Vliegadvertentie staat naast kritisch stuk over vliegen

OPINIE - brief van de hoofdredactie Cees van der Laan

Geregeld krijgen we brieven van lezers over waarom de krant van de duurzaamheid advertenties plaatst waarin vliegreizen worden aangeboden. Zeker nu de periode is aangebroken dat mensen zich weer oriënteren op de zomervakantie. In de krant van donderdag stond er weer een onder het kopje 'funvliegen'. "Waarom toch bijna dagelijks paginagrote advertenties die het milieubelastende funvliegen aanwakkeren. Graag ben ik als abonnee bereid (en volgens mij velen met mij) een aantal euro's meer te betalen voor mijn krant om van dit soort praktijken verschoond te blijven'', aldus Gert van Norel uit Elburg.

Advertenties voor vliegreizen in een krant die vindt dat er minder moet worden gevlogen voelt ongemakkelijk, als een kiezel in de schoen. Waar de krant redactioneel staat is helder: wij zijn niet tegen vliegen, maar wij vinden dat er wel minder moet worden gevlogen en dat dit duurder moet worden. Om die reden is de krant voor de invoering van belastingen op kerosine en tickets en voor een maximumaantal vluchten op Schiphol.

Dat er desondanks advertenties voor vliegreizen in de krant staan heeft te maken met de - terechte - scheiding tussen de redactie en de advertentieafdeling. Die scheiding is strikt. De redactie werkt onafhankelijk, de mensen van de advertentieafdeling hebben niets te zeggen over de verhalen die wij schrijven. Dit is vastgelegd in ons redactiestatuut. Dit werkt ook omgekeerd, wij als redactie hebben niets te zeggen over de advertenties die worden geplaatst, tenzij ze reclame maken voor geweld, racisme, discrimi-natie en seksisme. Die worden geweigerd en leiden zelden tot een discussie tussen redactie en de advertentieafdeling.

Om als redactie je toch te bemoeien met het advertentiebeleid is een bijkans heilloze weg. Welke advertenties zouden wij dan moeten weigeren? Er zijn lezers die vinden dat wij geen reclame voor auto's zouden mo-gen maken, of advertenties moeten weigeren waarin het planten van bomen in Israël wordt gepromoot, of voor politieke partijen. Mag je van dezelfde touroperator wel advertenties voor auto- en busreizen plaatsen maar niet de vliegvakanties? Ik denk dat als je eenmaal deze weg opgaat, waarbij de redactie op de stoel van de adverteerder gaat zitten, je in een labyrint van dilemma's verdwaalt. Dan is het verstandiger de scheiding tussen advertenties en redactie strikt te handhaven.

Dus u kunt een kritisch artikel verwachten over de milieubelasting van cruiseschepen en verderop in de krant een advertentie voor een reis naar Spitsbergen aantreffen.

De lezers van Trouw vinden een duurzamere wereld belangrijk, maar reizen net zo graag als andere mensen, zo blijkt uit lezersonderzoek. Reizen appelleert aan vrijheid, ontspanning en nieuwsgierigheid naar andere culturen. De een doet dit op de fiets, de meesten per auto of vliegtuig en soms per trein of schip. Reisadvertenties in de krant, maar ook op de radio, televisie en internet, helpen mensen bij hun keuze voor een vakantie.

En zijn lezers echt bereid 'een paar euro's' meer te betalen voor een krant zonder reisadvertenties? Op individueel niveau zal die bereidheid er zeker zijn, maar dit geldt beslist niet voor alle lezers. De belangrijkste reden om de krant op te zeggen is doorgaans de hoogte van het abonnementstarief. Advertenties maken het mogelijk de kosten van het maken van een krant binnen de perken te houden. En dat is voor veel lezers ook belangrijk.