Nog jaren onderzoek ultrafijnstof en Schiphol

Door Frans van den Berg


SCHIPHOL - Het duurt nog enkele jaren voordat echt duidelijk is wat de gevolgen van het ultrafijnstof van vliegtuigen op de gezondheid van werknemers en omwonden van de luchthaven Schiphol zijn.

Milieudefensie wil eerder maatregelen
Milieudefensie reageert teleurgesteld. ,,Het is goed als een dergelijk onderzoek wordt uitgevoerd, maar dat hoeft niet te betekenen dat je zo lang het onderzoek loopt, geen maatregelen neemt'', meent Ivo Stumpe van Milieudefensie.

,,Veel te vaak wordt onderzoek gebruikt om echte oplossingen uit te stellen. We weten meer dan genoeg over ultrafijnstof om te weten dat de concentraties rond Schiphol niet gezond zijn. De overheid is aan zet.'' Tijdens de hoorzitting in de Tweede Kamer over luchtvaart adviseerde Milieudefensie al om het aantal vluchten niet te laten groeien, maar juist terug te brengen.

Onderzoek
Zo ver gaat staatssecretaris Mansveld niet. Zij neemt vooralsnog het advies van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rivm) over om de effecten van langdurige blootstelling aan ultrafijnstof te onderzoeken. Zo denkt het Rivm aan een beperkte groep vrijwilligers enkele uren bij een startbaan zetten en daarna gezondheidsmetingen uitvoeren (zoals bloed en longfunctie). Een vergelijkbaar onderzoek vindt momenteel al plaats rond de luchthaven van Los Angeles. Het Rivm wil tevens de sterftestatistieken en medicijngebruik gaan koppelen aan bepaalde adressen.

Metingen
Daarbij is dan tevens een aanvullend ultrafijnstofmeetprogramma nodig. De afgelopen maanden zijn wel metingen verricht, maar die waren eigenlijk te kort. Zo is een maand lang gemeten bij de Polderbaan, Oude Meer, Spaarnwoude, Schiphol-Noord en het Amsterdamse Bos. Aanvullend is met eenvoudiger apparatuur ook nog gemeten in Hoofddorp, Amstelveen, Badhoevedorp, Vijfhuizen en Rozenburg.

De metingen laten zien dat naast de start- en landingsbanen de hoogste concentraties worden waargenomen. Concentraties die vergelijkbaar zijn met binnensteden met veel verkeer. Tot op één kilometer afstand van de startbaan is de ultrafijnstof die vliegtuigen uitstoten nog goed waarneembaar. Daarna wordt het snel minder, omdat de schadelijke stoffen dan verdund worden.

Gigantisch
Het onderzoek van het Rivm bevestigt in feite het onderzoek dat TNO eind vorig jaar al naar buiten bracht. Ook daarin werd al geconstateerd dat vooral startende vliegtuigen een gigantische hoeveelheid ultrafijnstof uitstoten. Volgens Milieudefensie staat één vliegtuig gelijk aan één miljoen zware vrachtwagens op de snelweg.

,,Miljoenen mensen krijgen zo extra veel schadelijke stoffen binnen en betekent een verhoogde kans op kanker, longaandoeningen en hart- en vaatziekten. Daarmee sterven omwonenden van Schiphol enkele maanden tot een jaar eerder'', schat Milieudefensie in. Het nadere onderzoek van het Rivm, dat zeker twee jaar gaat duren, moet hier meer duidelijkheid over geven.