Actiegroepen tegen opening vliegveld Lelystad: ‘Er is nog geen zicht op aanpassing laagvliegroutes’
Door Erik-Jan Berends
ZWOLLE – “We hebben nog geen indicatie dat er iets gaat veranderen”, antwoordt Leon Adegeest, voorzitter van de Samenwerkende Actiegroepen Tegen Laagvliegen (SATL), als hem wordt gevraagd naar de laagvliegroutes naar vliegveld Lelystad die ook over de regio Zwolle gaan. Waar actiegroep Hoog Overijssel een aantal jaren geleden begon met de slogan ‘Kan hoger, moet hoger’ wil SATL nu voorkomen dat vliegveld Lelystad wordt geopend.
“Als je je in het dossier verdiept, kom je tot de conclusie dat vliegveld Lelystad er helemaal niet moet zijn”, verzucht Adegeest. “Talrijke berekeningen kloppen niet, de uitgangspunten om een tweede vliegveld te openen ook niet en dat vliegmaatschappijen naar Lelystad uitwijken, gaat ook niet werken. Ook het probleem van de laagvliegroutes kent geen oplossing. Als daaraan al wordt gewerkt, gaat het er vooral om het aanvliegen op Schiphol te optimaliseren.”
Dat laatste is waarvan inwoners van de regio Zwolle flink hinder kunnen ondervinden, blijkt wel uit de informatie op de site van de gezamenlijke actiegroepen. In Zwolle kunnen vooral Berkum en Stadshagen last krijgen van laagvliegende vliegtuigen. Routes lopen verder tussen Zwolle en Kampen door (over Wilsum) en westelijk van Genemuiden. Adegeest: “In de luchtruimvoorziening wordt gesproken over tunnelbuizen. Hoe breed die zijn, wordt niet duidelijk. Boven de 1.800 meter houdt men straks helemaal geen rekening meer met geluidshinder, alsof die vliegtuigen géén overlast zouden veroorzaken. Wel is bekend dat luchtvaartmaatschappijen het liefst de kortste route kiezen. Daarmee wordt heel Nederland overgeleverd aan de luchtvaart: iedereen maakt kans op een tunnelbuis boven zijn hoofd en die kan op 1801 meter liggen.”
Een jaar geleden meldde de minister volgens Adegeest dat het probleem van de laagvliegroutes ‘over’ zou zijn. “Het betreft hier hooguit alleen de vertrekkende toestellen. Maar ook hiervoor bestaat geen enkele zekerheid. Mogelijk gaan vliegtuigen sneller stijgen vanaf Wezep/Heerde. Dat geeft echter ook meer herrie op die locatie. Opvallend genoeg praat de minister al tijden niet meer over de naderingsroutes. Juist daar krijgen Zwolle, het Vechtdal, Steenwijkerland met de Wieden-Weeribben en het zuiden van Friesland vooral mee te maken. De aankomende vliegtuigen komen op zo’n 1.800 meter (FL60) het nu voor Lelystad Airport gereserveerde luchtruim binnen (zie kaartje). Bedenk dat het hier om een stuk luchtruim gaat met als ondergrens FL45 (4.500 voet, ongeveer 1.500 meter). Net voorbij Zwolle zakt de ondergrens naar 2.500 voet, minder dan negenhonderd meter. Soms moeten landende vliegtuigen onder een opstijgende door.”
Na de val van het kabinet is de kwestie vliegveld Lelystad ‘controversieel’ verklaard. Dat betekent dat het besluit voor opening weer is uitgesteld en bij het nieuwe kabinet op tafel komt. “Het zal onderdeel worden van de coalitieonderhandelingen”, verwacht Adegeest. “De VVD wil het vliegveld open hebben, GroenLinks, de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie inmiddels niet meer. Ondertussen wil de overheid de Milieu Effect Rapportage (MER) niet overdoen, omdat dat weer meer vertraging oplevert.”
De gezamenlijke actiegroepen hopen op de groeiende twijfel bij de politiek. “De oplossing zou zijn dat er een compensatieregeling komt voor de provincie Flevoland als het vliegveld er niet komt”, legt Adegeest uit. “Er is inmiddels van alles boven tafel gekomen wat op z’n zachtst gezegd niet bijdraagt aan de voorgenomen opening. Dan praten we over de uitstoot van stikstof, de milieuoverlast en het groeiende besef dat we écht een klimaatprobleem hebben.”
Nu de luchtvaart door de coronacrisis helemaal op z’n gat ligt, kan niemand volgens Adegeest claimen dat Lelystad vanwege capaciteitsproblemen volgend jaar open moet. “Aan het begin van de coronacrisis schatten Eurocontrol en de IATA dat de luchtvaart eind 2021 weer redelijk op peil zou moeten zijn. Nu is de verwachting ‘niet voor 2025’. Pas dan zouden we dus misschien weer op het peil komen waarop Schiphol eind 2019 zat. Opening van Lelystad is dus sowieso niet nodig.” Economische overwegingen vindt Adegeest eveneens niet van toepassing. “Vliegveld Eelde is bijna failliet en Maastricht kan niet op eigen benen staan. Lelystad zal niet veel banen opleveren als vakantievliegveld. De noodzaak is ook ontkracht door corona. De luchtvaart heeft daaronder direct het meest te lijden.”
Ondertussen gaat de luchtruimherziening gewoon door. "We schrijven daarvoor deze maand een zienswijze. Die zetten we op onze site zodat andere mensen die ook kunnen gebruiken. Verder zijn we bezig met een verkiezingswijzer, waarmee we mensen adviseren op wie ze moeten stemmen als ze willen dat Lelystad niet opengaat. Daarbij laten we ook zien wat het stemgedrag van de politieke partijen was de afgelopen periode. Want zeggen is één, maar daadwerkelijk doen is vaak wat anders.”
Zie hiervoor meer informatie op satl-lelystad.nl.