Vlieg- en reissector hijsen stormbal

door ARNOLD BURLAGE en FRANK VAN VLIET

    AMSTERDAM/LONDEN – De reis- en luchtvaartsector krijgt rake klappen van de aanzwellende financiële crisis. Steeds meer luchtvaartmaatschappijen komen in zwaar weer terecht. Inmiddels beginnen ook reisconcerns in de moeilijkheden te raken. Voor vakantiegangers wordt het oppassen.

      In Groot-Brittannië viel gisteren het reisconcern XL om, een van de allergrootste touroperators; 85.000 vakantiegangers strandden op hun vakantiebestemming en ruim 200.000 gedupeerden zien hun voorgenomen reis in rook opgaan. De reis- en luchtvaartwereld heeft last van de kredietcrisis, de hoge brandstofprijzen en een significant verminderde reislust.

    Alitalia is failliet en Futura, een Spaanse maatschappij die veel vluchten uitvoert voor Arkefly, houdt zijn vliegtuigen noodgedwongen aan de grond. Behalve de eigen vliegmaatschappij van XL strandde gisteren chartermaatschappij Bee Airlines in Italië.
    Eerder al legden in Engeland luchtvaartmaatschappijen als Oasis en Silverjet Zoom het loodje. Andere bedrijven zijn er eveneens slecht aan toe.

    Luchtvaartmaatschappijen proberen de stijgende kosten onder controle te houden door fusies, allianties en andere samenwerkingsverbanden. De op deze manier gelegaliseerde kartels zetten de concurrentie buiten spel, omdat routes en luchthavens gedomineerd kunnen worden.

    Topman Richard Branson van de Britse maatschappij Virgin Atlantics zei gisteren er alles te zullen ondernemen om een voorgenomen samenwerking tussen British Airways, American Airlines en Iberia tegen te houden.
    De ondernemer meent dat een ’monstermonopolie’ ontstaat als BA en American Airlines hun plannen mogen uitvoeren. „Wij zullen er alles aan doen om te voorkomen dat twee van de grootste luchtvaartmaatschappijen ter wereld effectief als één bedrijf gaan opereren”, kondigde Branson strijdlustig aan.
 
Vakantiegangers blijken te besparen door vakantiebestemmingen zorgvuldiger te kiezen, meer gebruik te maken van aanbiedingen en ook de auto weer eens voor een vakantie te gebruiken. Zo bleek onlangs ook nog uit onderzoek van TNS Nipo in ons land.

    De Britse luchtvaartanalist Chris Yates meent dat vooral de nieuwe prijsvechters met lange(re) vluchten door de crisis kwetsbaar zijn geworden omdat hun winstmarges klein zijn.

    Op de Londense luchthaven Gatwick was gisteren de chaos bijna niet meer te overzien. Door de problemen bij XL probeerden wanhopige passagiers hun vakantie nog te redden door snel een andere reis te boeken. Er ontstond woede omdat andere luchtvaartmaatschappijen van de misère leken te profiteren. De prijs voor een ticket naar Spanje steeg binnen een uur van gemiddeld £500 naar £900.

    Voor Joan Fields en haar familie uit Birmingham betekende het afblazen van hun vlucht het einde van een droom. „We zijn vorig jaar niet op vakantie geweest omdat we dit jaar met de hele familie naar Disneyland in Florida wilden. Ik weet niet of we ons geld terugkrijgen, maar ik heb nu niet genoeg geld om een alternatieve vlucht te vinden”, zei ze in tranen