Minister houdt poot stijf: Zonder nieuwe vluchten geen Lelystad

Door Niels Markus en Wendelmoet Boersema

Coalitiepartijen D66, ChristenUnie en CDA willen geen marktwerking op luchthaven Lelystad. Volgens minister Van Nieuwenhuizen is dat echter onontkoombaar.

Minister Cora van Nieuwenhuizen (infrastructuur en waterstaat) hoopt dat het parlement akkoord gaat met haar plan voor het verdelen van vluchten tussen Schiphol en Lelystad Airport. Volgens haar is het onontkoombaar om nieuwe vluchten toe te laten op Lelystad, maar coalitiepartijen D66, ChristenUnie en CDA zijn hier zeer kritisch over. Als de Kamer niet akkoord gaat met beperkte marktwerking, is de consequentie dat het vliegveld deze kabinetsperiode niet opengaat. “Dit is wat het is.”

In een interview met Trouw (hier) zegt Van Nieuwenhuizen dat zij haar werk gedaan heeft, zoals afgesproken in het regeerakkoord. “Ik moest een goedgekeurde milieu­effectrapportage leveren, die hebben we nu. En er moest een verkeersverdelingsregel in Brussel goedgekeurd worden. Dat heb ik ook gedaan.” Die verkeersverdelingsregel gaat over de mate van autonome groei op het vliegveld.

Rutte III kwam overeen dat het nieuwe vliegveld Lelystad vakantievluchten overneemt van het overvolle Schiphol. D66, ChristenUnie en CDA verbonden daar de eis aan dat er op Lelystad geen autonome groei mag plaatsvinden. Er mogen van de coalitiepartijen alleen vliegtuigen starten en landen die nu al op Schiphol vliegen. Alleen Van Nieuwenhuizens eigen VVD is voor autonome groei.

Antidiscriminatiebepaling van de Europese Commissie
Zo kwam de minister klem te zitten tussen de Tweede Kamer en de Europese Commissie, die niet toestaat dat overheden nieuwkomers weren van luchthavens. Vorige week stuurde de minister een rapport naar de Tweede Kamer waarin is berekend dat op Lelystad 10 tot 20 procent autonome groei kan plaatsvinden. Van Nieuwenhuizen: “Het is van begin af aan duidelijk geweest dat Lelystad nooit voor 100 procent vluchten zou kunnen overnemen van Schiphol, iedereen wist dat de Commissie een antidiscriminatiebepaling heeft.”

Van Nieuwenhuizen wenst haar politieke lot niet te verbinden aan het vliegveld, zoals ze eerder deed bij een andere maatregel uit het regeerakkoord: dat er deze kabinetsperiode géén rekeningrijden komt. “Zulke dramatische uitspraken ga ik niet doen. Ik ga ervan uit dat als je met een opdracht op pad wordt gestuurd en je komt met resultaat terug, dat het ook gehonoreerd wordt.”

Luchthaven Lelystad bevindt zich in zwaar weer. De opening werd al driemaal uitgesteld. Omwonenden zijn kritisch en door klimaat- en milieueisen staat de luchtvaart onder druk. Voor de zomer stelde Van Nieuwenhuizen al strengere eisen aan groei van Schiphol. Begin volgend jaar wordt bovendien een rapport verwacht van de commissie-Remkes, die oplossingen zoekt voor de stikstofcrisis. Ook de luchtvaart zal een bijdrage moet leveren om uit de bouwimpasse te komen.

Dat is in ieder geval het uitgangspunt van ChristenUnie-voorman Gert-Jan Segers. Tijdens het congres van zijn partij zei hij dat Lelystad Airport maar dicht moet blijven, als vooral de boeren opdraaien voor oplossingen uit de stikstofcrisis.

Bijdragen aan stikstofoplossingen
Van Nieuwenhuizen zegt dat ze geen onoverkomelijke problemen verwacht voor Lelystad, na het advies van Remkes. “In het stikstofprobleem is de rol van de luchtvaart niet heel groot: zo’n 0,1 procent van de totale uitstoot.” Dat neemt niet weg dat volgens haar ook de luchtvaart zal moeten bijdragen aan stikstofoplossingen. “Het is inmiddels een zeer volwassen sector, KLM heeft het 100-jarig jubileum mogen vieren. Dan mag je ze ook aanspreken als andere sectoren.”

Gisteren maakte minister Carola Schouten (landbouw) bekend dat de ontwikkeling van Lelystad niet stil hoeft te liggen vanwege het ontbreken van een natuurvergunning. Ze was door actiegroep Red de Veluwe opgeroepen om de activiteiten op Lelystad, waarvan de bouw vrijwel afgerond is, stil te leggen. Volgens Schouten is nu geen vergunning nodig, omdat stikstofuitstoot van het vliegverkeer onder een aparte regeling gaat vallen.