Vijftien jaar lang 100.000 vluchten teveel gedoogd op Schiphol

Door een rekenfout van adviesbureau To70 is duidelijk geworden dat op Schiphol sinds 2008 maar liefst 100.000 vluchten per jaar teveel zijn gedoogd onder het mom van ‘anticiperend handhaven’. De rekenfout zorgt er nu voor dat minister Harbers van Infrastructuur met een nieuwe truc op de proppen moet komen.

Schiphol opereert sinds 2010 volgens het Nieuwe Normen- en Handhavingsstelsel (NNHS). Dat is nog steeds niet wettelijk vastgelegd, mede als gevolg van de stikstofproblematiek. Tegelijkertijd wordt het stokoude LVB uit 2008 keer op keer overtreden, terwijl dat systeem minstens zoveel bescherming zou moeten bieden als het voorgaande stelsel.

Maar dat is niet het geval. Want nu minister Harbers vorig jaar juli aankondigde een einde te maken aan het anticipend handhaven en daadwerkelijk het NNHS gaat implementeren, gaf hij bureau To70 de opdracht om te onderzoeken welke invloed dat zou hebben op het aantal vliegbewegingen van en naar Schiphol.

De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat 440.000 vluchten wel haalbaar zouden zijn als de wettelijk vastgelegde grenzen zouden worden gehandhaafd. Maar kortgeleden bleek dat To70 een grote rekenfout had gemaakt en dat binnen het NNHS minder dan 400.000 vluchten zouden passen.

Lees hier

Dit leidde tot grote paniek op het luchtvaartminnende ministerie van Infrastructuur (I&W). De minister had immers omwonenden al beloofd Schiphol te trimmen tot 440.000 vluchten en vanaf einde jaar de geluidsgrenzen te gaan handhaven.

Beloften niet waargemaakt
Al snel bleek dat de minister zijn beloften niet kon waarmaken en dat eind 2023 de krimp niet zou worden gerealiseerd, onder het mom van Europese regels.

Maar nu blijkt dat de beloofde handhaving helemaal niet in de praktijk kan worden gebracht, althans niet met de 440.000 vluchten die Harbers noodzakelijk acht om het overstappersnetwerk van KLM in stand te houden.

Dus moest er een nieuwe truc worden verzonnen door de luchtvaartminnende ambtenaren op het ministerie. Die is er nu en u wordt gevraagd om uw ‘zienswijze’. Op het moment van schrijven hadden slechts twee mensen een kort bezwaar ingediend, wetende dat er met de zienswijzen toch niets wordt gedaan. De vorige procedure – met 2200 zienswijzen – werd met één streek van de pen van Harbers naar de prullenbak verwezen.

Opnieuw extra geluidsruimte Schiphol
Die nieuwe truc heet de ‘experimenteerregeling Schiphol’. Daarmee krijgt Schiphol opnieuw de ruimte om veel meer vluchten uit te voeren dan binnen de democratisch vastgestelde, maar nooit gehandhaafde, geluidsruimte past. Het vliegveld mag hiermee – volgens de informatie van de overheid – maximaal twee jaar lang experimenteren met de gezondheid van omwonenden.

Voor de regeling zijn vier scenario’s uitgewerkt, waarvan het voor omwonenden minst gunstige gekozen is. Dat is de variant die Schiphol de meeste vrijheid gunt om meer herrie te maken dan mag.

Dat scenario is het inbouwen van een tussenstap voor de krimp. Niet ineens terug naar de (niet binnen de geluidsruimte passende) 440.000 vluchten, maar met een tussenstap op 465.000 vluchten plus verruiming van de geluidsnormen. Dat betekent dat omwonenden nog eens twee jaar langer met veel meer vliegherrie te maken krijgen dan beloofd.

Lees hier

Een tweede – niet gekozen – voorkeursscenario is om wel direct terug te gaan naar 440.000 vluchten, eveneens in combinatie met het verder oprekken van de geluidsgrenzen. De 440.000 passen immers niet in de vastgestelde geluidsruimte. Ook in deze variant zouden omwonenden te maken krijgen met meer overlast en vervuiling dan afgesproken.

Lees hier

Een alternatief scenario is dat de minister zijn woord houdt en Schiphol ineens doet krimpen naar 440.000 vluchten, zonder de geluidsgrenzen op te rekken. Maar dat gaat dus niet gebeuren, omdat de geluidsruimte naar nu blijkt slechts groot genoeg is voor minder dan 400.000 vluchten. Deze variant is voor omwonenden het beste, maar werd niet gekozen omdat KLM en Schiphol dan een strobreed in de weg zou worden gelegd.

Lees hier

Het is een trieste wanvertoning. Nu blijkt dat al vijftien jaar lang structureel 100.000 vluchten teveel zijn gefaciliteerd, benadeelt de minister met de zoveelste truc opnieuw de omwonenden. Aan dit saga lijkt maar geen einde te komen, alles om het marginale business model van de luchtvaartsector optimaal te faciliteren over de rug van ruim twee miljoen omwonenden.

Kamer wordt informatie onthouden
In de documenten die over deze volgende schending van de burgerrechten aan de Kamer zijn gestuurd, zijn grote delen zwartgelakt. Zelfs de Kamer mag kennelijk niet weten welke argumenten er worden gebruikt om burgers tekort te doen.

Als randvoorwaarde voor de experimenteertruc van Harbers geldt overigens nog wel de missende natuurvergunning van Schiphol. Deskundigen gaan er vanuit dat Schiphol nog veel verder zal moeten krimpen dan tot 400.000 vluchten om voor zo’n vergunning in aanmerking te komen.

Lees hier

Bij I&W weten ze dat en vermelden ze het in de bijlagen van de Kamerbrief. In de stukken is een waslijst opgenomen van actiepunten die nog moeten worden uitgevoerd, voordat de vergunning een feit kan worden. Maar welke punten dat zijn, dat mag zelfs de Kamer niet weten: vrijwel de hele lijst is zwartgelakt.

Gisteren schreven we op Twitter al een draadje over de onverkwikkelijke experimenteerregeling van het Ministerie van Infrastructuur.