‘Luchtverkeersleiding Nederland zit in een ivoren toren’
| | |
FD
Met de onvrede over nieuwe aanvliegroutes naar Lelystad, zwelt de kritiek aan op de Luchtverkeersleiding Nederland. Groeit het beheer van het drukke Nederlandse luchtruim de organisatie boven het hoofd?
Als het aan de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) ligt, naderen de vliegtuigen met vakantiegangers de luchthaven van Lelystad straks op een hoogte van 6000 voet (zo'n 1800 meter) als ze terugkomen van zonbestemmingen aan de Middellandse Zee. Veel te laag, vinden woedende omwonenden en sportvliegers, die bang zijn dat ze hun hobby straks niet meer kunnen beoefenen.
De LVNL kan niet anders, stelde de organisatie onlangs bij het bekendmaken van de routes naar de toekomstige vakantieluchthaven die Schiphol moet ontlasten. 'Lelystad Airport ligt in het hart van het drukke luchtruim, onder de vertrek- en naderingsroutes van Schiphol en omgeven door militair luchtruim.'
Ivoren toren
Nederlandse luchtverkeersleiders deden hun werk lange tijd in de luwte. Maar door de ophef over Lelystad liggen ze nu onder een vergrootglas. Symptomatisch voor het inefficiënte beheer van het Nederlandse luchtruim en de keuzes die LVNL daarin zou maken, klagen critici.
'Het is een organisatie die in een ivoren toren leeft. Het probleem is: zij hebben de kennis, vinden zij. Niemand in de politiek of op het ministerie die dat durft aan te vechten. Want de kennis is er niet. Alles wat LVNL zegt wordt voor zoete koek aangenomen', zegt Ruud Holswilder, fervent zweefvlieger en tot aan zijn pensioen gezagvoerder bij de KLM.
Versnipperd
Het Nederlandse luchtruim wordt beheerd door drie instanties: naast LVNL zijn dat de militaire luchtverkeersleiding die onderdeel is van het Commando Luchtstrijdkrachten (CLSK) en Eurocontrol Maastricht Upper Area Control (MUAC). Een idiote situatie voor zo’n klein land, vindt Alexander ter Kuile, voormalig hoofd van de internationale organisatie van luchtverkeersleidingsorganisaties (Canso). ‘Er is geen land ter wereld waar drie partijen het luchtruim beheren. Nederland loopt echt achter.’
Plannen voor verandering liggen klaar. LVNL en de CLSK werken vanaf eind dit jaar vanuit één locatie, op Schiphol-Oost. En er wordt gewerkt aan een herinrichting van het Nederlandse luchtruim, maar dat is onder meer vanwege capaciteitsgebrek bij LVNL pas af in 2023. Tot die tijd is het schipperen, vindt Ter Kuile.
Hij wijst naar Canada, Noorwegen en Duitsland, waar de civiele en militaire verkeersleidingen al jaren geleden zijn samengevoegd. In Canada is de luchtverkeersleiding zelfs geprivatiseerd. 'Er is daar geen enkele inmenging door de politiek en overheid, zoals in Nederland. Het ministerie en de politiek bemoeien zich hier met uitspraken over salarissen en werkmethodes nog dagelijks met de bedrijfsvoering.'
Verkeerde besluiten
Dat leidt tot verkeerde besluiten, stellen de critici. Zoals het uitgangspunt dat het luchtruim van Lelystad strikt gescheiden moet blijven van dat van Schiphol. Om kruising met Schiphol-verkeer te voorkomen moeten vliegtuigen op weg naar Lelystad straks over een grote afstand op relatief laag hoogte blijven. Hierdoor is er geen mogelijkheid voor stillere en brandstofbesparende glijvluchten, een techniek waarbij een vliegtuig van grote hoogte komt en gelijkmatig daalt, met minimaal motorvermogen.
Idioot, vindt Holswilder, die dezelfde kritiek heeft op lage aanvliegroutes naar Schiphol. De vlieger ziet regelmatig toestellen op een hoogte van 2000 voet (zo'n 600 meter) over zijn huis in het Noordhollandse Bergen komen. 'Ik vind het zelf prachtig hoor, zo’n 747 die hier bijna door de bomen door vliegt. Maar het is zeer inefficiënt om vliegtuigen op 20 nautische mijl van Schiphol al zo laag over de dorpen heen te sturen.'
Reactie LVNL
‘Het banenstelsel, de milieuregels (baanpreferenties), de hoge uurcapaciteit en afgesproken punctualiteit met de luchtvaartmaatschappijen is overdag niet te combineren met glijvluchten naar Schiphol. ’s Nachts worden er wel glijvluchten uitgevoerd naar Schiphol', stelt LVNL in een reactie. 'Bij het ontwerpen van de aansluitingen van de routes voor Lelystad hebben LVNL en CLSK uitgangspunten vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu meegekregen en moeten de routes uiteraard voldoen aan alle wet- en regelgeving. De route waar Teuge (luchthaven bij Apeldoorn, red.) beperkingen van gaat ondervinden, was de enige optie die voldeed aan de gestelde uitgangspunten in die luchtruimsector: aansluiten op de al vastgestelde routes rondom Lelystad Airport, geen interferentie met Schiphol-verkeer, behoud van de Militaire Missie Effectiviteit en een aantal aan de Alderstafel Lelystad afgesproken punten, zoals het zo ’veel mogelijk vermijden van woonkernen.
