Even koffieleuten over vliegoverlast, voor de omwonenden van Eindhoven Airport werkt dat

Door Runa Hellinga

Het overleg tussen omwonenden en Eindhoven Airport verloopt een stuk gemoedelijker dan dat rond Schiphol. De Brabantse mentaliteit helpt, maar ook dat omwonenden voelen dat ze serieus worden genomen.

Wie in Best woont, vlak bij Eindhoven Airport, weet dat je bij barbecueplannen ook rekening moet houden met lawaai. Deze zomer is de kans op een geslaagd eetfeestje echter groter dan voorheen: op de Buren­App van de luchthaven kunnen omwonenden sinds kort zien wat de komende uren de aanvliegroute is.

Op de app konden gebruikers al volgen welke vliegtuigen landen of starten. Maar de behoefte om vooruit te kunnen kijken bleek groot. Daarom werd die functie toegevoegd, zegt Roel Hellemons, directeur van Eindhoven Airport. De app verandert weliswaar niets aan het lawaai, “maar het is prettig om te weten wat eraan komt”, weet Dick Veenstra, voorzitter van het Bewonersplatform Woensel-Noord in Eindhoven.

Geluidbelasting speelde een belangrijke rol in de nieuwe vergunning van Eindhoven Airport, die op 1 januari inging. Vanwege het geluid is het maximale aantal vliegbewegingen voor twee jaar verlaagd van 43.000 naar 41.500, al had Eindhoven Airport het aantal vluchten vorig jaar zelf al tot dat aantal beperkt. Die 41.500 vluchten komen uit een advies van de Stuurgroep Eindhoven Airport waarin luchthaven, overheid, bewoners en wetenschappers zich onder leiding van oud-CDA-politicus Pieter van Geel gezamenlijk over de toekomst bogen.

Lager havengeld voor stillere toestellen
Uitgangspunt van het advies van Van Geel zijn strengere geluids- en milieunormen. Uitbreiding van het aantal vluchten mag alleen als gelijktijdig de geluids- en de milieubelasting omlaaggaan. Het streven is 30 procent minder geluidsbelasting in 2030. Om Eindhoven aantrekkelijk te maken, adviseerde Van Geel ook een lager tarief (havengeld) voor stillere en schonere vliegtuigen dan voor oude toestellen.

Dit advies kwam zonder al te veel gedoe tot stand, weet ook bewoner Dick Veenstra die deelnam aan de gesprekken. Wie de felle debatten rond Schiphol en vliegveld Lelystad volgt, kan zich eigenlijk alleen maar verbazen over de milde toon rond de twee­de luchthaven van Nederland.

Dat is ook in Eindhoven weleens anders geweest. Eerder overleg onder leiding van oud-minister Hans Alders liep veel stroever. Diens eindrapport leidde tot felle protesten van omwonenden. “Maar onder Van Geel kregen bewoners een echte rol, net als wetenschappers van de TU Eindhoven. Ook werd, op ons verzoek, een krimpscenario toegevoegd. We voelden ons serieus genomen, we hadden niet meer het gevoel dat de uitkomst bij voorbaat vaststond.”

Zonnepanelen en groenvoorzieningen
Sowieso is de communicatie tussen bewoners en vliegveld met de komst van Hellemons als nieuwe directeur duidelijk verbeterd. De uitbreiding van de BurenApp is daar een voorbeeld van. Wat helpt, is dat Hellemons vermindering van de geluids- en milieubelasting en vergroening van de luchthaven uitdrukkelijk in zijn takenpakket heeft opgenomen.

Overal rond de luchthaven wordt gewerkt aan zonnepanelen, elektrificatie van de voertuigen, beter openbaar vervoer en groenvoorzieningen. “Eindhoven Airport moet het visitekaartje worden voor Brainport Eindhoven. Wij willen de innovatiekracht in deze regio duidelijk tonen aan de reizigers”, zegt Hellemons. Na oktober mogen er ook na elf uur ’s avonds geen vluchten meer worden gepland.

Zowel Veenstra als Hellemons ziet de Brabantse mentaliteit mede als reden waarom het overleg in Eindhoven beter loopt dan elders: korte lijntjes, soms informeel een kop koffie in plaats van een vergadering, persoonlijke contacten. Veenstra: “Mensen vonden Alders erg zakelijk. Dat Van Geel een Brabander is die na bijeenkomsten tijd nam voor informele gesprekken, hielp voor de goede verstandhouding.”

Vliegende zakenlieden
Dat betekent niet dat er geen meningsverschillen zijn. Sommige bewoners willen het aantal vluchten teruggebracht zien tot 30.000. Maar Hellemons wil nieuwe groei na 2022. Met vernieuwing van de vloot is dat volgens hem goed mogelijk binnen het streven van 30 procent minder geluidsbelasting in 2030.

Er is ook een meningsverschil over het economische belang van het vliegveld voor de regio. Volgens Veenstra wordt dat zwaar overdreven. De meeste passagiers zijn volgens hem toeristen op weg naar hun vakantiebestemming. “Zakenlieden vliegen zelden via Eindhoven, en als ze dat al doen, dan blijven ze niet in de stad.”

Hellemons spreekt dat tegen. “Een op de vijf reizigers heeft een zakelijk reismotief”, stelt hij. Bovendien maakt de luchthaven Brabant voor veel mensen tot een aantrekkelijke regio, zegt hij. “In Brainport Eindhoven werken veel buitenlandse technici. Bedrijven vertellen ons vaak hoe belangrijk die het vinden dat ze via Eindhoven Airport makkelijk op familiebezoek kunnen of een stedentrip kunnen maken. Voor het vestigingsklimaat is dat zeker belangrijk.”