Utrecht wil stikstof-opkopers Schiphol weren uit provincie

De Provincie Utrecht heeft tabak van het stiekem opkopen van boerenbedrijven door Schiphol. Gedeputeerde Mirjam Sterk heeft dat klip en klaar gemaakt aan financieel directeur Robert Carsouw. Ze trekt ook aan de bel bij minister Christianne van der Wal.

Dit blijkt uit een memorandum van 8 december jongstleden dat Sterk toestuurde aan Gedeputeerde Staten.

“Naar aanleiding van berichten in de media over het aankopen van stikstofruimte door Schiphol heb ik contact gezocht met Carsouw en hem gezegd het onwenselijk te vinden dat er in onze provincie gezocht wordt naar stikstofruimte.

Ik heb hem ook gemeld dat ik een brief aan Van der Wal ga sturen om actie te ondernemen tegen die aankopen omdat dit onze eigen processen doorkruist.”

Haast geboden
in die brief doet Sterk een dringende oproep van de minister om haast te maken met wetgeving over het eerste recht van aankoop van stikstofruimte. “Ik zie dat het op dit moment eenvoudiger is voor private partijen om stikstofruimte te kopen dan voor overheidspartijen die te maken hebben met het risico op staatssteun.”

Ook wil Provincie Utrecht dat de minister opschiet met het onderzoek naar mogelijkheden voor het plaatsen van een schot tussen NOx en NH3. “Wellicht kan dit voorkomen dat partijen als Schiphol Groep stikstofruimte opkopen in de provincie Utrecht die daardoor niet meer beschikbaar is voor legalisatie van PAS-melders en voor de transitie van het landelijk gebied.”

Eergisteren werd ook al duidelijk dat Flevoland met Schiphol overlegt over de aankoop van stikstofruimte in die provincie. Daarbij werd zelfs gehint op het maken van illegale prijsafspraken, zodat beide partijen niet teveel geld kwijt zouden zijn aan het uitkopen van boerenbedrijven.

Leugens van Schiphol Groep
De ontwikkelingen staan in schril contrast met eerdere uitspraken van financieel topman Carsouw van Schiphol. Die beweerde eind 2021 tijdens een demonstratie van veehouders op Schiphol glashard zij aan zij te staan met de boeren en niet van plan te zijn boerenbedrijven op te gaan kopen.

Dat blijkt nu een regelrechte leugen. Inmiddels heeft Schiphol tientallen miljoenen euro’s uitgetrokken voor het kopen van stikstofruimte bij agrariërs.

Schiphol gaat er vooralsnog vanuit dat het slechts een beperkt aantal boerenbedrijven hoeft op te kopen om voldoende stikstofruimte te hebben om terug te groeien naar 500.000 vluchten per jaar. Het vliegveld verwacht over aanzienlijke ‘historische rechten’ te beschikken.

Nog veel meer stikstofruimte nodig
Natuurbeschermingsorganisatie Mobilisation for the Environment gaat er echter vanuit dat het tegenvalt met die rechten en verwacht dat Schiphol veel meer maatregelen zal moeten treffen voor dat half miljoen vluchten. Zo gauw Schiphol een vergunning krijgt voor meer dan circa 270.000 vluchten wil MOB die vergunning laten toetsen door de rechter.

De minister heeft al twee jaar lang een conceptvergunning voor Schiphol in de lade liggen. Mede uit angst voor de rechter heeft zij die nog niet durven om te zetten in een echte vergunning.

Ondanks deze lange termijn van besluiteloosheid meent Van der Wal dat er nog steeds zicht is op legalisatie van Schiphol in het kader van de Wet natuurbescherming. Op grond van die overweging wijst zij tot op heden iedere vorm van handhaving af en mag Schiphol buiten de wet blijven opereren. Ook deze omstreden weigeringen worden binnenkort aan de rechter voorgelegd.

De Nederlandse luchtvaart is met stip de grootste bron van stikstofoxiden in ons land. Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek spuugden Nederlandse vliegtuigen in piekjaar 2019 meer dan 54 miljoen kilogram NOx uit. Dat is tien keer zoveel als Tata Steel.