Accijns heffen op kerosine? Vliegticket duurder, schatkist voller

Door: RTL Z
Een vliegtuig van luchtvaartmaatschappij KLM wordt volgetankt op Schiphol.Beeld © ANP / Hollandse Hoogte / Harold Versteeg
Voorlopig betaal je als automobilist in je eentje meer accijns per volle tank benzine dan KLM over alle kerosine die het bedrijf per jaar verbruikt. Het invoeren van een belasting op vliegtuigbrandstof kan namelijk alleen in Europees verband. Stel dat dit gebeurt, dan wordt vliegen fors duurder en de schatkist een stukje voller.
Dat blijkt uit een onderzoek van CE Delft in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. Demissionair minister Rob Jetten voor Klimaat en Energie liet onderzoek doen naar alle zogeheten fossiele subsidies: belastingvoordelen waarmee het gebruik van olie en gas wordt ontzien of zelfs gestimuleerd. Het zijn vooral (grote) bedrijven die hiervan profiteren, blijkt uit het onderzoek.
Al jaren kritiek
Dat geldt onder meer voor de vrijstelling van accijns op vliegtuigbrandstof kerosine. In tegenstelling tot automobilisten hoeven vliegtuigmaatschappijen geen accijns te betalen over de brandstof die ze kopen.
Dat is milieu- en consumentenorganisaties al jarenlang een doorn in het oog. Het houdt de opmars van de trein als alternatief voor vliegen in Europa tegen, aldus de critici. Het stimuleert bovendien om meer te (blijven) vliegen.
Lees ook hier:
Winst bij Air France-KLM dankzij duurdere tickets en goedkopere kerosine
De groei van het vliegverkeer wordt deels veroorzaakt door de lage ticketprijzen. Mensen die niet voor hun werk vliegen, baseren hun beslissing om wel of niet te vliegen voor een groot deel op de prijs. En omdat de prijzen laag zijn, wordt er meer gevlogen. Dat er geen accijns betaald hoeft te worden, draagt daar 'significant' aan bij, aldus de onderzoekers van CE Delft. En dus wordt al jaren gepleit voor een accijns op kerosine.
Dat gaat voorlopig niet gebeuren. Dit kan namelijk alleen in Europees verband geregeld worden, en omdat het kabinet demissionair is, gaat het zich daar niet voor inzetten, valt te lezen in de miljoenennota.
Opbrengst: minimaal 460 miljoen
Die miljoenennota zou er een stuk rooskleuriger uitzien als er wel een accijns op kerosine zou zijn, blijkt uit het onderzoek. Stel dat er een accijns komt van 49 cent per liter kerosine, dan levert dat tussen de 460 miljoen en 1,7 miljard euro op per jaar. Ter vergelijking: de huidige accijns op een liter benzine is 79 cent, die op een liter diesel 51 cent.
De bandbreedte van de verwachte opbrengst is zo ruim, omdat de onderzoekers verschillende scenario’s hebben onderzocht. Stel dat de accijns EU-breed wordt ingevoerd en ook geldt voor intercontinentale vluchten, dan levert die meer op dan wanneer Nederland op eigen houtje een accijns invoert die alleen geldt voor vluchten binnen de EU.
Verder zijn de onderzoekers ervan uitgegaan dat het maximale aantal vluchten vanaf Schiphol omlaag gaat naar 440.000. Als dit scenario uitkomt, hoeft de luchthaven zich weinig zorgen te maken over de invoering van accijns, valt te lezen in het onderzoek.
Vanwege de grotere vraag naar vliegen dan de 440.000 vluchten, zal de invoering van de accijns niet tot een daling van het aantal vluchten vanaf Schiphol leiden, verwachten de onderzoekers. Dat is in tegenspraak met waar tegenstanders van accijns op kerosine altijd voor waarschuwen.
Tickets flink duurder
Die vrees is volgens het rapport onterecht, omdat er genoeg consumenten zijn die bereid zullen zijn om de prijsstijgingen te slikken. De prijzen kunnen met tot wel bijna 12 procent stijgen, afhankelijk van hoe breed de accijnsplicht zou gaan gelden.
Lees ook hier:
Vliegtaks drie keer over de kop in 2023: ruim 28 euro per reis
De onderzoekers stellen dat de prijzen toch wel fors verhoogd zullen worden, omdat vliegtuigmaatschappijen dit kunnen doen omdat de vraag het aanbod van maximaal 440.000 vluchten overstijgt.
Dit fenomeen wordt schaarstewinst genoemd. Met de invoering van een accijns op kerosine gaat een deel van deze schaarstewinst naar de schatkist, in plaats van naar de vliegtuigmaatschappijen.
Geplaatst door B. van Marlen uit Uitgeest
‘Op Europese schaal (EU27 + EFTA) is het aandeel luchtvaart 5,2% met CO2-emissies van
156 megaton (EEA, 2022). Omdat luchtvaart een zogenoemde ‘hard-to-abate’-sector is, dat
wil zeggen dat de verduurzaming duurder is dan in andere sectoren, en bovendien mondiaal
sterk groeit, wordt in het algemeen verwacht dat het aandeel van luchtvaart in de
CO2-¬emis¬sies op Nederlandse, Europese en wereldwijde schaal verder gaat toenemen.’
Die 5,2% is toch al aanzienlijk meer dan de luchtvaarttrollen ons willen doen geloven (~2%) en zal naar verwachting nog gaan toenemen!
Er is wel een oplosing: de vraag afremmen en krimpen met duurdere tickets! Dan zijn we sneller af van al die onnodige stedentrips en weekend bezoekjes!