Lelystad Airport is weer ‘springlevend’: ‘Het is de hoogste tijd om van start te gaan’

Door Paolo Laconi

De Tweede Kamer keerde zich begin dit jaar tegen uitbreiding van Lelystad Airport. Het project leek dood en begraven, maar door een vastberaden minister en een weifelende BBB is het weer springlevend. De Lelystadse wethouder Dennis Grimbergen en de Flevolandse gedeputeerde Jan Klopman strijden voor het vakantievliegveld. Die laatste heeft als BBB’er een saillante positie.

VVD’er Mark Harbers was als minister van Infrastructuur zeker geen tegenstander van de opening van Lelystad Airport. Maar om nou te zeggen dat hij er veel vaart mee maakte, zeker niet. Dat is met zijn opvolger Barry Madlener wel anders.

Direct na zijn aantreden als minister, afgelopen zomer, kwam de PVV’er naar Lelystad Airport. Hij zag hoe er voor bijna 250 miljoen euro is geïnvesteerd in onder meer een gloednieuwe passagiersterminal en een langere start- en landingsbaan. ,,Ik vind het wel heel zonde als zo’n investering voor niks blijkt te zijn geweest. Dus wat dat betreft hoop ik dat het wel open kan”, oordeelde hij.

De dadendrang van de minister geeft voorstanders in Flevoland nieuwe hoop. Die hoop was begin dit jaar tot het nulpunt gedaald, toen een Kamermeerderheid zich voor het eerst tegen het airportproject keerde. Maar de kaarten lijken opnieuw geschud.

Vastberaden minister
Madlener is vastberaden om het vakantievliegveld tijdens zijn ministerschap in gebruik te nemen. Bestuurders en veel Flevolanders zien liever vandaag dan morgen dat er vanuit de polder naar bestemmingen rond de Middellandse Zee gevlogen kan worden.

,,Ik merk dat de plannen voor Lelystad Airport weer springlevend zijn”, zegt de Flevolandse gedeputeerde Jan Klopman. ,,Dat heeft zeker te maken met minister Madlener, die zich hard maakt voor de opening van het vakantievliegveld. We wachten er hier in Flevoland al vijftien jaar op. Het is ons beloofd, er zijn investeringen gedaan. Het is de hoogste tijd om van start te gaan. Gelukkig pakt Madlener het voortvarend op. Daar zijn we heel blij mee.”

Dat ziet de Lelystadse VVD-wethouder Dennis Grimbergen ook. Onlangs had hij een bestuurlijk overleg met gemeenten in de regio Schiphol. Daar sprak hij met minister Madlener. ,,Hij doet zijn best voor opening”, zegt Grimbergen. ,,Hij zei ook dat er draagvlak moet zijn in de Tweede Kamer. Als Madlener een besluit neemt, wil hij dat het breed gedragen wordt. We weten dat het nu fifty-fifty is. Daar voeren wij een lobby op.”

Zorgen in delen van Gelderland en Overijssel
In delen van Gelderland en Overijssel is al jaren veel weerstand tegen de opening van Lelystad Airport. Met name inwoners van de Veluwe en de regio rond Dalfsen vrezen voor overlast door vliegroutes van en naar de luchthaven. In Flevoland klinkt juist weinig kritiek. Inwoners, bedrijven en politici lijken daar toch vooral enthousiast over de komst van het vakantievliegveld.

,,Uit onderzoek blijkt dat 58 procent van de Flevolanders voor opening is, dat zegt genoeg”, vindt Grimbergen. ,,Mensen willen graag op vakantie. Die gaan echt niet minder vliegen als Lelystad Airport dicht blijft. Dan vertrekken ze vanaf Eindhoven, Groningen of Duitsland. Lelystad ligt mooi centraal. Voor veel reizigers is het dichterbij. Dat scheelt reisbewegingen.”

Klopman en Grimbergen hebben hoge verwachtingen van Lelystad Airport. Ze verwachten meer banen en een sterkere positie voor de Flevolandse economie. ,,Bij volle benutting, dus bij maximaal 45.000 vliegbewegingen, levert de luchthaven zo’n 2400 banen op”, stelt Klopman. ,,Daar komen nog eens 4000 indirecte banen bij, die het gevolg zijn van de aanwezigheid van het vliegveld.”

Verschillende actiegroepen, verenigd in SATL, twijfelen aan deze cijfers. Zij stellen dat de luchthaven veel minder werkgelegenheid oplevert. Bovendien is er in Flevoland juist een groot tekort aan personeel en kunnen veel bedrijven hun vacatures niet invullen. Die extra banen zijn economisch gezien helemaal niet nodig, stelt SATL.

