Update Opinie - Mirjam Jager over groeiambities Schipholgroep

Opmerking redactie vlieghinder.nl
Deze brief is geplaatst met toestemming van Mirjam Jager.
Deze is met de normale post naar alle ministers en het koningshuis gestuurd. Voorts is deze gemaild naar de omgevingsraad Schiphol, belangengroepen rondom Schiphol, alle tweede Kamerleden, gemeenten Flevoland als ook omliggende gemeenten van Flevoland, actiegroepen tegen Lelystad-Airport.
In deze brief is haar aangescherpte visiedocument opgenomen.



Mirjam Jager
Beukenlaan 21
8253 AK Dronten



Ministerie van Buitenlandse Zaken
t.a.v. dhr. Drs. H. Zijlstra
Postbus 20061
2500 EB Den Haag



Betreft: leefklimaat, democratie en visie groei luchtvaart


Dronten, januari 2018


Geachte heer Zijlstra

Half november en mogelijk ook augustus vorig jaar heeft u een schrijven van mij gehad betreffende ons leefklimaat en democratie versus gevolgen groei Schiphol. U heeft dit terzijde geschoven omdat dit niet tot uw ministerie behoort. Desondanks wil ik u om uw aandacht vragen, want leefklimaat én democratie raakt iedere Nederlander; ook u.

Als gevolg van mijn correspondentie heb ik 18 december jl. een gesprek gehad met dhr. Jaco Stremler, plv. directeur Luchtvaart / afdelingshoofd Luchthavenontwikkeling & Milieu. Voor dit gesprek heb ik een visie geschreven waarin de huidige ambities van de Schipholgroep op microniveau (korte termijn) aan de orde komen als ook mijn hypothese op macroniveau en daarmee de lange termijn. Dhr. Stremler was enigszins aangenaam verrast over de creatieve oplossing die ik in mijn visie weergeef waarbij Schiphol eindeloos kan groeien zonder dat de bevolking geluidsoverlast ondervindt van vliegverkeer. Daarbij heeft een groot deel van Nederland ook nog eens economisch profijt. Onderstaand treft u deze visie aan.

Hypothese macroniveau, lange termijn:
1. Ontwikkel de landelijke hoofdluchthaven op de Maasvlakte.
2. Behoud de huidige – ik noem het maar even grondactiviteiten – zoals in- en uitchecken, bagageafhandeling, paspoortcontrole, taxfree-shopping e.d. op de huidige locaties van Amstelveen, Eindhoven en Rotterdam (behoud huidige werkgelegenheid).
3. Breid bovengenoemde grondactiviteiten uit naar meerdere – ik noem het maar even “startstations”- die verspreid zijn over een deel van Nederland. Deze “startstations” kunnen bijvoorbeeld gelokaliseerd worden in Zwolle, Arnhem, Eindhoven, Utrecht en Rotterdam.
4. Ontwikkel een vaste snelle treinverbinding – zonder tussenstops – vanaf de “startstations”naar de landelijke hoofdluchthaven. Voor Zwolle, Arnhem en Utrecht kan mogelijk gebruik worden gemaakt van de huidige HSL-lijn en voor Eindhoven kan de HSL-lijn afgetakt worden. Een restauratiewagon kan de treinreis veraangenamen.

