Kiezen bij luchtvaartdebat: minder of groener vliegen

Door Annet van Aarsen

ZAANDAM - Een filmpje van Winnie de Wit uit Assendelft maakte donderdag indruk op acht politici tijdens het verkiezingsdebat van Natuur en Milieufederatie Noord-Holland over de toekomst van Schiphol.

Vier generaties waren er in de video te zien: naast Winnie ook haar moeder, haar dochter en haar kleindochter. De derde generatie vertelde hoe op school in de zomer de ramen dicht moesten, omdat anders de les niet te volgen was door vliegtuiglawaai. En dat ze nu overweegt te verhuizen, omdat ze niet wil dat haar dochtertje straks hetzelfde meemaakt. Winnies stelling: we moeten gezond kunnen wonen en dat kan op dit moment niet rond Schiphol.

Kan Schiphol groeien? Hoeveel luchtvaart heeft Nederland nodig? Hoe zwaar wegen de belangen van de omwonenden en de omgeving? Het ligt misschien voor de hand dat in een door een milieuclub georganiseerd debat vooral wordt aangestuurd op standpunten tegen luchtvaart, vóór krimp.

Maar - interessant - in dit geval was er ook plek ingeruimd voor de sector zelf. Schipholbaas Dick Benschop kwam vertellen dat Nederland koploper kan worden als het gaat om een duurzame luchtvaartsector. ,,Duurzaamheid is een mission possible’’, stelde hij om vervolgens - dat doet hij de laatste tijd vaker - te benadrukken dat de luchthaven na de coronacrisis langzaam en stapsgewijs wil herstellen naar het oude niveau van rond de 500.000 vliegbewegingen per jaar. ,,Met minder hinder’’, zei hij er ook bij. ,,Voor verduurzaming zijn grote stappen nodig. Maar dat kan ook.’’

De politici in het debat bakkeleiden. ,,De VVD wil dat de sector stiller en schoner wordt’’, zei Ingrid Michon (VVD). ,,Je gunt niemand een plek die niet prettig woont.’’ Geen eerlijk verhaal, vond Suzanne Kröger (GroenLinks). ,,Daar stoor ik me aan. Dat groei kan en tegelijkertijd de overlast afneemt. Deze mensen ervaren keer op keer dat beloftes niet worden nagekomen. Het wordt niet stiller. Groei en minder overlast gaan niet samen in één scenario.’’

Kröger noemde 400.000 vluchten per jaar als maximum voor Schiphol. Anderen waren minder duidelijk, maar zij sturen ook aan op krimp. Kiki Hagen (D66) meent dat de Luchtvaartnota moet worden aangepast, vanwege de ervaringen in de coronacrisis. Frank Visser (ChristenUnie): ,,Laten we volop inzetten op de trein voor de afstanden tot 750 kilometer. Schiphol moet krimpen.’’ SP’er Jimmy Dijk was ,,blij te horen dat CU en D66 afstand nemen van de Luchtvaartnota. Mustafa Amhaouch (CDA) volgde de lijn van Benschop: verduurzamen. Hij zat in Maastricht achter een computerscherm, maar was graag elektrisch komen vliegen. Krimp kost werkgelegenheid, benadrukte hij.

Grens bereikt

Matt Poelmans van de bewonersdelegatie in de Omgevingsraad Schiphol maakte zijn opwachting ook via Zoom. Op de achtergrond had hij een tegeltjesspreuk: ’Wonen gaat boven vliegen’. ,,De afspraken uit het verleden zijn niet nagekomen’’, zei hij. ,,Die 500.000 vliegbewegingen zijn niet verdiend. De grens is bereikt. De beste hinderreductie is minder vliegen,’’

De Noord-Hollandse gedeputeerde Jeroen Olthof concludeerde dat alle Tweede Kamerkandidaten weliswaar mooie verhalen hebben over luchtvaart, maar dat het niet heel concreet werd. ,,We moeten niet alleen praten over aantallen vluchten. Maar ook over wat we aan overlast aanvaardbaar vinden’’, zei hij. Hij meent dat het stellen van normen essentieel is. En wat er moet gebeuren als die normen worden overschreden.

’Je gunt niemand een plek die niet prettig woont’