Daar is Klopman het niet mee eens. ,,Vergeet niet dat er in Flevoland de komende 25 jaar meer dan 100.000 huizen worden gebouwd. Ons inwonertal zal flink groeien. Die mensen moeten ook ergens werken, dus deze extra banen zijn keihard nodig. Daar komt bij dat de helft van de Flevolanders nu dagelijks de provincie verlaat om naar hun werk te gaan. Wij willen juist dat meer mensen in de nabijheid van hun woonplaats werken.”

Lelystad Airport als oplossing voor omwonenden Schiphol?
Vanuit Flevoland wordt er al jaren gelobbyd voor Lelystad Airport. Maar ook eigenaar Schiphol en gemeenten in de nabijheid van de nationale luchthaven voeren de druk op. Dat merkt wethouder Grimbergen ook. ,,Het is echt niet zo dat alleen wij in Flevoland onze vinger opsteken. Gemeenten onder de rook van Schiphol willen ook dat het vliegveld open gaat.”

Volgens Grimbergen kan er een win-winsituatie ontstaan. Het kabinet wil het aantal gehinderden rondom Schiphol verminderen. Als Lelystad Airport vluchten van Schiphol overneemt die laat op de avond of juist vroeg in de ochtend plaatsvinden, dan daalt het aantal gehinderden snel. ,,Dat Lelystad Airport een rol kan spelen in het verminderen van de overlast rond Schiphol, is een extra argument om het licht op groen te zetten.”

Zelf doen Grimbergen en Klopman er alles aan wat binnen hun mogelijkheden ligt om in Den Haag invloed uit te oefenen. Dat doen ze via gesprekken met minister Madlener en met Kamerleden. Steeds weer herhalen ze waarom het in hun ogen belangrijk is dat Lelystad Airport eindelijk open gaat.

Voor BBB-gedeputeerde Klopman gloort een saillante rol. Hij staat in direct contact met partijleider Caroline van der Plas en de Tweede Kamerfractie van zijn partij. ,,De lijntjes zijn kort, daar maak ik zeker gebruik van. Ik drink geregeld koffie in Den Haag.”

Klopman zal zijn overredingskracht nodig hebben. De landelijke BBB is vooralsnog tegen de opening van het vakantievliegveld. Toch liet Kamerlid Cor Pierik onlangs in Nieuwsuur weten dat de deur op een kier staat. ,,Zodra er nieuwe inzichten komen, gaan we de zaken op een rij zetten. En dan zou het kunnen dat we tot een andere conclusie komen”, zei hij.

Draait de BBB?
Het zou een flinke draai betekenen. Van der Plas speculeerde in het verleden zelfs over de vestiging van een asielzoekerscentrum in de leegstaande passagiersterminal. Nu heeft de BBB in het airportdossier de sleutel in handen. Gaat de partij om, dan is er een politieke meerderheid voor opening.

,,De BBB is een realistische partij, die een sterke regionale economie belangrijk vindt”, zegt Klopman. ,,Ik heb geregeld gesprekken met BBB-Kamerleden en probeer ze met argumenten te overtuigen om voor het vliegveld te kiezen. Ik heb er vertrouwen in dat mijn partij de juiste keuze maakt.”

Klopman weet waarover hij spreekt. Zijn eigen Flevolandse BBB was in de aanloop naar de provinciale verkiezingen in maart 2023 ook faliekant tegen de opening van Lelystad Airport. In het verkiezingsprogramma stond zwart op wit dat het vakantievliegveld ‘overbodig’ is. Inmiddels maakt de BBB onderdeel uit van de Flevolandse coalitie en heeft het de uitbreiding van het vliegveld omarmd.

,,Als je met vijf partijen in een coalitie stapt, moet je water bij de wijn doen”, legt Klopman uit. ,,Je haalt nooit alles binnen wat er in je verkiezingsprogramma staat. We hebben goed gesproken over Lelystad Airport. Uiteindelijk gaan wij er in Flevoland niet over, maar neemt het kabinet een besluit. Als Flevolandse BBB hebben wij oog voor de regionale economie. Uitbreiding van het vliegveld is daarbij van wezenlijk belang.”

In de loop van 2025 neemt het kabinet over Lelystad Airport. Voor Klopman en Grimbergen breekt een spannende periode aan. Na vier keer uitstel en zes jaar vertraging hopen ze op duidelijkheid. ,een definitief besluit,Ik ben altijd positief geweest over opening, dat is met het aantreden van Madlener alleen maar sterker geworden”, zegt Grimbergen.

Klopman: ,,Jaren geleden is ons dit vakantievliegveld beloofd. Ik zie een minister die er werk van maakt. Dat sterkt mij in het vertrouwen dat we kunnen rekenen op een betrouwbare overheid die haar belofte nakomt.”