Londen
Holswilder wijst naar het drukke luchtruim boven Londen, waar in één luchtruim de luchthavens City, Gatwick, Stansted, Luton en Heathrow zijn ondergebracht. Glijvluchtlandingen zijn gewoon mogelijk. De Britse luchtverkeersleidingsorganisatie NATS (National Air Traffic Services) plant het verkeer Heathrow op basis van tijd, in plaats van afstand. 'Waarom is LVNL daar niet toe in staat', vraagt Holswilder zich af.
Er gaan stemmen op om het monopolie van LVNL te doorbreken. Een weg is privatisering, zoals president Donald Trump heeft voorgesteld in de Verenigde Staten. De Britten kozen in 2001 voor gedeeltelijke privatisering van NATS, dat sindsdien voor 51% in handen van private investeerders. In ieder geval zouden net als in het buitenland externe bureaus een grotere rol kunnen krijgen in het herinrichting van het Nederlandse luchtruim, oppert Ruud Ummels, directeur van adviesbureau To70 dat ook LVNL als klant heeft. 'Het stokt in Nederland nu vaak vanwege een gebrek aan mankracht.' Het inhuren van externe bureaus zou dat kunnen verhelpen.
Deuren open
LVNL heeft de afgelopen maanden noodgedwongen al meer openheid moeten geven. Twee externe adviesbureaus, Helios en Gateway, bogen zich op last van staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu over het functioneren de organisatie, nadat de planning van de nieuwe routes voor Lelystad mede door een salarisconflict niet op tijd was afgekomen.
Het is mogelijk een zege in vermomming voor LVNL, dat sinds mei 2016 onder leiding staat van Michiel van Dorst, een voormalig piloot van KLM. 'Ik zie wel verbetering', zegt Ummels. 'Er wordt meer gestuurd op het leveren van bepaalde capaciteit en de betrouwbaarheid van die capaciteit en er wordt meer samenwerking gezocht met partijen als KLM en Schiphol. De ramen staan open.'
Reactie LVNL
‘Het banenstelsel, de milieuregels (baanpreferenties), de hoge uurcapaciteit en afgesproken punctualiteit met de luchtvaartmaatschappijen is overdag niet te combineren met glijvluchten naar Schiphol. ’s Nachts worden er wel glijvluchten uitgevoerd naar Schiphol', stelt LVNL in een reactie. 'Bij het ontwerpen van de aansluitingen van de routes voor Lelystad hebben LVNL en CLSK uitgangspunten vanuit het ministerie van Infrastructuur en Milieu meegekregen en moeten de routes uiteraard voldoen aan alle wet- en regelgeving. De route waar Teuge (luchthaven bij Apeldoorn, red.) beperkingen van gaat ondervinden, was de enige optie die voldeed aan de gestelde uitgangspunten in die luchtruimsector: aansluiten op de al vastgestelde routes rondom Lelystad Airport, geen interferentie met Schiphol-verkeer, behoud van de Militaire Missie Effectiviteit en een aantal aan de Alderstafel Lelystad afgesproken punten, zoals het zo ’veel mogelijk vermijden van woonkernen. Bekijk bericht op "FD"
![[Vliegroutes Schiphol afgelopen maand]](https://www2.vlieghinder.nl/plots/_cache/recent/_thumbnails/_afgelopen_maand.jpg "Vliegroutes boven Nederland van de afgelopen maand")
Geplaatst door V.O.S.
@ Als het aan de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) ligt, naderen de vliegtuigen met vakantiegangers de luchthaven van Lelystad straks op een hoogte van 6000 voet (zo'n 1800 meter) als ze terugkomen van zonbestemmingen aan de Middellandse Zee. Veel te laag, vinden woedende omwonenden en sportvliegers, die bang zijn dat ze hun hobby straks niet meer kunnen beoefenen. @
De nadering van vliegtuigen richting Schiphol boven de regio boven het Noordzee-kanaal, aan de westelijke zijde, gebeurd op een hoogte van slechts 600 meter.
De overlast is dus ook exorbitant.
Met alle respect, 1800 meter zul je ook waarnemen, maar toch een stuk minder dan de vervloekte 600 meter dat al 13 jaar lang door o.a. de LVNL aan ons wordt opgedrongen !
En bij het beoefenen van mijn hobby, ik ben gelicenseerd zendamateur, ondervind ik wel degelijk overlast van al die laag vliegende idioten.
Natuurlijk heb ik dit aangekaart, maar het ene ministerie in Nederland bijt het andere niet.
I&M in de spreekwoordelijke vorm van tante asfalt ( Melanie Henriëtte Schultz van Haegen-Maas Geesteranus), heeft veel macht, daar kom je niet doorheen.
De hoop dat S. A.M. Dijksma nog een beetje een remmende factor zou kunnen zijn, is inmiddels ook vervlogen.
Ik heb de indruk dat zij stil aan Schiphol gewoon de ruimte geeft en daarbij dus ook Lelystad-Airport.
De sportvliegers zijn dan ook terecht, bezorgd !