De echte prijs van vliegen is 85 procent hoger

Door Jelle Brandsma

Als je de milieukosten meetelt, is een vliegticket veel duurder, vooral voor intercontinentale vluchten. Het leidt tot een pleidooi voor een vliegtaks die hoger is als een reiziger een grotere afstand aflegt.

Als ook de kosten voor belasting van het milieu worden meegenomen, verdubbelt de prijs van een vliegticket naar Los Angeles bijna. De prijs van een ticket in Europa stijgt met ongeveer 25 procent, blijkt uit berekeningen van onderzoeksbureau CE Delft in opdracht van Natuur & Milieu.

CE Delft keek naar ‘de werkelijke prijs van vliegen’. Die komt niet terug in de prijs die reizigers nu betalen want de luchtvaart is onder meer vrijgesteld van het betalen van belasting voor brandstof en draagt geen btw af. De luchtvaart betaalt ook minder dan andere sectoren aan het emissiehandelssysteem voor CO2-uitstoot.

Drie soorten tickets werden onderzocht. De prijs van een intercontinentale vlucht, bijvoorbeeld naar Los Angeles, gaat 86 procent omhoog als alle kosten worden meegenomen. De prijs van een lijnvlucht in Europa met bijvoorbeeld KLM zou met 25 procent stijgen en een ticket voor een budgetvlucht, met bijvoorbeeld Vueling of Ryanair is 70 procent duurder.

Ook vliegtaks betalen bij overstappen
De vliegtaks voor lange afstanden is nu gelijk aan die voor kortere reizen: 29 euro per vlucht. Natuur&Milieu; vindt dat de belasting afhankelijk moet worden van de afstand omdat de milieukosten die de lange intercontinentale vluchten veroorzaken ook veel hoger zijn dan de kortere vluchten. Ook moeten de passagiers die Schiphol alleen maar gebruiken om over te stappen vliegbelasting gaan betalen, vindt de milieuorganisatie. Deze transfer-passagiers zijn nu nog vrijgesteld.

“We wisten al dat niet alle milieukosten in de tickets zijn verwerkt en nu weten we ook om welk percentage het gaat”, zegt Jan Willem Streefkerk van Natuur&Milieu;. “Wij vinden dat de vliegtaks, vooral voor langere afstand, in stapjes omhoog moet. We lopen achter bij andere landen zoals Duitsland en het Verenigd Koninkrijk die hogere kosten in rekening brengen aan de intercontinentale reiziger.”

Een hogere vliegtaks voor met name intercontinentale vluchten is ook een onderwerp waarover Schiphol en KLM steggelen. Uit onderzoek dat de twee bedrijven lieten doen door SEO en CE Delft bleek dat bij een afstand-afhankelijke vliegbelasting en minder nachtvluchten het aantal intercontinentale vluchten daalt en het aantal kortere vluchten stijgt. Per saldo daalt de milieubelasting en de overlast voor omwonenden. Het is effectiever dan het zomaar aantal vluchten beperken, zoals het kabinet aanvankelijk voorstelde.

KLM is tegen
Maar een hogere vliegbelasting voor passagiers op intercontinentale vluchten staat haaks op het verdienmodel van KLM. De luchtvaartmaatschappij verdient goed aan deze reizigers, met name aan de passagiers die bijvoorbeeld uit Kopenhagen komen en op Schiphol overstappen op een groter toestel om naar New York of Los Angeles te reizen. KLM had publicatie van het rapport van SEO en CE Delft willen tegenhouden, onthulde de Volkskrant vorige week. Schiphol is juist voor een afstand-afhankelijke vliegtaks. Op die manier kan de luchthaven de uitstoot van CO2 flink beperken en voldoen aan het klimaatakkoord van Parijs.

“Dat de externe kosten zoals die van uitstoot van kooldioxide niet worden meegenomen in de ticketprijzen in de luchtvaart, is een groot internationaal probleem”, zegt Stefan Grebe, onderzoeker bij CE Delft. “Het is ingewikkeld voor het kabinet om dat snel op te lossen door internationaal overleg dat ertoe leidt dat de luchtvaart meer betaalt aan accijns voor kerosine en voor het emissiehandelssysteem. Een nationale maatregel zoals de invoering van een vliegtaks die afhankelijk is van de afstand gaat veel sneller en leidt niet tot een concurrentienadeel want onze buurlanden hebben het ook al.”

Lees ook:

Nieuwe rekenmethode Harbers komt uit op veel hogere klimaatimpact van luchtvaart
Bovenop de bekende opwarming door CO2-uitstoot zorgen vluchten vanaf Schiphol voor nog drie keer meer klimaatimpact. Dit stelt een nieuwe rekenmethode van minister Mark Harbers. Maar daar is ook kritiek op.

Lees ook:

Nederlandse overheid loopt twee miljard aan luchtvaartbelasting mis
Maak een eind aan de belastingvoordelen voor de luchtvaart, bepleit een Europese milieuclub. Dat kan miljarden opleveren én vermindert de klimaatschade.