Veel verzet tegen vliegtaks

Door Yteke de Jong en Jorn Jonker

DEN HAAG - Er is veel kritiek op de invoering van de vliegtaks van het kabinet. Uit een consultatie van het ministerie van Financiën blijkt dat 57% van 1263 inhoudelijke respondenten tegen de vliegbelasting is.

In juni kondigde staatssecretaris Snel (Financiën) de vliegtaks aan. Dit nadat het gezaghebbende Planbureau voor de Leefomgeving al had geconcludeerd dat het milieu niet bij de taks gebaat is.

Luchtvaartmaatschappij KLM vreest voor een negatieve impact op de economie en de werkgelegenheid „Een nationale vliegtaks draagt niet bij aan een beter milieu, integendeel, zo blijkt ook uit recent onderzoek van CE Delft in opdracht van de overheid”, zegt president-directeur Pieter Elbers van KLM tegen De Telegraaf. „Om echt te verduurzamen en een verschil te maken, is het belangrijk om samen met overheid en bedrijfsleven de juiste stappen te zetten.”

Vliegmaatschappijen en Schiphol staan niet op zichzelf, zij concurreren in een mondiaal speelveld, zegt Thomas Reynaert van luchtvaartkoepel Airlines for Europe (A4E). „Hoewel Duitsland ook een taks heeft, is daar bijvoorbeeld prijsvechter Eurowings actief. Ik verwacht dat Nederlandse reizigers zeker naar Brussel of Düsseldorf zullen verkassen.”

Het kabinet wil vanaf 2021 €200 miljoen wil ophalen via de luchtvaart. Deze taks zou alleen aan de orde zijn als het in Europees of in sectorverband niet mogelijk was om tot een andere invulling voor een duurzamere luchtvaart te komen, de zogeheten drietrapsraket. Na een paar maanden al is besloten door Financiën dat het in Brussel niet gaat lukken, terwijl er nog twee jaar de tijd is.

Vervolgens lijkt stap twee vergeten, waar de sector druk doende mee is. Volgens een woordvoerster van het ministerie van Financiën wordt de consultatie gedaan om te kijken hóe het beste een vliegtaks ingevoerd kan worden.

Het geheugen van het kabinet is kort, zegt Alexandre de Juniac, de baas van luchtvaartkoepel IATA, verwijzend naar een eerdere kortstondige vliegbelasting uit 2008. Deze kostte de schatkist geld. Ook wijst hij erop dat er in VN-verband al een CO2-taks ingevoerd, die CORSIA heet. „We hebben geen lappendekens aan regelingen nodig. De nieuwe Nederlandse taks wordt niet geïnvesteerd in maatregelen om de CO2-uitstoot terug te dringen. Sterker nog, er wordt geld aan de sector voor dit soort innovaties onttrokken”, zegt Juniac, die de Nederlandse situatie goed kent omdat hij tot twee jaar geleden Air France KLM-topman was.

Werkgeverskoepel VNONCW ziet het meest in het belasten van vieze vliegtuigen en wijst erop dat het spoor zijn eigen infrastructuur niet hoeft te betalen. Daarbij haalde het kabinet dit jaar nog €100 miljoen op aan Schipholdividend. Critici zetten vraagtekens bij de economische waarde van Schiphol voor Nederland, hoewel er volgens de IATA 300.000 banen direct of indirect samenhangen met de luchtvaart. Reynaert: „Nederland is met zijn open handelseconomie is extra gevoelig voor dit soort belastingen.”