Platform Vlieghinder Kennemerland
 

Economen hekelen hubmodel Schiphol

 |
 Geplaatst door: Redactie (Wim) 
 |
 Bekeken: 744 
|
 schipholwatch.nl - 17-02-2022 
calculator-385506_1920.jpg
Sjoemelberekening: 'Can we do this?"

Deze week publiceert het toonaangevende economenvakblad ESB een heuse luchtvaartspecial met als belangrijkste boodschap aan de politiek om het hubmodel van Schiphol eens goed onder de loep te leggen en de roze bril af te zetten.

De staatssteun aan KLM is niet langer vanzelfsprekend, zo meldt het blad in het hoofdredactioneel commentaar. “Het bedrijf staat onder toenemende druk. Maatschappelijk vanwege de geluidsoverlast, de stikstofuitstoot en de bijdrage aan de opwarming van de aarde. En economisch vanwege de opkomst van de lowcostcarriers en een structurele afname van het aantal zakelijke reizigers.”

In één van de bijdragen in het nummer proberen twee economen lessen te leren uit eerdere Amerikaanse steunoperaties nadat de vliegmarkt was ingestort. Daar bleek dat staatssteun op de korte termijn weliswaar enigszins helpt, maar dat structurele veranderingen in de markt nodig zijn om de sector gezond te krijgen.

Niet het in de lucht houden van nationale carriers door alle individuele Europese landen biedt soelaas, maar fusies en rationalisering van het netwerk van bestemmingen.

Staatssteun zit in de weg
Staatssteun zit dergelijke ontwikkelingen in de weg en zorgt ervoor dat de inefficiëntie in stand wordt gehouden. “De parallellen met de Rotterdamse scheepsbouwer Rijn-Schelde-Verolme uit de jaren ’70 dringen zich op. Ook toen ging het om een sector waarin de overheid van oudsher een grote rol speelde. En ook hier was het een plotselinge vraagschok (de oliecrisis) die de structurele veranderingen in de sector in een stroomversnelling bracht.”

Destijds steunde de Nederlandse overheid de scheepsbouwer met grote sommen geld en bleef dat doen, zelfs terwijl al duidelijk was dat er structurele veranderingen waren opgetreden binnen die sector. Uiteindelijk ging RSV alsnog failliet en ging de belastingbetaler voor miljarden het schip in.

“Een dergelijke situatie moet bij KLM worden voorkomen. De Nederlandse staat kan zich beter hard maken voor het afbouwen van staatssteun in Europa in plaats van te kiezen voor een steeds grotere rol in het bedrijf.”

Overstappers dragen niets bij
De economen zijn niet blind voor het belang van de verbinding van ons land met andere delen van de wereld. Maar dat hoeft niet per se door met Schiphol vast te houden aan het hubmodel waarvoor veel buitenlandse overstappers naar de nationale vliegveld worden gevlogen.

ESB stelt dat de staat het belang van de hubfunctie overdrijft. Het eigenbelang van KLM en Schiphol staat buiten kijf, legt econoom Eric Pels uit, maar het macro-economisch belang is veel kleiner. “De overstappers dragen immers nauwelijks bij aan de Nederlandse economie.”

Bovendien, tegenover de bedrijfseconomische en macro-economische winst staan maatschappelijke kosten. Een hub zorgt nu eenmaal voor meer overlast en vervuiling dan een vliegveld dat alleen de lokale markt bedient.

Fundamentele discussie nodig
“Het is niet eenvoudig de verschillende kosten en baten van de luchtvaart af te wegen. Niet alleen door de verschillende aard ervan, maar ook door de schaal waarop het speelt. De baten van verbondenheid slaan lokaal neer, maar ook de geluidsoverlast en de stikstofuitstoot. Terwijl de CO2-uitstoot een mondiaal probleem is voor de opwarming van de aarde.”

Met de luchtvaartspecial hoopt het economenvakblad ESB een gedegen input te geven voor het debat in de Tweede Kamer op 24 februari aanstaande. “Het is te hopen dat dit debat zich niet alleen richt op de huidige steunmaatregelen, maar een fundamentele discussie zal zijn over de rol van de overheid in de sector.”

Bekijk bericht op "schipholwatch.nl - 17-02-2022"

Reacties op dit bericht