Megaclaim in de maak wegens inbreuk mensenrechten door vliegverkeer

Een groep burgers en belangenorganisaties bereidt een massaclaim voor als vervolg op het vonnis in de zaak van RBV. Zij verwachten tot drie miljard euro te eisen wegens schade als gevolg van de onrechtmatige inbreuk op de mensenrechten door het vliegverkeer.

De rechter was glashelder op 20 maart 2024: de Nederlandse Staat heeft onrechtmatig gehandeld ten opzichte van honderdduizenden burgers door het vliegverkeer ruim baan te geven en onvoldoende rekening te houden met de belangen van omwonenden. Binnen een jaar moet dit worden opgelost.

Meld u aan via het formulier onderaan dit bericht om op de hoogte te blijven van de vorderingen.

Maar de inbreuk op mensenrechten vindt al zo’n vijftien jaar plaats. Daar hebben honderdduizenden mensen materiële en immateriële schade van geleden. Die schade moet worden vergoed, zo meent het collectief dat de juridische kansen onderzoekt..

De schade is aangericht door inbreuk op de privé-situatie van omwonenden, door stelselmatige geluidsoverlast met gezondheidsschade tot gevolg, door de uitstoot van zeer zorgwekkende (lees: kankerverwekkende) stoffen. Daarnaast beschadigen CO2 het klimaat en de stikstofverbindingen de natuur. Ook voor die kosten lijkt de burger op te draaien via de fiscus.

Voldoende aanknopingspunten
Het recente vonnis biedt volgens de initiatiefnemers voldoende aanknopingspunten om de schade te verhalen op de overheid. Zij wijzen op een RIVM-rapport dat 250.000 mensen het slachtoffer zijn van de vliegindustrie en 48.000 mensen iedere nacht uit hun slaap worden gehouden.

Deze conclusies worden bevestigd door een rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving waarin staat dat het aantal mensen dat overmatig belast wordt door vliegherrie tussen 2004 en 2018 met 63 procent is gestegen tot 173.000.

Onderzoeksbureau To70 schatte in 2019 in dat ten minste 600.000 mensen lijden onder de geluidsoverlast van het vliegverkeer. Gerekend naar de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO zijn het er zelfs 1,4 miljoen.

Iedere dag de hele dag overlast
“Deze mensen ondervinden tot op de dag van vandaag dagelijks geluidsoverlast, zonder enig zicht op verbetering en veelal zonder mogelijkheid naar de rechter te stappen. Tot 20 maart jongstleden. Het vonnis van RBV schept eindelijk de mogelijkheid de schade te verhalen”, aldus een presentatie die SchipholWatch kreeg toegestuurd.

De groep wil de massaclaim indienen op basis van de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (Wamca). Aan dergelijke claims worden strenge eisen gesteld door de wetgever. Dankzij een bestaande stichting met Wamca-ervaring vormen die eisen geen beletsel. De wet maakt het mogelijk in één keer namens tienduizenden medestanders te procederen.

Naast het verhalen van de schade geleden door burgers, wil het actiecomité ook geld eisen om de schade te herstellen die het vliegverkeer heeft aangericht aan klimaat en natuur.

Financiële pijn dwingt tot ander beleid
Hoewel ze de geleden schade wel vergoed willen zien, zijn de initiatiefnemers niet primair op geld uit. “Wij vinden het belangrijk om met de claim verandering van beleid af te dwingen. De luchtvaart moet binnen de grenzen van de wet worden gebracht, zodat we in de toekomst minder herrie en vervuiling hoeven te accepteren.”

“Er is sprake van volstrekt achterhaald beleid, van voortdurend wegkijken, van bedriegen. Dat moet stoppen. We vermoeden – na Groningen, de toeslagenaffaire en na hoe bewoners rondom Tata beduveld worden – dat financiële pijn het enige is dat de Staat zal inspireren verschillende belangen rechtvaardiger af te wegen en haar zorgplicht na te komen.”

De groep verwacht de komende zes maanden bezig te zijn met het juridische vooronderzoek. Daarna gaan de advocaten aan het werk om een dagvaarding op te stellen.

SchipholWatch neemt niet als eisende partij deel aan deze claim. De stichting heeft geen schade geleden van de vliegindustrie. Wel ondersteunt SW het initiatief van harte, met onder meer informatie vanuit onze uitgebreide databank, met inhoudelijke adviezen en met publiciteit.

Op de hoogte blijven?
Bent u geïnteresseerd in de voortgang van dit proces of overweegt u deel te nemen, laat dan onderstaand uw e-mail achter. Let op! Het door u opgegeven adres sturen wij eenmalig door aan het samenwerkingsverband zodat zij u zelfstandig op de hoogte kunnen houden. Na het doorsturen wissen wij uw gegevens.

Uw naam en E-mailadres, zie hier

UPDATE. Een artikel in het NHD over dit onderwerp, leest u hier.