Maar tegelijkertijd hoor je ook van alles over innovaties in de luchtvaartindustrie. Waar staan we? Is duurzaam vliegen al binnen handbereik?
vliegen
“Innovaties ontstaan vaak tijdens oorlogen, dat is helaas zo. En momenteel zijn we in oorlog met klimaatverandering. Drastische veranderingen zijn nodig”, zei Henri Werij een paar weken terug bij zijn oratie. Geen halfbakken teksten van de decaan luchtvaarttechniek aan de TU Delft. Hij roept op tot een revolutie in de luchtvaartindustrie. Waarom is dat nodig? Drie misverstanden over de toekomst van de luchtvaart.
1. Met nieuwe technologie gaan we het oplossen
Het vliegtuig is de afgelopen vijftig jaar efficiënter geworden, zegt Werij. “Er is een flinke afname van de benodigde brandstof per kilometer gerealiseerd, de motoren en de aerodynamica (hoe het vliegtuig door de lucht beweegt, red.) zijn verbeterd.” Maar – en dat is een grote maar – de groei van het aantal kilometers per passagier is veel groter dan de afname van de uitstoot per passagier. Met andere woorden: we vliegen zo veel dat dat met innovaties niet of nauwelijks bij te benen is. Werij: “De luchtvaart groeit heel erg snel: het aantal vliegkilometers verdubbelt elke vijftien jaar. 2 procent van de CO2-uitstoot komt momenteel van de luchtvaart en dat kan alleen maar meer worden.”
“De luchtvaart groeit heel erg snel: het aantal vliegkilometers verdubbelt elke vijftien jaar”
Daarbij verbleken onze verbeterpogingen, vindt Werij. “We doen nu een beetje hier, een beetje daar. De motoren, bijvoorbeeld, zijn al ontiegelijk geoptimaliseerd. Het is een enorme inspanning om die nog 10 procent efficiënter te maken.” In plaats van het vliegtuig zoals wij het kennen te optimaliseren, moeten we dus het vliegtuig opnieuw uitvinden.
Geen Tesla in de lucht
Welke kant moeten we dan op? Over elektrisch vliegen kan Werij kort zijn: “Mensen roepen heel makkelijk ‘we hebben straks een Tesla in de lucht’, maar dat gaat hem niet worden voor de grotere afstanden met veel passagiers. De batterij die je dan nodig hebt, is veel te zwaar. Een vliegtuig voor lange afstanden heeft 110 ton aan kerosine mee. Een batterij zou 2.000 ton wegen.”
Biofuels zijn een serieuze optie, maar daarbij zijn er zorgen over negatieve impact. Werij: “De verbouwing van gewassen moet niet ten koste gaan van de voedselvoorziening. We moeten serieus nadenken over het risico. Als er massaal biobrandstof nodig is, hoe voorkom je dan dat daar kostbare grond voor wordt gebruikt?”
“Zelfs de schoonste brandstof heeft effect op het klimaat”
Onze beste optie is elektriciteit maken in de lucht, denkt Werij. Je hoeft dan geen batterij mee te zeulen die je aan de grond hebt opgeladen. Werij: “Je hebt een vloeistof nodig waarbij je een chemische reactie kunt laten plaatsvinden, of gas bij een grote druk, zoals waterstof.” Die waterstof kun je opwekken met behulp van (schone) elektriciteit. In de lucht zet je de waterstof dan weer om in elektriciteit. “En daarmee kun je elektromotoren aandrijven, in plaats van de huidige verbrandingsmotoren. Ik denk dat we die kant op moeten.”
Sluierbewolking
Maar ook waterstof is niet heilig. Werij: “Zelfs de schoonste brandstof heeft effect op het klimaat. De vliegtuigstrepen die je in de lucht ziet leiden tot sluierbewolking en dat heeft ook een opwarmend effect. Stel we gaan vliegen op waterstof, dan heb je water als restproduct. Dat zorgt voor meer wolkenvorming.” Om dat te voorkomen zou je kunnen overwegen lager te gaan vliegen. “Niet zo laag dat er meer geluidsoverlast ontstaat. Maar als je lager vliegt is er wel meer weerstand, dus je hebt meer brandstof nodig en je vliegt langzamer.” Dat vereist een zorgvuldige afweging en er moet ook draagvlak voor zijn – Werij vraagt zich af of dat er is. “Kijk naar de discussie over 130 kilometer per uur rijden. Dat leidt tot meer herrie en uitstoot en levert maar een paar minuten tijdwinst op, maar die discussie gaat met veel emoties gepaard. Als je dan zegt: je vliegreis naar New York duurt straks twee uur langer, ben ik benieuwd naar de reacties. Bekijk bericht op "oneworld.nl - 01-05-2018"
Geplaatst door Bob uit Uitgeest