Nieuwe kans voor gematigde groei op Schiphol

AMSTERDAM - De luchtvaartsector heeft de hoop gericht op minister Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) voor gematigde groei op Schiphol. Nu het polderen in de Omgevingsraad is mislukt, willen ze dat de minister zo snel mogelijk het regeerakkoord uitvoert.

De puzzel lijkt op zich niet moeilijk, want in het regeerakkoord is afgesproken dat Schiphol na 2020 weer mag groeien. Dit als gevolg van stillere vliegtuigen en andere investeringen die de vliegmaatschappijen gepleegd hebben om hun omgeving te ontlasten. De sector heeft onder meer €750 miljoen geïnvesteerd in isolatie van huizen en miljarden in stillere vliegtuigen. Ook heeft ze de vliegtaks van €200 miljoen moeten slikken in ruil voor de groeiafspraak.

Uit berekeningen van de concept-milieueffectrapportage blijkt dat dit na 2020 zo’n 120.000 extra starts en landingen op Schiphol oplevert. De sector heeft de afgelopen tijd gekoerst op circa 30% minder, om de bewoners en gemeenten mee te krijgen. Dit mislukte, zo bleek woensdagavond. „Het komt nu aan op leiderschap van de minister”, zei voorzitter Alders van de Omgevingsraad Schiphol (ORS).

Het is nog vaag wat de bewindsvrouw nu van plan is. Minister Van Nieuwenhuizen ’bestudeert’ de brief die ze van Alders kreeg. Het is onduidelijk wanneer ze met een voorstel komt. Een deel van de coalitiepartijen in Tweede Kamer wil echter dat er een nieuwe overlegronde komt onder een nieuwe voorzitter van de ORS, die nog gezocht wordt.

CDA-Kamerlid Amhaouch ziet graag dat deze man of vrouw opnieuw met alle partijen aan tafel gaat om alsnog tot een compromis te komen. Ook bij D66 zien ze dat zitten. CU wil graag een voorstel van de minister. VVD-Kamerlid Dijkstra vindt de ORS ’niet meer representatief’.

Dit lijkt op uitstel van executie en nog meer vertraging. De sector wil dat de minister knopen doorhakt, nu de bewoners en milieugroepen zichzelf buitenspel hebben gezet.

„Het polderen werkt niet meer, ook niet met een nieuwe voorzitter. De hele discussie was gekaapt door actiegroepen. Daar moeten we van af. Ik ben blij dat dit vraagstuk weer bij de landelijke politiek ligt, waar het thuishoort. Wij zijn voor verdere verduurzaming van de luchtvaart, desnoods met harde middelen. Maar de Nederlandse reiziger mag niet de dupe worden”, vindt voorzitter Frank Oostdam van reisbranchevereniging ANVR.

De gemeenten en provincie rond de luchthaven hebben door hun eigen agenda van woningbouw een grote rol in het mislukken van het overleg over de toekomst van de luchthaven. Gedeputeerde Tekin van Noord-Holland verwacht echter dat er een oplossing komt via de landelijke politiek.

De nieuwe commissaris van de Koning in Noord-Holland Arthur van Dijk kan hier als breekijzer voor de luchtvaartsector fungeren. Hij was tot voor kort voorman van Transport en Logistiek Nederland, waar de luchtvaart deel van uitmaakt.

Tekin wil zich niet vastleggen op de vlieggroei op Schiphol richting 2030, maar ingewijde bronnen stellen vast dat het ’zeer aannemelijk’ is dat de luchthaven ondanks alle weerstand en protesten toch gaat uitkomen op circa 570.000 starts en landingen. De KLM-groep heeft dat keihard nodig om hier te overleven.

KLM staat al tot 2021 stil, waardoor ze bestemmingen voor elkaar moet inruilen. „Als we economisch rendabel willen draaien, waardoor we kunnen investeren in bijvoorbeeld biokerosine en stillere vliegtuigen, dan hebben we jaarlijks 4000 starts- en landingen extra nodig om ons netwerk op peil te houden”, zegt operationeel directeur René de Groot van KLM. „Zonder perspectief zakken we als bedrijf door het ijs.”

Schiphol-topman Dick Benschop houdt ook vast aan een groei van circa 1,5% per jaar. De luchthaven investeert de komende jaren €4 miljard. Dat moet terugverdiend worden. KLM speelt hierin een grote rol, omdat zij de grootste klant van Schiphol is.

De sector wil daarom dat het regeerakkoord wordt uitgevoerd en dat Lelystad Airport volgend voorjaar open gaat om Schiphol te ontlasten. Achter de schermen wordt in Den Haag nagedacht over samenhang met Lelystad Airport. Het is niet ondenkbaar dat Schiphol mag groeien op voorwaarde dat Lelystad pas na de herindeling van het luchtruim in 2023 open gaat.

Hiermee zou de coalitie goede sier kunnen maken richting de provinciale verkiezingen. Lelystad Airport was in Den Haag al een hoofdpijndossier, maar in Overijssel, Gelderland en de noordelijke provincies is het de komende weken ook een verkiezingsthema.