Als je dit beroep hebt wil je zeker een drone

Door Wouter van Noort

Festivalgangers zijn er al aan gewend: er gaat geen groot feest voorbij zonder het typische gezoem van een op afstand bestuurbaar vliegtuigje met rotorbladen. Camera erop, en je hebt gegarandeerd een mooie aftermovie.

Dronetechnologie ontwikkelt zich snel. Drones worden kleiner en beter, de prijzen gaan spectaculair omlaag. Tot enkele jaren geleden kostten ze honderdduizenden euro’s per stuk en werden ze bijna alleen door het leger gebruikt. Maar plots zijn drones betaalbaar geworden voor een breed publiek.

Geavanceerde onbemande vliegtuigjes voor commercieel gebruik kosten zo’n 15.000 euro; een simpele consumentendrone krijg je al voor een paar honderd euro.

Dat levert natuurlijk allemaal vragen op over privacy (mag je zomaar met cameradrones rondvliegen?) en veiligheid (vliegt er straks ineens een drone tegen mijn hoofd?). Tegelijkertijd komt er meer oog voor de mogelijkheden van onbemande vliegtuigjes.

Vorige week nog stelde een rapport van het Haagse innovatiecluster The Hague Security Delta voor om in Nederland een grootschalig testcentrum voor drones op te zetten. Een kanshebber: het voormalige vliegveld Valkenburg bij Leiden.

Een groep ondernemers, overheidsinstanties en belangenclubs wil van die leegstaande locatie een testterrein voor commerciële drones maken. Zes doelgroepen die daar wat aan hebben:

1. Boeren
Je kunt allerlei sensoren en camera’s op drones zetten. “Bijvoorbeeld multispectrale camera’s, die verschillen kunnen ontdekken in golflengtes van licht”, zegt Lucas van Oostrum, oprichter van het Haagse dronebedrijf Aerialtronics.

“Dat gebruiken boeren bijvoorbeeld om te zien welke gewassen genoeg water hebben.”
Er zijn boeren die met drones gewassen besproeien, inzaaien en zelfs oogsten. Vooral op Californische wijnboerderijen – niet geheel toevallig dicht bij technologiegebied Silicon Valley – gebeurt al flink wat met drones.

2. Bewakers
Met drones kun je mensen in de gaten houden. Het wereldwijde beveiligingsbedrijf G4S experimenteert al enkele jaren met onbemande vliegtuigjes. Drones worden ingezet als vliegende beveiligingscamera’s.
De Nederlandse politie gebruikt drones voor crowd control: het in de gaten houden van mensenmassa’s. Met hittesensoren en detectoren van chemicaliën worden onbemande vliegtuigjes ook ingezet voor het opsporen van drugslabs en wietkwekerijen.

3. Fotografen en journalisten
Videoverslagen van festivals worden steeds spectaculairder dankzij drones. Ook promotievideo’s, bedrijfsfilmpjes en huwelijksvideo’s kunnen vanuit de lucht worden gefilmd.
Ook journalisten beginnen drones te ontdekken, zij het mondjesmaat. CNN experimenteert er al een tijdje mee, en omroep PowNed vloog bij het vorige EK met een drone boven een besloten training van Oranje. Een dronefilmpje van de Utrechtse Domtoren in de mist ging onlangs viral. Zie hier meer....

De maker van dat filmpje – dat inmiddels bijna 900.000 keer is bekeken op YouTube – kreeg een boete van 350 euro. Want in Nederland heb je een vergunning nodig voor commercieel dronegebruik, maar de wet is behoorlijk vaag. Wat is de grens tussen privégebruik en commercieel gebruik precies? Waarschijnlijk wordt het door een nieuwe wet vanaf juni eenvoudiger om met drones te vliegen.

4. Inspecteurs
“In Nederland is inspectie momenteel veruit de belangrijkste toepassing voor drones”, zegt Lucas van Oostrum van droneverkoper Aerialtronics. Denk aan olie-installaties. Als daar een inspecteur omhoog moet om de boel te inspecteren, wordt het hele proces vaak stopgezet. Met een drone hoeft dat niet, met grote kostenbesparingen als gevolg.
Telecommasten moeten ook vaak geïnspecteerd worden. Vorig jaar kondigde telecombedrijf T-Mobile al aan dat het inspecties in Nederland met behulp van drones wil gaan uitvoeren.
Er zijn meer plekken die lastig te inspecteren zijn, zoals snelwegen en hoge gebouwen. “Met dat soort toepassingen verdienen wij nu het meeste geld”, zegt Lucas van Oostrum van Aerialtronics. Exacte bedragen geeft het bedrijf niet.

5. Postbezorgers
Het was een geslaagde publiciteitsstunt van webwinkel Amazon: vlak voor Black Friday (de belangrijkste winkeldag van het jaar in de VS) in 2013 maakte het bedrijf bekend dat het ging experimenteren met pakketbezorging door onbemande vliegtuigjes. Dat trok wereldwijd de aandacht.

Toch hebben drones sindsdien niet ineens massaal postbodes overbodig gemaakt: Amazon loopt tegen allerlei veiligheidsregels aan. Maar pakketbezorgers kunnen nog niet helemaal gerust zijn. Amazon is niet het enige bedrijf dat proeven doet. Ook Google werkt aan bezorgdrones, en de Chinese webreus Alibaba leverde vorige week voor het eerst per drone pakketjes af in onder meer Beijing en Shanghai. Vlak bij Nederland, op het Duitse waddeneiland Juist, experimenteert het Duitse bedrijf DHL met dronebezorging van medicijnen.

6. Criminelen
De Mexicaanse drugsdealer die eind januari een drone vol methamfetamine de Amerikaanse grens wilde overvliegen, zal wel balen. Zijn drone stortte neer, met drie kilo drugs aan boord. Het was niet de eerste keer dat smokkelaars drones inzetten: zonder mensen aan boord is het een relatief veilige manier om stiekem goederen de grens over te transporteren. In de lucht is geen douane.

Ook terroristen kunnen drones inzetten. “Het is niet zo ingewikkeld om een explosief op een onbemand vliegtuigje te zetten”, zegt drone-onderzoeker Peter Wijninga van The Hague Security Delta. Precies daarom loofde de Nederlandse overheid vorig jaar een prijs van twee miljoen euro uit voor een systeem dat dit soort drones kan hacken in geval van nood. Wijninga:

“Er moet meer aandacht komen voor zowel de voordelen als de nadelen van Drones