Inspectie handhaaft niet bij geluidsoverlast, blijkt uit onderzoek…......

Door Bente Jaeger

Overlast Schiphol

Schiphol veroorzaakt meer geluidsoverlast dan is toegestaan, maar wordt daar niet voor gestraft. Dat blijkt uit een onderzoek van NRC. Eerder gemaakte afspraken over het beperken van de geluidsoverlast zijn niet wettelijk vastgelegd, waardoor het steeds lastiger wordt om erop te handhaven. ,,De zoveelste domper voor omwonenden.’’

Om ervoor te zorgen dat minder omwonenden geluidshinder ondervinden van Schiphol besloot het kabinet-Rutte II in 2013 dat de luchthaven zoveel mogelijk gebruik moet maken van start- en landingsbanen die verder van druk bewoonden woongebieden afliggen.

Daardoor ontstaat geluidsoverlast in andere gebieden. Dat wordt sinds 2015 gedoogd. Staatssecretaris Mansveld van Infrastructuur en Milieu gaf de Inspectie van Leefomgeving en Transport (ILT) destijds instructie om geluidshinder als gevolg van het uitwijkbeleid niet te bestraffen.

In Oegstgeest hebben bewoners al een aantal jaar last van vliegtuigen die uitwijken naar de Kaagbaan. ,,Iedereen die in de buurt van een landingsbaan woont heeft een zekere mate van hinder te verdragen’’, zegt Matt Poelmans. De Oegstgeestenaar is vertegenwoordiger van omwonenden in de Maatschappelijke Raad Schiphol, de wettelijke adviesraad van de minister voor een betere leefomgeving rondom de luchthaven. ,,Maar door het starten en landen boven andere plekken hebben nu mensen elders in het land last van het geluid.'’

Lastig bestraffen

Uit onderzoek van NRC blijkt nu dat Schiphol zich tussen 2021 en 2023 regelmatig niet aan het uitwijkbeleid hield. Officieel mag de inspectie de luchthaven dan bestraffen, maar in de praktijk blijkt dat steeds minder te gebeuren.

De afspraken over het uitwijken zijn nooit wettelijk vastgelegd. Met als gevolg dat het voor de inspectie in de praktijk vaak lastig is om Schiphol te bestraffen voor het overtreden van de wettelijk toegestane geluidsoverlast.

Waar de luchthaven in 2021 nog door de inspectie op de vingers werd getikt omdat er te vaak wordt gebruikt van landingsbanen die veel geluidshinder veroorzaken voor omwonenden, werd een soortgelijke overtreding in 2024 door de vingers gezien.

Lees ook hier: Nachtvluchten Schiphol ‘zijn mishandeling’, aangifte volgt. ‘Je schrikt wakker en blíjft wakker, want je weet: er komen er meer’

Bij Uithoorn, onder de aanvliegroute voor de Aalsmeerbaan, werd in 2023 twintig procent meer geluidsoverlast gemeten dan wettelijk toegestaan. De inspectie deed een poging om Schiphol daarvoor een straf op te leggen. Maar in tegenstelling tot 2021, ging Schiphol daartegen in beroep. Daarbij wees de luchthaven op de gedoogregels uit 2015.

De inspectie gaf Schiphol uiteindelijk gelijk en besloot de overlast te gedogen. Daardoor hebben omwonenden in de regio rondom Uithoorn met extra geluidsoverlast te kampen, zonder dat ze daartegen beschermd worden door de overheid.

Omwonenden slecht beschermd

Volgens Maurice van Uden, bestuurslid van stichting SchipholWatch die een krimp van Schiphol aanmoedigt, is het nauwelijks aan omwonenden uit te leggen dat de luchthaven daar mee wegkomt.

,,De overheid beloofde eerder dat de overlast zou afnemen, maar de afgelopen jaren is het eigenlijk alleen maar meer geworden. Er is bij de inspectie wel degelijk wil om er tegen op te treden, maar ze kan geen kant op als de overheid geen duidelijk bindend beleid voert.’’

Afgelopen maart oordeelde de rechtbank in Den Haag dat omwonenden onvoldoende worden beschermd tegen geluidsoverlast doordat de overheid het belang van Schiphol structureel boven dat van omwonenden stelt. De rechter gaf de overheid twaalf maanden de tijd om de geldende wet- en regelgeving te handhaven. De staat tekende hoger beroep aan tegen die uitspraak. De termijn van twaalf maanden zou onhaalbaar zijn.

Lees ook hier: Geluidsoverlast? Stillere vliegtuigen, meer zit er voorlopig niet in voor Heiloo

Tegelijkertijd besloot minister van Infrastructuur en Waterstaat Barry Madlener afgelopen december de doelen voor het terugdringen van de geluidsoverlast naar beneden bij te stellen. Hierdoor mag Schiphol van de minister komend jaar zo’n 8.000 vluchten meer uitvoeren dan vorig jaar.

,,De zoveelste domper,’’ noemt bewoner Poelmans het. '’De krimp van Schiphol wordt steeds maar uitgesteld door rechtszaken van bijvoorbeeld KLM, die zich vooral hard maken voor hun eigen gewin. Terwijl een krimp veel beter zou zijn voor bewoners. Als er minder vliegtuigen zijn, kan de overlast eerlijker verdeeld worden over het land. Dan hebben alle omwonenden er een beetje last van, in plaats van een paar heel veel.''