Voordelen hypothese macroniveau:
1. de regionale luchthavens in Rotterdam, Maastricht, Eindhoven en Eelde kunnen vervallen. De grondactiviteiten en daarmee werkgelegenheid in Amstelveen, Rotterdam en Eindhoven kunnen behouden blijven. De geluidsoverlast in de regio van de hoofdluchthaven en alle regionale luchthavens komen te vervallen, omdat er geen vliegverkeer meer is.
2. praktisch heel Nederland wordt gevrijwaard van geluidsoverlast van vliegverkeer.
3. spreiding van het wegverkeer naar de hoofdluchthaven nu over meerdere “startstations”, hierdoor wordt de druk van het fileleed naar A’-dam enigszins verlicht. Daar komt bij dat de “startstations” allen een goede aansluiting hebben op het huidige spoorwegennet zodat deze ook met openbaar vervoer goed bereikbaar zijn.
4. toename werkgelegenheid in de gemeenten van de genoemde “startstations”.
5. gelegen nabij wereldhaven Rotterdam, is de locatie van de hoofdluchthaven op de Maasvlakte ook interessant voor vrachtverkeer. (ook aansluiting met de Betuwelijn).
6. omdat de HSL-lijn ook naar Antwerpen, Brussel en zelfs Luik loopt, kun je mogelijk baancapaciteit verhuren aan België.
7. met de ontwikkeling van de “startstations” en de aanleg van een nieuwe hoofdluchthaven krijgt de Nederlandse economie een enorme boost. Met bijvoorbeeld Ballast Nedam, Volker Wessel Stevin en Boskalis als ook Prorail en de Koninklijke BAM-Groep heeft Nederland gerenommeerde partijen die hun sporen internationaal hebben verdiend. Zij kunnen de hoofdluchthaven en de “startstations” ontwikkelen, bouwen en aanleggen.
8. de huidige locatie van de vliegbanen van Schiphol in Amstelveen maar ook van de regionale luchthavens van Eindhoven en Rotterdam en de totale oppervlakte van de andere regionale luchthavens, kan een herbestemming krijgen. Hiervoor kunnen interessante publiek/private-samenwerkingen ontstaan tussen bijvoorbeeld institutionele beleggers, projectontwikkelaars en gemeenten voor de herinrichting van de vrijgekomen gronden. Hierdoor ontstaat in deze gemeenten een forse werkgelegenheid en geeft daarmee deze gemeenten opnieuw een enorme economische impuls. Dan de herinrichting van Lelystad-Airport dat nu volop in aanbouw is: “ga eens in gesprek met prins Bernhard die zijn racecircuit op Zandvoort weer wil openen waartegen veel weerstand uit het dorp is vanwege geluids- en stankoverlast als ook het gebrek aan parkeergelegenheid”. De locatie van Lelystad-Airport kan een toplocatie zijn voor een dergelijk circuit.
9. bijzonder interessant verdienmodel voor een groot deel van Nederland en dat zonder geluidsoverlast. Goed voor het imago van de Schipholgroep dat toch een behoorlijke kras heeft omdat een groot deel van Nederland de balen heeft van het vlieglawaai boven haar woning.

Nadelen:
1. Verdere verslechtering van de luchtkwaliteit.
2. Een klein deel van de functies van de hoofdluchthaven en de regionale luchthavens zal moeten verhuizen dan wel worden opgeheven.
3. Provincie Flevoland, gemeente Lelystad en het regionale bedrijfsleven in Flevoland zullen geen extra economisch gewin hebben nu Lelystad-Airport geen doorgang vindt.

Schipholgroep microniveau en daarmee korte termijn
1. Groei voorspoediger dan prognoses: vastgestelde 500.000 vluchten voor 2020 zijn nu al bereikt. Mede groei door functie van hub-luchthaven (passagiers die Nederland niet als eindbestemming hebben).
2. Samen met regionale luchthavens Eindhoven en Rotterdam een goed verdienmodel; ik meen dat Maastricht en Eelde verliesgevend zijn.
3. Ontwikkeling Lelystad-Airport voor vakantievluchten eigen bevolking; deze luchthaven wordt in omvang de 2e luchthaven van Nederland.
4. Groei Schiphol-Amsterdam naar 600- en mogelijk 800.000 vluchten per jaar.


Nadelen ambities Schipholgroep microniveau:
1. Amsterdam in drukbevolkt gebied en Lelystad centraal in Nederland en daardoor overlast gevend voor een groot deel van Nederland.
2. Groot aantal belangengroepen rondom Schiphol, maar ook o.a. in Castricum, Leiden, Baarn, Amersfoort en bewoners rondom Eindhoven en Rotterdam en zelfs Gaasterland die de geluidsoverlast meer dan zat zijn.
3. Meerdere protestgroepen vanuit Gelderland, Overijssel en Flevoland vanwege de geluidsoverlast die Lelystad straks gaat geven.
4. Dit jaar ook brandbrief van meerdere gemeenten uit het Groene Hart (Gouda, Alphen a/d Rijn, Boskoop e.a. gemeenten) die de geluidsoverlast van vliegverkeer van/naar Schiphol helemaal zat zijn.
5. Luchtruim zit vol; Nederland is een klein landje en met ruim 17 mln. inwoners behoort het tot de top vijf van dichtst bevolkte landen ter wereld.
6. Ook na herindeling van het luchtruim, heeft een groot deel van Nederland en door de huidige groeiplannen van de Schipholgroep, heel Nederland straks geluidsoverlast van overkomende vliegtuigen; ons land is tenslotte klein. Met herindeling van het luchtruim, wordt het luchtruim niet groter. Ik citeer Professor Winsemius: “heel Nederland wordt in de nabije toekomst geschiphold”.
7. Lelystad-Airport is slecht bereikbaar; nog meer fileleed de polder in/uit.
8. Luchtkwaliteit nog slechter; uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat een Nederlander gemiddeld 13 maanden eerder overlijdt vanwege onze slechte luchtkwaliteit. Als er iets CO2 uitstoot dan is het de lucht- en scheepvaart.
9. Die 45.000 vluchten die naar Lelystad verplaatst gaan worden, zijn een druppel op de gloeiende plaat. Volgens de I.A.T.A. zal voor 2030 het aantal passagiers in de luchtvaart zijn verdubbeld.

