Burgertop Schiphol wil duurdere tickets

WIJK AAN ZEE - De eerste zogeheten burgertop over de toekomst van Schiphol heeft zaterdag in Wijk aan Zee concrete ideeën aan de politiek opgeleverd. Een manifest aan kabinet en parlement is in de maak.

Het meest opvallende voorstel is vliegreizen duurder maken met meer heffingen op vliegtickets, zoals accijns op kerosine, BTW en een milieubelasting voor veelreizigers. KLM-purser Jürgen Nagelkerke, een van de initiatiefnemers van een luchtvaartplatform voor behoud van banen, pleitte zelfs voor een soort minimumverkoopprijzen. „Niet leuk voor Europese prijsvechters, wel goed voor het Schipholnetwerk.”

Oplossingen
Een honderdtal voor- en tegenstanders van de luchthaven, allemaal bewoners in Noord-Holland en werknemers in de luchtvaart, probeerden zonder ’mes op tafel’ in groepjes werkbare oplossingen aan te dragen voor het toenemende lawaai en de vervuiling door vliegtuigen.

Voorop staat ook hier, zo bleek tijdens de discussies op de burgertop, de kernvraag: groei of krimp van Schiphol? En waarom niet het vliegveld verplaatsen, bijvoorbeeld naar de Noordzee? Ook die ’oplossing’ kwam naast de heffingen waardoor tickets duurder worden als veel genoemd voorstel naar voren.

Technische innovaties
Er is een fundamentele gedragsverandering nodig met technische innovaties, strengere regels en fors hogere vliegprijzen om de leefbaarheid rond Schiphol te verbeteren, is de conclusie van dit ’vrije’ burgerberaad. „Gezondheid en leefbaarheid worden steeds belangrijker, maar economie, banen en het wereldnetwerk van Schiphol kun je ook niet zomaar van tafel vegen”, zegt een deelnemer van de top, die daarmee beschrijft hoe lastig het is om tot oplossingen te komen.

Een burgertop is een vrij nieuw instrument om actuele thema’s, waaronder nu Schiphol, aan te pakken als tegenstellingen en ’polarisatie van instituties’ hoog zijn opgelopen, vertelt burgemeester Bert Blase van Heerhugowaard, verbonden aan de politieke beweging Code Oranje.

„Zoals in de Omgevingsraad Schiphol en de Tweede Kamer. Wij pleiten voor een fris democratisch geluid rechtstreeks vanuit de samenleving”, zo zei hij in Wijk aan Zee tegen De Telegraaf. In februari wordt er volgens hem een volgende burgertop georganiseerd in Oost-Nederland over het nog te openen Lelystad Airport. „Vooral jongeren willen we daar mobiliseren”, aldus Blase.

Poldermodel
Dat moet het verouderde poldermodel in Nederland volgens hem nieuw leven inblazen. „Natuurlijk moeten we deze uitkomsten ook politiek vervolg geven. Daar zijn we druk mee bezig. De besluitvorming ligt immers in Den Haag”, vervolgt Blase.

Uit een peiling onder de deelnemers aan de burgertop Schiphol blijkt dat ongeveer de helft last heeft van de luchthaven, een kwart heeft er juist profijt van en een kwart geeft aan zowel last als profijt te hebben.

Nachtvluchten aan banden
Directe omwonenden van Schiphol zetten ondanks de ’vreedzame’ burgertop nog altijd in op krimp, bevestigt hun delegatieleider Matt Poelmans van de Omgevingsraad Schiphol. Gemeenten in en om de Haarlemmermeer, waaronder Amsterdam, willen om overlast te verminderen om te beginnen nachtvluchten stevig aan banden leggen om herrie te beperken.

Het lijkt erop dat de bal ondanks alle goede bedoelingen van de burgertop uiteindelijk gewoon weer bij de minister ligt. Een eerste concept van de strategische Luchtvaartnota 2020-2040 van de minister moet nog voor de kerst naar de Kamer worden gestuurd.

Beleving van geluid
Schiphol-topman Dick Benschop is ook niet meer voor sec groei als businessmodel, zo zei hij afgelopen donderdag tijdens een bijeenkomst op de TU Delft. „We bevinden ons op een keerpunt naar meer kwaliteit, ook van leven. Wel moeten we zorgen dat we als Nederland verbonden blijven met de wereld. Dat is essentieel voor bedrijfsleven en toerisme”, meent hij.

Benschop geeft toe dat de spanningen in de luchtvaart toenemen en het vertrouwen van mensen daalt. „De beleving van geluid wordt cruciaal”, vindt hij. Poelmans is het met hem eens. „Gemiddelden tellen niet meer. We moeten toe naar individuele meetpunten en dito straffen bij overschrijding van de overlastnormen. Dat ervaren omwonenden van Schiphol aan den lijve.”

Oud-burgemeester van Amsterdam Job Cohen is gevraagd om een commissie van wijze mannen en vrouwen te vormen die de minister van Infrastructuur medio 2020 gaat adviseren over mogelijke nieuwe vormen van inspraak en regie over de complexe Schiphol-problematiek. Cohen was aanwezig op de burgertop, maar wilde tegenover De Telegraaf geen commentaar geven over de voorstellen en gang van zaken. ,,We zijn pas net begonnen met praten over de opdracht.”