s’ Werelds grootste vliegtuigmotor is klaar voor eerste tests

Door Tim Tomassen

De bouw van de ’s werelds grootste vliegtuigmotor ‘UltraFan’ is voltooid en het staaltje techniek is klaar voor de eerste tests.

Vliegtuigen die alleen elektriciteit of waterstof gebruiken zijn voorlopig nog niet klaar voor gebruik. Daarom gaan pogingen om motoren die traditionele brandstoffen gebruiken te verduurzamen gewoon door. De eerste versie van de grootste vliegtuigmotor ooit is nu klaar. Rolls-Royce, de ontwikkelaar, verwacht dat deze UltraFan vanaf 2030 gebruikt kan worden en 25 procent zuiniger zal zijn dan zijn voorganger ‘Trent’.

Groter maar stiller
De meeste passagiersvliegtuigen behalen hun snelheid door grote hoeveelheden lucht met hun motoren te versnellen. Een enorme propeller ‘zuigt’ lucht de motor in. Een deel daarvan gaat door de kern van de motor waar het wordt verhit en samengeperst. Als de lucht daarna weer uitzet, komt er veel energie vrij die het vliegtuig voortstuwt.

Maar het grootste deel van de ingezogen lucht stroomt juist langs die kern. Daar wordt de stroom door een vernauwende gang gestuwd. En net als water, gaat lucht ook sneller stromen als het door een nauwere doorgang moet. Dit veroorzaakt een flinke stuwkracht.

Het uitzetten van de samengeperste lucht uit de kern van de motor produceert nogal wat geluid. De luchtstromen langs de kern dempen dat geluid een beetje. De UltraFan propeller – met een diameter van meer dan 3,5 meter – zuigt extra veel lucht naar binnen, en die stroomt vooral langs de kern. Hierdoor is er dus meer lucht om het lawaai van de uitzettende luchtstroom te dempen. Rolls-Royce verwacht daarom dat de motor 35 procent minder herrie maakt dat zijn voorganger.

Groter maar lichter
De extra grote propeller zorgt er dus voor dat extra lucht door de motor stroomt. Daardoor is er minder brandstof nodig om dezelfde snelheid te bereiken; een grote reden waarom de motor waarschijnlijk een stuk zuiniger zal zijn.

Een groot obstakel bij het vergroten van een vliegtuigmotor en zijn propeller is gewicht. Want hoe zwaarder een vliegtuig, hoe meer brandstof nodig is tijdens een vlucht. Daarom is de propeller van de UltraFan voor een groot deel gemaakt van lichte koolstofvezels in plaats van zwaar titanium. Hierdoor is de motor niet zwaarder dan kleinere versies.

Alhoewel de tests gaan beginnen, staat de ontwikkeling van de UltraFan niet stil. De ontwerpers kijken namelijk ook naar manieren om de motor aan te drijven met elektriciteit of waterstof. Maar hier heeft Rolls-Royce nog geen concrete tijdlijn voor gegeven.

Bronnen: Rolls-Royce, New Atlas

Tim Tomassen
Tim Tomassen studeerde moleculaire genetica en biotechnologie en is werkzaam als online redacteur bij KIJK.