Historische mijlpaal: VN erkent recht op gezonde leefomgeving

Vlak voor het weekend erkende de Human Rights Council van de Verenigde Naties in zijn resolutie 48/13 een schone, gezonde en duurzame leefomgeving als fundamenteel mensenrecht. Deze historische mijlpaal vertaalt zich direct in een betere rechtspositie van onder meer omwonenden van vliegvelden.

De hoge commissaris voor de mensenrechten Michelle Bachelet maant lidstaten om direct actie te ondernemen zodat de leefomgeving van burgers daadwerkelijk wordt beschermd. Gezien de vergaand negatieve gevolgen van vliegverkeer op de volksgezondheid, kan actie tegen de overmatige geluidsoverlast en vervuiling niet uitblijven.

De council roept lidstaten op samen te werken om het nieuwe recht te implementeren. Om de voortgang te bewaken is een speciaal rapporteur aangesteld.

Mensen en planeet beschermen
“De resolutie is bedoeld om mensen en planeet te beschermen: de lucht die we inademen, het water dat we drinken, het voedsel dat we eten. Maar het gaat ook over de bescherming van natuurlijke systemen die aan de basis staan van het leven van alle mensen, waar zij ook leven”, aldus Bachelet.

“Het is nu zaak aan het werk te gaan om dit recht op een gezonde leefomgeving te waarborgen. Het dient als springplank om economische, sociale en milieupolitiek in de juiste richting te duwen ter bescherming van mensen en natuur.”

De hoge commissaris noemt klimaatverandering, vervuiling en verlies van natuur als de grootste uitdagingen van de huidige tijd.

De nieuwe resolutie erkent de schade die wordt aangericht door klimaatverandering en milieuvervuiling aan miljoenen mensen op deze planeet.

Toegang tot participatie en rechtssysteem
Bachelet zegt dankbaar te zijn voor alle burgerorganisaties, bedrijven en andere instituten die zich alle lange tijd inzetten om het recht op een schone leefomgeving erkend te krijgen. Zij geeft aan dat het cruciaal is voor al deze actieve burgers en instellingen om te kunnen participeren in overheidsbesluiten, om toegang te hebben tot eerlijke informatie en tot het rechtssysteem. “Dat is nodig om het recht op een gezonde leefomgeving te kunnen materialiseren.”

De nieuwe resolutie kan vergaande gevolgen hebben voor de luchtvaartindustrie. Met de overmatige herrie en vervuiling vormt deze sector een groot gevaar voor de volksgezondheid, het klimaat en de natuur.

Luchtvaartschade
Keer op keer tonen onderzoeken de negatieve effecten aan van het luchtverkeer op de volksgezondheid. De natuur wordt ondermijnd door de uitstoot van stikstofoxyden en gevaarlijke, deels kankerverwekkende stoffen, en het klimaat wordt schade berokkend door de enorme uitstoot van onder meer kooldioxide.

In ons land bereidt de stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuigoverlast een proces voor tegen de Nederlandse staat. Betoogd wordt door de stichting dat de overheid meer moet doen om de bevolking te beschermen tegen de negatieve gevolgen van het vliegverkeer. Daarbij beroept zij zich op de rechten van de mens. De nieuwe resolutie van de VN is een stevige steun in de rug bij de komende rechtszaken.