De nieuwe concurrent van Schiphol

Door Frans van den Berg

SCHIPHOL - De nieuwe overstapluchthavens van Istanboel en in het Midden-Oosten vormen de grootste concurrentie voor Schiphol en KLM. Het Turkse vliegveld wordt zelfs het grootste ter wereld. En wat te denken van de ontwikkelingen in China en Singapore.

Schiphol staat met 58 miljoen passagiers in 2015 op de veertiende plek in de lijst met drukste vliegvelden ter wereld.

Hartsfield-Jackson Atlanta blijft het drukste vliegveld met 100 miljoen passagiers. Het vliegveld is een belangrijke overstapplek: tachtig procent van de Amerikaanse bevolking woont binnen twee uur vliegen vanaf Hartsfield.

Beijing
Op de tweede plek volgt vliegveld Beijing Capital in China met net minder dan 90 miljoen passagiers. China is bezig met een gigantische inhaalslag: steeds meer Chinezen kunnen het zich veroorloven om te vliegen. Op 50 kilometer afstand van de hoofdstad wordt momenteel een nieuw vliegveld gebouwd. Een gigantische terminal met daaraan zes pieren, waar op termijn 72 miljoen passagiers per jaar worden afgewikkeld.

Dubai
Wereldwijd is de derde plek nu nog voor Dubai met ongeveer 78 miljoen passagiers, maar dat aantal groeit fors. Het succes hangt volgens luchtvaarteconoom Guillaume Burghouwt samen met de gunstige ligging van de Golfstaat tussen Europa, Afrika en Azië. De Golfstaten proberen met luchtvaart een nieuwe bron van inkomsten aan te boren voor het tijdperk na de winning van olie.

Daarbij heeft vooral Emirates het model van KLM gekopieerd. Met oliedollars is een complete vloot van Boeings 777 en Airbussen A380 aangeschaft. Daarmee worden uit de hele wereld passagiers opgehaald, die op Dubai overstappen op een aansluitende vlucht. Slechts een klein aantal passagiers wil echt in Dubai zijn.

Met dit model wordt de positie van KLM en Schiphol direct ondermijnd. In mindere mate proberen Etihad en Qatar dat ook.

Met lage kosten en een hoge service weten de maatschappijen steeds meer passagiers te lokken. Dubai heeft daarom in 2013 een nieuw vliegveld geopend. De bouw is pas in 2017 helemaal afgerond. Het vliegveld is dan geschikt voor zeker 160 miljoen passagiers per jaar.

Istanboel
Een wellicht grotere bedreiging voor KLM en Schiphol is volgens Burghouwt dichterbij huis te vinden en wel in Turkije. Turkish Airlines groeit nu al snel. ,,Er is niet alleen een thuismarkt van 75 miljoen inwoners, de luchthaven Istanboel ligt gunstig als schakel tussen Europa en Azië. Gunstiger zelfs dan de Golfregio.’’

Hoe snel Turkish Airlines gaat groeien, blijkt wel uit de bouw van het nieuwste vliegveld. Het is de derde luchthaven van Istanboel en komt in het Europese deel te liggen. In 2018 moet de eerste fase klaar zijn.

Dan zijn er drie startbanen en een terminal met een capaciteit van negentig miljoen passagiers. De komende 25 jaar groeit dat door naar zes banen en een capaciteit van 200 miljoen passagiers. Daarmee zou het de grootste luchthaven ter wereld zijn.