Het kan zo niet langer met het luchtverkeer in regio Eindhoven

Door Hans Coolen

OPINIE - Vliegverkeer speelt zich af in ander universum, een wereld waarin leefklimaat en gezondheid er niet toe doen. Dat schrijft Hans Coolen uit Son in Breugel in dit opinieartikel als reactie op de toenemende groei van het vliegverkeer in de regio Eindhoven.

Al jarenlang uiten de omwonenden van Eindhoven Airport hun ongenoegen over de alsmaar toenemende geluidshinder van het vliegverkeer. Tot op heden is de situatie er niet beter op geworden. Terwijl de bevolking steeds minder tolerant staat tegenover het vliegverkeer, sloven de airportbazen zich uit in het relativeren van de hinder om zo de omwonenden buitenspel te houden. Daarom is er het Beraad Vlieghinder Moet Minder (BVM2) opgericht. Deze groepering presenteert zich als een serieuze vertegenwoordiging van alle omwonenden en wil in goed overleg met de 'tegenpartij' een maatschappelijk verantwoorde ontwikkeling van de luchthaven en de omliggende infrastructuur bevorderen.

Maar eerst wat over die hinder. Vliegtuigen storten enorme hoeveelheden fijnstof, zwavel en benzeen over ons land uit. Maar nog steeds worden alle maatschappelijke kosten die het vliegen genereert afgewenteld op de gemeenschap. We zijn zelfs bereid de luchtvaart te subsidiëren met belastingvrije brandstof. Ook het klimaat heeft ernstig te lijden onder de toenemende uitstoot van CO2. Desondanks negeert de luchtvaart het klimaatakkoord van Parijs. Voorts wordt onze rust in toenemende mate verstoord door het lawaai van straalmotoren en nemen vliegtuigen bij het opstijgen vaak de kortste route over een dorpskern. En het dreigt erger te worden. In de eerste zes maanden van dit jaar maakten 2,9 miljoen passagiers gebruik van Eindhoven Airport, een stijging van maar liefst negen procent ten opzichte van het eerste halfjaar van 2017.

Van de tafel
Inmiddels schaffen we met z'n allen energiezuinige lampen aan, doen we boodschappen met de fiets, weigeren we plastic zakken in de winkel, douchen we niet te lang, richten we geluidsschermen op enz. Welnu, alle hiermee behaalde milieuwinst wordt door de huidige intensiteit van het vliegverkeer in een klap geneutraliseerd, zeg maar van tafel geveegd. Alle zaken rond het luchtverkeer spelen zich blijkbaar af in een ander universum, in een wereld die nauwelijks rekening houdt met gezondheid en leefklimaat van die andere wereld. Dat kan zo niet langer, willen we 'de planeet' op termijn leefbaar houden.

Daarom bezocht ik op zaterdag 25 augustus de informatiebijeenkomst van BVM2 te Knegsel en maakte ik voor het eerst kennis met deze actiegroep. In BVM2 zijn meerdere organisaties gebundeld die zich op diverse onderwerpen inzetten voor het verminderen van de overlast van Eindhoven Airport. Voorts omvat het werkterrein zaken als verkeersoverlast, waardevermindering van onroerend goed en planologische beperkingen. Dit alles in relatie tot de luchthaven.

Helder betoog
Na een inleiding door Marc van Schuppen, die namens de betrokken gemeenten de connectie met Den Haag onderhoudt, hield Wim Scheffers van het BVM2 een helder betoog over de ontwikkelingen op en rond de luchthaven en de maatregelen die vanuit menselijk perspectief op korte termijn onontkoombaar zijn. Een greep uit de eisen:

- Eindhoven Airport moet zich gedragen als nutsbedrijf ten behoeve van de ontwikkeling van Brainport.

- Alleen verdere groei van het aantal vliegbewegingen bij vermindering van het totale kerosineverbruik om de CO2-uitstoot terug te dringen.

- Forse afname van de geluidshinder door snelle vlootvernieuwing

- Verbod op nachtvluchten, geen vluchten na 23.00 uur en in het weekend niet voor 08.00 uur.

- Optimalisatie van vliegroutes.

- Zuivering en fiscalisering van vliegtuigbrandstoffen.

Het tweede gedeelte van de bijeenkomst was voor Walter Manshanden, een landelijk bekend econoom en medewerker aan de studie De mainports voorbij.

,,Nederland leeft als het ware op vlieggebied boven zijn stand. Dat komt omdat de KLM een enorm netwerk in de lucht probeert te houden met veel transfer-passagiers die op Schiphol alleen maar overstappen en niets in Nederland te zoeken hebben. Dit bedrijfsmodel is op termijn onhoudbaar", aldus Manshanden. ,,De strijd om de slots op Schiphol leidt ertoe dat het bulk-vakantievervoer wordt afgeschoven op Eindhoven en Rotterdam omdat die van Schiphol zijn. Door de moordende concurrentie brengt de vliegsector in verhouding weinig nieuwe banen met zich mee. Een ander beleid zou meer kunnen betekenen voor de werkgelegenheid." Tot zo ver Manshanden.

De presentaties op deze bijeenkomst hebben mijn verwachtingen overtroffen. Bemoedigend is niet alleen het gedegen kennisniveau, doch ook het elan waarmee BVM2 zich profileert. Daarenboven zal de bundeling van krachten uiteindelijk meer rendement opleveren dan kleinschaliger inspanningen.