Glashard bewijs dat meeste stikstofuitstoot luchtvaart wordt weggerekend

De stikstofuitstoot van het vliegverkeer wordt op grove wijze omlaag gerekend door het Ministerie van Infrastructuur (I&W). Cijfers die andere landen aan de Europese Unie rapporteren, tonen dit glashard aan.
Zie hier.

Nederland is één van slechts drie lidstaten die de stikstofuitstoot van vliegtuigen rapporteren tot een vlieghoogte van 900 meter. Dat is de uitstoot tijdens de zogenaamde landing & take-off cyclus (lto). Alle andere landen rekenen de uitstoot conform de EU-richtlijnen boven die grens toe aan het vliegverkeer. Dat wordt de cruise-fase genoemd.

Uit het overzicht van de EU blijkt dat Nederland 3,48 kiloton per jaar opgeeft voor de lto-fase. Waar bij ons land 0 kiloton staat voor de cruise-fase, zien we dat vrijwel alle andere landen daar wel een getal opgeven.

Gemiddeld over al die landen is de lto-fase van het vliegverkeer goed voor 1,12 procent van alle NOx-uitstoot in een land. In de cruise-fase – boven de 900 meter dus – wordt veel meer uitgestoten. Daar gaat het om gemiddeld 8,86 procent van de totale NOx-uitstoot in een land. Opgeteld veroorzaakt het vliegverkeer gemiddeld 9,98 procent van de nationale stikstofuitstoot.

Luchtvaart gemiddeld 10 procent van totale NOx-uitstoot
Nederland stoot in totaal 245 kiloton NOx per jaar uit, zo heeft de regering kenbaar gemaakt aan Brussel. Als we het Europese gemiddelde van 9,98 procent voor de luchtvaartindustrie doortrekken, komt dat neer op een jaarlijkse uitstoot door vliegtuigen van ruim 24 kiloton NOx.
De eerste tien in de stikstof-top-100 van minister Van der WalZie hier.
In de stikstof-top-100 van minister Christianne van der Wal prijkt nu Tata Steel op nummer 1 met ‘slechts’ 6 kiloton NOx-uitstoot. Schiphol staat er op nummer twee met 3,6 kiloton – dichtbij het cijfer van 3,48 kiloton dat voor de lto-fase aan de EU is gecommuniceerd.

Als de hier berekende totale emissie van stikstofoxiden door vliegtuigen correct wordt meegenomen, stijgt Schiphol met stip naar de eerste plek. De 24 kiloton van de nieuwe nummer één is maar liefst zes keer de uitstoot van de oude nummer één, Tata Steel.

Door hub nóg meer stikstofuitstoot
Maar dit is nog niet het hele verhaal. Zoals bekend is de Nederlandse luchtvaart veel te groot voor de behoefte van ons land. We beschikken over een vliegindustrie die sterk gericht is op buitenlandse overstappers, die dan ook met tientallen miljoenen per jaar richting Schiphol worden gevlogen door KLM. Logischerwijs leidt dat tot een hoger aandeel in de stikstofuitstoot door de luchtvaart dan het Europese gemiddelde.

Op basis van de EU-gegevens kan die stikstofuitstoot van de luchtvaart in ons land ook anders worden berekend. Immers is de lto-fase gemiddeld goed voor 1,12 procent van de uitstoot in een land, maar de totale luchtvaartuitstoot (inclusief cruise) 9,98 procent. Anders gezegd: de vliegtuiguitstoot in een land is gemiddeld bijna 9 keer (9,98 gedeeld door 1,12) de lto-uitstoot.

Met een gerapporteerde lto-uitstoot van 3,49 kiloton in Nederland, komt de volledige NOx-uitstoot door luchtvaart in Nederland dan uit op liefst 31 kiloton. Dat is nog eens 6,6 kiloton of bijna 30 procent méér dan de toch al schrikbarende uitkomst bij de conservatievere rekenmethode.

Meer dan de hele top 100 samen
Met deze uitkomst blijkt Schiphol in zijn eentje meer stikstof uit te stoten dan de rest van de hele top 100 samen – ronduit zorgwekkend met het oog op natuurherstel.

Toch lijkt deze laatste uitkomst het dichtst bij de waarheid te liggen. Immers wordt in de berekening de bovenmatige omvang van de Nederlandse vliegindustrie meegenomen die veel andere EU-lidstaten niet kennen. Nederland is het enige kleine land in Europa met een megahub binnen de landsgrenzen, alle andere megahubs liggen in landen met veel grotere thuismarkten (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Turkije).

De resultaten uit deze exercitie zijn in lijn met eerdere bevindingen van de TU Delft. De universiteit stelde dat 90 procent van de stikstofuitstoot (en 70 procent van de depositie) door het vliegverkeer niet wordt toegerekend. I&W schuift deze uitstoot door naar het potje ‘buitenland’ om de vliegindustrie uit de wind te houden en te vrijwaren van al te drastische, maar broodnodige ingrepen.

Ook CBS ziet veel meer stikstofuitstoot luchtvaart
Ook het CBS rapporteerde dat het vliegverkeer veel meer NOx uitstoot dan de Nederlandse regering wil toegeven. Het statistiekbureau kwam tot een wereldwijde uitstoot door Nederlandse vliegtuigen van 55 kiloton NOx. Enerzijds komt een flink deel van die stikstofoxiden vrij in het buitenland en zal dan weinig invloed hebben op de Nederlandse natuur, maar anderszijds heeft het CBS niet het vliegverkeer door buitenlandse maatschappijen boven ons land meegerekend.

De berekeningen tonen glashelder aan hoe groot de invloed van het vliegverkeer is op de stikstofproblematiek in ons land. Zo’n 10 tot 12 procent van alle in Nederland uitgestoten stikstofoxiden is afkomstig van het vliegverkeer, waarbij onderzoek van de TU Delft al aantoonde dat de stikstofdepositie lokaal kan oplopen tot ruim 30 procent op natuurgebieden in de omgeving van vliegvelden.

Natuurvergunning
Met zo’n groot aandeel in de stikstofemissies moet minister Christianne van der Wal extra goed opletten bij de aanvragen van natuurvergunningen door vliegvelden. Die uitstoot is niet te compenseren met de aankoop van een paar boerderijen. Het stoppen van veehouderijen met enkele honderden koeien kan nooit voldoende compensatie bieden voor de uitstoot van 440.000 vliegtuigen die Schiphol ieder jaar wil faciliteren.

Beste minister Van der Wal, laat u niet schiphollen, want we gaan dit verhaal desnoods ook aan de rechter uitleggen.

De Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL) hebben een reconstructie gemaakt van het poltieke gekonkel over de stikstofuitstoot van het vliegverkeer. Deze onderschrijft in grote lijnen de berekeningen die we hier presenteren.

Een vervolg van SchipholWatch op bovenstaand artikel.. Waarom de stikstofuitstoot van de luchtvaartindustrie zo hoog is, leest u hier.