Siddering door sector om touwtrekken Schiphol

Door Frans van den Berg

SCHIPHOL - De luchthaven Schiphol is de inzet geworden in een machtstrijd tussen het Rijk en de provincies. Noord-Holland, Utrecht en Flevoland willen wel samen een superprovincie vormen, maar daarvoor willen ze enkele belangrijke dossiers naar zich toetrekken. Schiphol is daar een van. De luchtvaartsector siddert al.

De voordelen zijn duidelijk. De superprovincie heeft daardoor echt iets te vertellen en dat is belangrijk voor het aanzien van de bestuurders. Die willen zelf aan de knoppen van de economie draaien. Het Noordzeekanaal met daarin de Amsterdamse havens, de luchthaven en de bloemenveiling zijn de belangrijkste motoren van de economie. Goed voor de werkgelegenheid.

Maar naast economische groei gaat het ook om de leefomgeving van de bewoners. Dat belang staat bij de provincies hoger op de agenda dan in de landelijke politiek. Bewoners willen in ieder geval niet meer overlast van bedrijven en dus ook Schiphol. Daar komt bij dat de provincies nog heel veel woningen willen bouwen rond Amsterdam en ook om die reden is afstemming op de plannen van de luchthaven noodzakelijk. Die balans, die keuzes, moeten op provinciaal niveau worden gemaakt en niet landelijk.

Rep en roer
Logisch dat de luchtvaartsector in rep en roer is. Schiphol is de nationale luchthaven en dat belang kan het beste worden behartigd door het Rijk. Voor je het weet wordt in het belang van de omwonenden besloten de nachtvluchten nog verder in te perken of zoals bij Frankfurt helemaal te verbieden. En een tweede Kaagbaan zal er als het aan de provincie Noord-Holland ligt nooit komen, terwijl het Rijk nadrukkelijk die mogelijkheid open laat.

De sector wil ook dat de luchtvaart de komende jaren kan blijven groeien en dan moet je niet nog heel veel woningen binnen de geluidszones bouwen. Dan mag er straks minder worden gevlogen of moet de maatschappijen weer opdraaien voor nieuwe woningisolatiegevallen.

Zuid-Holland
Ook vakbonden dringen aan op groei vanwege de werkgelegenheid. De Rijksoverheid kan beter toezicht houden op Schiphol. Dan wordt ook recht gedaan aan zaken als vliegveiligheid (geen hoogbouw) en de belangen van de bewoners van Zuid-Holland (hinder van de Kaag- en Aalsmeerbaan).

Maar hoe onafhankelijk is het ministerie van milieu en infrastructuur? Binnen één departement wordt zowel gestreden voor meer vluchten op Schiphol als een betere leefomgeving. En vergeet niet dat de staat ook nog eens de grootste aandeelhouder is van Schiphol en eigenaar van de Luchtverkeersleiding Nederland.

Logisch
Of de superprovincie er nu wel of niet komt, volgens Tjeerd Talsma moet de uitvoering van alle Schipholzaken naar de provincie. Talsma heeft als gedeputeerde van de provincie Noord-Holland de luchthaven in zijn pakket.

Maar wanneer de provincie en Schiphol samen iets afspreken of wanneer aan de Alderstafel een akkoord wordt gesloten tussen sector, overheid en bewoners dan nog moet de staatssecretaris haar fiat geven. Dat kost extra tijd.

,,Schiphol wordt echt geen provinciaal veld. Het Rijk blijft altijd de kaders stellen over het aantal vluchten, nachtvluchten, geluidshinder en bouwhoogtes. Maar laat daarna de uitvoering aan de provincie.’’

In Den Haag wordt gesteld dat het nationale belang het beste is geborgd door een rijksverantwoordelijkheid. Die ambtenaren zien nu al met lede ogen dat ook Brussel steeds meer luchtvaartbeleid naar zich toe wil trekken.