Air France-KLM gooit alles in de strijd tegen krimp Schiphol

Door HERMAN STIL

Air France-KLM gaat de voorgenomen krimp van Schiphol met man en macht bestrijden bij zowel toezichthouders als de rechter. Zowel het overstapmodel als de dienstverlening moeten op hoog peil blijven.

Het kabinet maakte eind juni bekend vanaf november 2023 het aantal vluchten op Schiphol met 12 procent terug te dringen tot 440.000 per jaar, om na vele jaren alsnog aan de geluidsnormen te kunnen voldoen.

,,We zullen ons keihard verzetten tegen deze verrassende, eenzijdige stap'', zegt topman Benjamin Smith van Air France-KLM in de periferie van de halfjaarcijfers die gisteren zijn gepresenteerd. ,,We verwachten niet dat deze maatregel overeind zal blijven.''
Zo zijn er Europese regels die voorkomen dat landen eenzijdig ingrijpen in het vrije verkeer van mensen en goederen. Bovendien beschikt KLM over een groot aantal historische start- en landingsrechten op Schiphol, die niet zomaar kunnen worden afgepakt.

Air France-KLM is dan ook niet van plan de langetermijnverwachtingen voor KLM en Schiphol bij te stellen naar aanleiding van de kabinetsmaatregel. Smith: ,,We houden vast aan onze plannen om Nederland te verbinden met de rest van de wereld en handhaven onze verwachtingen voor KLM en Amsterdam.'' De ingreep kan het luchtvaartconcern, dat zijn activiteiten baseert op twee sterke overstap- luchthavens in Parijs en Amsterdam, op achterstand zetten. ,,We zijn in een felle concurrentiestrijd verwikkeld met IAG (British Airways, Iberia, Vueling) en Lufthansa Group (Lufthansa, SAS, Swiss, Brussel Airlines) en vele lowcostcarriers.'' Het concern wil het overstapmodel van Schiphol en KLM beschermen. Smith:

,,Dat is iets waar vijftig jaar aan is gewerkt en waarin KLM heeft gepionierd, een model dat wereldwijd is gekopieerd.''
De gevolgen van de krimp kunnen groot zijn voor het KLM-netwerk. Omdat Europese en intercontinentale KLM-vluchten passagiers voor elkaar aan- en afvoeren, kan afname van het aantal vluchten met 12 procent betekenen dat meer verbindingen verdwijnen, doordat ze onrendabel worden.

Nieuwe vloot
De net aangetreden KLM-ceo Marjan Rintel wil nog niet ingaan op de gevolgen. ,,We moeten alle scenario's uitzoeken, maar hebben eerst feiten nodig. Deze maatregel heeft ons verrast. We zijn niet vooraf in deze plannen gekend en tasten in het duister waarop deze restricties zijn gebaseerd. De keuzes lijken gebaseerd te zijn op de situatie in 2018, maar wij hebben inmiddels een nieuwe vloot.'' De afgelopen vier jaar zijn oude lawaaimakers als de Boeing 747 verdwenen en zuiniger en stillere toestellen als de Boeing 787 Dreamliner en Embraer 195 gekomen. Dit jaar bestelden KLM en Transavia honderd nieuwe toestellen bij Airbus.

,,Ik ben er zeker van dat er betere opties zijn om hetzelfde resultaat te bereiken'', zegt Rintel. ,,In september zullen we onze standpunten overbrengen aan minister Mark Harbers van Infrastructuur. We houden alle opties open en denken na over een rechtszaak.''

Smith laat doorschemeren dat de jarenlange afspraken tussen het luchtvaartconcern en de Nederlandse staat over het beschermen van KLM en de positie van Schiphol kunnen vervallen. Het concern heeft Nederland altijd beloofd de verdeling van activiteiten tussen de thuisbases in Parijs en Amsterdam te beschermen en geen activiteiten van Schiphol naar Parijs te verhuizen. Maar lag die uitspraak in de beginjaren contractueel vast, sinds 2014 wordt deze met de mond beleden.

Repercussies
,,Door deze restrictie door te voeren zullen er repercussies voor Nederland zijn. Wij zullen onze diensten zo veel mogelijk overeind houden, maar moeten mogelijk verbindingen met onze belangrijkste bestemmingen aanpassen'', aldus Smith.

De kans dat Air France-KLM zich niet meer aan de afspraak over het beschermen van de KLM-positie op Schiphol verbonden voelt, nam deze week toe nadat Harbers in een gesprek met Bloomberg had gezegd een einde te willen maken aan 'het goedkope overstapeiland Schiphol'. ,,Die uitspraak van de minister verbaast ons'', zegt Rintel. ,,Harbers zegt juist de hubfunctie van Schiphol overeind te willen houden. Tegenover ons heeft hij de uitspraak teruggenomen.''

KRACHTIG HERSTEL NA CORONACRISIS
Ondanks de enorme problemen op thuisbasis Schiphol heeft KLM zich het afgelopen halfjaar krachtig hersteld van de coronacrisis. De maatschappij vervoerde tussen januari en juli ruim twaalf miljoen passagiers. Het bedrijfsresultaat kwam uit op 266 miljoen euro.
Moederbedrijf Air France-KLM leed over de eerste jaarhelft nog verlies, 228 miljoen euro op een omzet van 11,2 miljard, maar zag net als Air France de cijfers gedurende het tweede kwartaal weer zwart worden.