Tekort luchtverkeersleiders leidt mogelijk toch tot krimp Schiphol

Door Yteke de Jong en Koen Nederhof

Een tekort aan luchtverkeersleiders kan er voor zorgen dat volgend jaar zomer toch minder gevlogen wordt dan zou kunnen op Schiphol. Dat meldt Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) naar aanleiding van het intrekken van het krimpplan van Schiphol van volgend jaar zomer.
LVNL heeft zich namelijk ook al ingesteld op 460.000 vliegbewegingen volgend jaar zomer, zo meldt een woordvoerder.

Lees ook hier: Minister Harbers schort krimpplan Schiphol voorlopig op: ’Bittere pil voor de omgeving’

„Het plotselinge besluit van de minister heeft effect op de hoeveelheid vliegverkeer als op het baangebruik waarop de roosters worden ingepland. De komende periode wordt bekeken hoeveel luchtverkeersleiders kunnen worden ingeroosterd voor het zomerseizoen. Afgelopen tijd is al veel extra inzet gevraagd van de medewerkers om de effecten van de krimp op Schiphol en de handhavingspunten door te rekenen. Luchtverkeersleiders hebben daartoe veel vrije dagen ingeleverd.”

Maar dit werk kan voorlopig in de prullenbak, nu demissionair minister Harbers zijn krimpplan heeft ingetrokken. Er kunnen andere redenen aangevoerd worden om minder vluchten toe te staan.

Dit was vorig jaar ook maandenlang het geval, toen er niet genoeg personeel bij met name de bagagecontrole was. Insiders vermoeden nu een ’kongsi’ tussen de minister, Schiphol en LVNL.

Niet procederen
Een rondgang leert dat het intrekken van het krimpbesluit van Schiphol niet meteen tot juridisch vuurwerk zal leiden.

„We kunnen niet procederen tegen een ingetrokken kabinetsbesluit. Maar wat we wel kunnen doen, is na de verkiezingen de druk opvoeren richting een nieuw kabinet om het aantal vluchten op Schiphol nog verder omlaag te brengen naar 350.000 vluchten per jaar. Misschien is dat nieuwe kabinet daadkrachtiger dan minister Harbers, die natuurlijk zijn rug recht had moet houden en de krimp doorzetten”, zegt Sijas Akkerman van Natuur en Milieu Noord-Holland.

Volgens luchtvaartjurist en hoogleraar Pablo Mendes de Leon zal een rechter bij een eventuele rechtszaak weer verwijzen naar de procedure die gevolgd worden in Brussel als er vliegbewegingen permanent ingetrokken worden. De Europese Commissie dreigde Nederland met een rechtszaak omdat Nederland deze procedure niet heeft gevolgd voor het krimpplan voor komende zomer.

Dode mus
„Minister Harbers heeft de omwonenden blij gemaakt met een dode mus omdat hij zijn huiswerk niet goed heeft gedaan. Hij kan zich niet achter Washington en Brussel verschuilen, want die wijzen hem op regels en procedures die hij had moeten kennen.”

Er lopen ondertussen nog wel andere rechtszaken, die tot forse krimp van de luchthaven kunnen leiden. Zo is er bezwaar gemaakt tegen onder meer tegen de natuurvergunning van Schiphol van 500.000 vliegbewegingen. Milieuorganisatie Mobilisation for the Environment (MOB) is aan het procederen geslagen, zegt voorman Johan Vollenbroek.

Lees ook hier: Het ’juridisch moeras’ van Schiphol: zes vragen over krimp

Schiphol kreeg eind september na jaren van voorbereiding uiteindelijk toch nog onverwacht een vergunning. De minister stelde dat de luchthaven voldoet aan de voorwaarden en de vergunning niet kon weigeren.

,,Zoals bekend heeft het ministerie vier jaar gedaan over het uitdraaien van zo’n vergunning. Dus we hebben alvast een pro forma beroepsschrift ingediend, wat we nog kunnen aanvullen.”

Eind deze maand gaat het definitieve beroepsschrift de deur uit. Ook de gemeente Amsterdam, aandeelhouder van Schiphol, heeft beroep aangetekend tegen de natuurvergunning. Het aantal vliegbewegingen in de vergunning moet aangepast worden op het aantal toegestane vliegbewegingen, zo vindt de aandeelhouder van Schiphol.

Sterke zaak
MOB beweert dat op basis van historische rechten Schiphol terug zou moeten naar 250.000 vluchten. Vollenbroek vermoedt een sterke zaak te hebben als het bezwaar voor de rechter komt. Bovendien zijn de bepalingen waar het om gaat, zo legt hij uit, afkomstig uit de habitatwet, die weer gebaseerd is op Europese regels.

Daarmee is ook hier sprake van internationaal recht, net zoals het geval is in de strijd rond de krimp. Daar zouden vermoedelijk internationale luchtvaartverdragen worden geschonden.

MOB voert onderwijl ook een procedure om handhaving op de geluidsnormen af te dwingen. Schiphol maakt al jaren meer lawaai dan mag, aldus Vollenbroek.

Rust
Het ministerie van Infrastructuur (IenW) geeft aan al bekend te zijn met de procedure van de Stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV). Woensdag werd bekend dat RBV begin volgend jaar mag procederen tegen de herrie van Schiphol.

„Wij willen dat eventuele geluidswinst door een stillere vloot niet wordt gebruikt om vliegbewegingen te faciliteren, maar rust. Via de rechter willen we duidelijkheid krijgen over de geluidsgrenzen van Schiphol. De luchthaven en vliegmaatschappijen moeten vervolgens kijken hoe ze binnen die grenzen moeten opereren", zegt voorman Jan Boomhouwer.