Verwacht van Cora van Nieuwenhuizen geen gekke fratsen

Door Bart Zuidervaart

Wie zijn de nieuwelingen in het kabinet? Vandaag: Cora van Nieuwenhuizen (VVD), minister van infrastructuur en waterstaat, vrouw met een onberispelijke carrière.
Cora van Nieuwenhuizen droomde in haar jeugd over het snelle geld. Liefst wilde ze beurshandelaar worden. Als achtjarige speelde ze die wereld na, 'met vier telefoons op een tafel', noteerde Het Financieele Dagblad twee jaar geleden.

Het liep anders. Van Nieuwenhuizen (54) is sinds een maand minister van infrastructuur en waterstaat, na een politieke loopbaan die je gerust voorbeeldig kunt noemen. Ze was de afgelopen 23 jaar namens de VVD achtereenvolgens (burger)raadslid, Statenlid, gedeputeerde, Tweede Kamerlid, Europarlementariër en nu dus lid van het kabinet. Haar carrière verliep voorspoedig. Grote tegenslagen kende ze niet.

Van Nieuwenhuizen is geen geboren politica. Dat ze in de jaren negentig actief werd voor de VVD, was min of meer toevallig. Met haar toenmalige echtgenoot verhuisde ze naar Oisterwijk in Brabant, waar hij als dierenarts zou gaan werken. Haar oog viel op een oproep van de VVD in de lokale krant: politici gezocht. Het was, dacht ze, 'een leuke manier om Oisterwijkers te ontmoeten'.

Ad van den Oord maakte haar mee in de gemeenteraad van Oisterwijk. Hij was destijds fractievoorzitter van GroenLinks en is zich Van Nieuwenhuizen blijven herinneren als 'een brave politica'. Loyaal naar de partij en vooral naar de eigen wethouder. "Absoluut geen ideologische scherpslijper als bijvoorbeeld Hans Wiegel." Van den Oord vermoedt dat Mark Rutte haar mede daarom heeft teruggehaald naar Den Haag. Verwacht van deze nieuwe minister geen gekke fratsen. "De VVD heeft genoeg vervelende affaires gehad." Van Nieuwenhuizen is, benadrukt hij, uiterst integer. "Ik weet nog dat ze als raadslid gemeentegrond kon kopen. Dat is altijd precair. Ze wilde per se de commerciële prijs betalen. Dat deed toen zeker niet iedereen."

Sympathiek
In die periode was Niels van de Ven fractieleider namens het CDA en coalitiegenoot van Van Nieuwenhuizen. Hij zegt: "Ze is sympathiek, heeft een goed strategisch inzicht en weet daardoor wat verkoopbaar is." Van Nieuwenhuizen is niet van de conflicten. "Ze zoekt het politiek haalbare." Of, zoals oud-wethouder van Oisterwijk Joop Rakhorst (VVD) onlangs in het Brabants Dagblad zei: "Wie binnen de lijntjes blijft, kan ook ver komen."

Van den Oord en Van de Ven beginnen beiden over de dag dat Cora van Nieuwenhuizen een pop van Bob de Bouwer meenam naar de raadsvergadering. Oisterwijk had toestemming gekregen van de provincie om eindelijk nieuwe woningen bij te bouwen. In die tijd zat de woningbouw in Brabant behoorlijk op slot. Het was haar manier, zegt Van de Ven, "om op een eenvoudige manier duidelijk te maken waar het over ging. Bob de Bouwer, handen uit de mouwen. Het werd tastbaar."

Toen Van Nieuwenhuizen later gedeputeerde in Brabant was, deelde ze tijdens een debat over een ambitieus fietsplan miniatuur-fietsjes uit. Van de Ven: "Je moet dus niet gek opkijken als de minister straks in de Tweede Kamer met kleine vliegtuigjes op de proppen komt."

Van Nieuwenhuizen bezit 'een gezonde portie ambitie', zoals de oud-CDA-fractievoorzitter het omschrijft. "Ik denk niet dat haar loopbaan haar helemaal is overkomen." Van den Oord: "Ze maakt grote stappen. Als ze ergens net zit, is ze al weer weg. Dat is eigenlijk wel knap." Er was een moment van politieke tegenwind, in 2007, toen ze lijsttrekker voor de VVD in Brabant wilde worden. Onno Hoes was haar tegenstander. Hij won.

Sportieve verliezer
Hoes noemt haar 'een heel sportieve verliezer'. "Ik denk dat ze het wilde meemaken als leerproces." Hoes en Van Nieuwenhuizen werden vervolgens wel directe collega's in het college van gedeputeerde staten. "Die strijd heeft ons zelfs dichter bij elkaar gebracht", zegt hij. Als buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand voltrok Hoes het huwelijk tussen Van Nieuwenhuizen en haar nieuwe partner.

Hoes acht Van Nieuwenhuizen zeker geschikt voor het ministerschap. "Ze forceert niet, houdt niet van politieke spelletjes. Haar voordeel is dat ze alle bestuurslagen kent. Dat maakt iemand tot een compleet bestuurder. Ze heeft heel hard geknokt om te komen waar ze nu is."

Haar carrière bracht haar ook in Brussel, waar ze zich als Europarlementariër bezighield met monetair beleid. Alsnog kwam ze in aanraking met de beurshandelaren. In Trouw kruiste ze destijds de degens met haar Europese PvdA-collega Paul Tang over de schuldenlast van Griekenland. Van Nieuwenhuizen wilde niets weten van eventuele kwijtschelding. "Alsof wij Griekenland in de shit hebben geduwd. Alsof ze niet hun eigen keuzes hebben gemaakt. Ik vind het gewoon oneerlijk als een land dat er een zooitje van heeft gemaakt kwijtschelding krijgt."

Tang nu: "Ik heb Van Nieuwenhuizen leren kennen als een bijzonder aardige en heel liberale collega." Ze heeft zich in Brussel niet bijzonder in de kijker gespeeld, vindt hij. "Vooral haar bekendheid binnen de partij en haar loyaliteit hebben haar in het kabinet gebracht."

Bij Van Nieuwenhuizen speelt op de achtergrond altijd haar liefde voor Feyenoord. Ze is vaste bezoeker van De Kuip. Na afloop van raadsvergaderingen in Oisterwijk snelde ze naar de bodekamer: daar was tv. Van den Oord: "Van Nieuwenhuizen hield van gezelligheid. Maar als Feyenoord speelde, kwam ze niet meer terug uit die kamer. Dan konden we haar afschrijven voor de naborrel."

Grootste uitdaging: de toekomst van Schiphol
In het vorige kabinet was de staatssecretaris nog verantwoordelijk voor de luchtvaart, maar in Rutte III ligt dit gevoelige onderwerp weer bij de minister. Cora van Nieuwenhuizen moet een uitweg vinden in het Nederlandse vliegverkeer-labyrint. De lucht haven Schiphol wil de komende jaren blijven groeien, tot woede van omwonenden. Het overleg zit muurvast. Ook KLM is boos, omdat de nationale luchthaven volloopt met vakantievluchten. Die charters wil Schiphol naar vliegveld Lelystad verplaatsen, maar dat gaat moeizaam. De rapportage over de milieueffecten rond Lelystad blijkt niet te deugen. Ook daar protesteren burgers. Oud-staatssecretaris Sharon Dijksma (PvdA) liet zich onlangs ontvallen dat op het ministerie van infrastructuur en waterstaat 'te weinig expertise' is voor ingewikkelde dossiers als luchthaven Lelystad.