Schiphol-directeur die pal stond voor klimaat en omwonenden, vertrekt wegens ‘verschil van inzicht’

Door Ashwant Nandram

Richard Emmerink, de strategiedirecteur van Schiphol, vertrekt vanwege een ‘verschil van inzicht’, zo maakte de luchthaven woensdag intern bekend. Emmerink had veel oog voor de verduurzaming van de luchtvaart en de positie van omwonenden. Zo was hij pleitbezorger van een afstandsafhankelijke vliegtaks en een nachtsluiting.

Het vertrek van Emmerink onderstreept opnieuw dat er een nieuwe wind waait sinds het vertrek van interim-topman Ruud Sondag. Schiphol keek onder Sondag (2022-2024) niet meer alleen naar haar eigen belangen of die van luchtvaartmaatschappijen, maar ook naar die van omwonenden en het milieu.

Nu maakt Schiphol nogmaals duidelijk dat het een andere koers gaat varen. Strategiedirecteur Emmerink zal per 1 november vertrekken. Beide partijen delen geen details over het vertrek, behalve dat er een ‘verschil van inzicht’ is ontstaan.

Volgens bronnen binnen Schiphol heeft KLM na het vertrek van Sondag erop aangedrongen dat ook Emmerink, die sinds 2018 in dienst was, een andere baan zou zoeken. Een Schiphol-woordvoerder wilde daar desgevraagd niet op reageren. KLM ontkent de aantijging. ‘Wij bemoeien ons niet met het personeelsbeleid van Schiphol.’

Verzuurde verhoudingen
Ingewijden zeggen dat Schiphol-baas Pieter van Oord, Sondags opvolger, en Emmerink botsten over de nieuwe koers van de luchthaven. Zo was Emmerink een van de drijvende krachten achter het achtpuntenplan, met daarin onder meer een verbod op nachtvluchten en privéjets. Ook was hij aanjager van de afstandsafhankelijke vliegbelasting. Hij zag dat als mogelijkheid om de CO₂-uitstoot van de luchthaven iets te dempen.

Ook zou de vliegtaks kunnen helpen bij de verduurzaming van de industrie, betoogde hij begin dit jaar in economenblad ESB. ‘Nederland kan hiermee op een verstandige manier voor de troepen uitlopen en tegelijkertijd extra economische groei creëren door in te zetten op de verduurzaming van deze sector.’

De voorstellen werden door omwonenden, milieuorganisaties en aandeelhouder Amsterdam positief ontvangen. Maar de verhoudingen met Schiphols belangrijkste klanten, de luchtvaartmaatschappijen, raakten verzuurd.

Eind augustus bleek al dat topman Van Oord heel andere plannen heeft met Schiphol. Tijdens zijn eerste ontmoeting met de pers liet hij weten dat Schiphol in het vervolg ‘echt geen mening’ heeft over krimp. Ook bagatelliseerde hij het eerder gelanceerde achtpuntenplan. Dat noemde Van Oord slechts een ‘bewustwordingsprogramma’.

Als strategiedirecteur was Emmerink na Sondag het meest zichtbare doelwit voor luchtvaartmaatschappijen. Zo onthulde deze krant eerder dat KLM Emmerink dreigde persoonlijk aansprakelijk te stellen, als Schiphol een onwelgevallig rapport zou publiceren. Daarin adviseren onderzoeksbureaus SEO en CE Delft een hogere vliegtaks voor verre vluchten, ook voor transferreizigers. Dat advies legt een bom onder het verdienmodel van KLM, dat Schiphol gebruikt als ‘hub’ waar passagiers uit alle windstreken naartoe vliegen om over te stappen.

Over de auteur
Ashwant Nandram is economieverslaggever voor de Volkskrant. Hij schrijft onder meer over de luchtvaart en spoorwegen.