KLM uit wurggreep van Etihad houden

Door Frans van den Berg

OPINIE - De drie luchtvaartmaatschappijen Etihad, Qatar en Emirates uit het Midden-Oosten krijgen Europa steeds meer in hun wurggreep. Met een indrukwekkende vloot van nieuwe vliegtuigen worden van steeds meer Europese vliegvelden passagiers weggekaapt. Maar ook de bergen oliedollars worden daarbij ingezet.

Midden-Oosten koopt zich verder in
Qatar maakte vrijdag bekend bijna tien procent van de aandelen in IAG, de groep van British Airways en Iberia, te nemen. Geld dat IAG hard kan gebruiken voor de overname van het Ierse bedrijf Aer Lingas. Qatar Airways opereert vanaf de luchthaven van Doha, de hoofdstad van Qatar.

In buurland Dubai is het Emirates die oprukt, en in het andere emiraat Abu Dhabi is dat Etihad. Drie maatschappijen aan de Perzische Golf van landen die bezig zijn een toekomst op te bouwen voor de periode dat er geen olie meer uit de woestijngrond komt. Bedrijven, toerisme en luchtvaart spelen daarin een belangrijke rol. Alle drie de maatschappijen kopiëren het KLM-model: uit andere landen worden passagiers opgehaald die overstappen in het Midden-Oosten op andere vluchten.

Opkopen
Emirates probeert zoveel mogelijk op eigen kracht een imperium op te bouwen met wellicht de grootste luchthaven in de wereld en de grootste vloot van A380 toestellen (de dubbeldekkers van Airbus). Qatar en Etihad zoeken ook naar samenwerking en overnames om hun vleugels over de wereld uit te slaan. De Europese commissaris voor transport, Violeta Bulc, houdt er al rekening mee dat er meer Europese luchtvaartmaatschappijen worden opgekocht door concurrenten van buiten de EU.

Op papier mag een niet-Europese maatschappijen slechts 49 procent van de aandelen overnemen. Recent deed Etihad dat met het noodlijdende Alitalia. Ook bij andere maatschappijen zoals Air Berlin en Darwin Airline (Zwitserland) steekt Etihad geld in het bedrijf. Gevolg is wel dat Etihad bij deze Europese maatschappijen de dienst uit maakt. Lijnen worden gestaakt, andere geopend en meer passagiers gaan via het Midden-Oosten.

KLM partner
KLM en in minder mate Air France werken sinds 2012 samen met Etihad. De netwerken zijn daarbij aan elkaar geknoopt, wat beide partijen extra passagiers oplevert.

Grote vraag is of Etihad ook geld gaat steken in Air France-KLM. De schuldenlast van het Frans-Nederlandse concern is nog veel te hoog en er wordt nog steeds verlies gedraaid. Nieuwe bezuinigingen zijn nodig. Vooral de verliezen in Parijs drukken zwaar. Dat zet de relatie tussen Air France en KLM keer op keer onder druk. Deze week is na topoverleg en politieke ophef voorkomen dat één miljard aan kasgeld van KLM naar Parijs wordt overgeheveld. KLM mag zelf beslissingen blijven nemen.

In alle discussies is ook weer geroepen dat KLM maar beter uit het concern kan stappen, dat KLM wordt verkocht aan Etihad of dat ze geld steekt in Air France-KLM.

Feit is dat KLM alleen niet beter af is. Maar ook een scenario met Etihad is niet aan te bevelen. Wanneer nu al wordt gevreesd voor meer invloed uit Parijs, zal dat in het geval van Etihad een stevige greep worden zo blijkt bij Air Berlin en Alitalia. Dan zullen meer passagiersstromen naar het Midden-Oosten worden geleid. Dan wordt het netwerk vanaf Schiphol steeds meer afgebroken.

Het is beter dat Air France eens echt gaat reorganiseren en zwarte cijfers schrijft. Wanneer het vertrouwen is hersteld, kunnen Amstelveen en Parijs samen bouwen aan een Europese luchtvaartmaatschappij. Dat is beter dan de wurggreep uit het Midden-Oosten.

Frans van den Berg is luchtvaartverslaggever van deze krant.

Air France probeerde deze week de kas van KLM te plunderen. Feit is KLM alleen niet beter af is. Maar ook een scenario met Etihad is niet aan te bevelen.