Samenvattend:
Met de huidige groeiplannen van de Schipholgroep – het operationeel laten worden van Lelystad-Airport en de hoofdluchthaven door laten groeien naar 600 of zelfs 800.000 vluchten jaarlijks - wordt heel Nederland ‘geschiphold’. Gezien de huidige groeiprognoses van de luchtvaart in het algemeen is het operationeel worden van Lelystad-Airport een druppel op de gloeiende plaat.

Kijken we naar de hypothese op macroniveau dan is dat een heel interessant bedrijfsmodel met een prima verdienmodel voor de Schipholgroep als ook de gemeenten die worden aangewezen als “startstation”. Het publiek belang staat hierbij ook nog eens voorop omdat de huidige geluidsoverlast zowel van de hoofdluchthaven als de regionale luchthavens wordt weggenomen en het fileleed van verkeer naar/van de hoofdluchthaven wordt verspreid. Natuurlijk zullen er altijd tegenstanders zijn met bovenstaande hypothese, maar gezien de groeiprognoses, ons dichtbevolkte land, het publiek belang én het interessante verdienmodel voor meerdere stakeholders is dit een prima optie.

Mijn persoonlijke mening:
1. Ik ben van mening dat we een stap terug moeten doen in de vrijhandel van producten, diensten en personen. Hierdoor stabiliseert - of is er mogelijk zelfs een afname - in de luchtvaart, scheepvaart en vrachtverkeer op de weg en daardoor afname in CO2 zodat klimaatdoelstellingen gehaald kunnen worden. Naar mijn idee drukt de keerzijde van globalisering steeds meer op de samenleving.
2. Het zou het kabinet sieren om, in overleg met de IATA, de vliegprijzen te indexeren vanaf 1990, als ook de milieubelasting in de prijstickets én landings- en startrechten erin te verwerken. Hierdoor stijgen de tarieven met ik denk zo’n 50%; het aantal passagiers en daarmee vluchten neemt daardoor af, terwijl de omzet voor de luchthavens én de vliegmaatschappijen door de hogere tarieven mogelijk gelijk blijft. Het klimaat zou dit waarderen.
3. Ik kom zelf uit een ondernemersgezin waarbij wij, binnen de regels van de wet, in opdracht van ... en in samenwerking met ... ondernemen en niet over de rug van ...”.

Democratie / dienen van publiek belang
Tsja, onderstaande informatie heeft als ingezonden brief in het Nederlands Dagblad en Trouw gestaan:

“Bananenmonarchie / misleiding Lelystad-Airport
Eerst informeert het kabinet de honderdduizenden burgers van meerdere - nog stille - regio's in Nederland helemaal niet dat er vanaf 2019 vliegtuigen van/naar Lelystad-Airport extreem laag en met de daarbij komende geluidsbelastingen over hun woningen komen. Vervolgens zet het kabinet deze honderdduizenden inwoners op het verkeerde been met een onvolledige en incorrecte Milieu Effect Rapportage waaruit een fors lagere geluidsbelasting naar voren komt dan daadwerkelijk straks het geval is. Deze regio's gaan terecht in protest, hetgeen het kabinet volledig negeert want Lelystad-Airport gaat gewoon in 2019 open. In wat voor technocratische bananenmonarchie leven we?! en dan vindt premier Mark Rutte het raar dat de burger zo weinig vertrouwen in de politiek heeft”.

Mijn vertrouwen in de politiek is tanend mede vanwege de informatie van bovenstaande ingezonden brief als ook het negeren of in het meest gunstige geval “pappen en nathouden” van de 1,2 miljoen burgers die al jarenlang als klagers staan geregistreerd, hetgeen straks met het mogelijk operationeel worden van Lelystad-Airport alleen maar meer wordt. Ik meen dat in een democratie het Rijk de belangen van haar inwoners zoveel mogelijk dient en oog heeft voor haar leefklimaat. Natuurlijk begrijp ik dat de Schipholgroep veel inkomsten genereert en veel werkgelegenheid biedt. Nog meer investeringen en nog meer groei – “Ja, maar niet langer over de rug van de eigen bevolking en daarmee een verdere verslechtering van het leefklimaat!” Op dit moment overlijden jaarlijks meer mensen als gevolg van geluidsoverlast als dat er doden in het verkeer vallen. Wetende dat het aantal passagiers in de luchtvaartsector binnen tien jaar gaat verdubbelen, is het nu tijd om voor de luchtvaart op de lange termijn te gaan denken én daarmee investeringen te gaan doen. Ik hoop dat mijn visie bijdraagt en het kabinet keuzes maakt voor de lange termijn.

Met vriendelijke groet,

Mirjam Jager