Schadeclaims bij uitbreiding Schiphol

Bedrijven eisen schadevergoeding van euro 1 mrd als Eurlings reservering tweede Kaagbaan afdwingt

Amsterdam

Minister Camiel Eurlings van Verkeer en Waterstaat kan schadeclaims tegemoet zien van ruim euro 1 mrd als hij eventuele uitbreidingsplannen van Schiphol steunt. Bedrijvencoöperatie Park Schiphol-Rijk en Forward Business Parks eisen in dat geval schadevergoedingen van respectievelijk euro 906 mln en euro 155 mln. De organisaties vertegenwoordigen buitenlandse institutionele beleggers en ondernemers die gevestigd zijn in bedrijvenpark Schiphol-Rijk ten zuiden van Schiphol. Het ministerie wil geen commentaar geven.

In twee afzonderlijke brieven roept de advocaat namens de bedrijven Eurlings op af te zien van een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) waarmee hij ruimte voor een eventuele tweede Kaagbaan wil reserveren. De bedrijven in Schiphol-Rijk vinden het ‘onredelijk’ dat ze nu al ‘een groot economisch nadeel ondervinden van die reservering, terwijl Schiphol zelf buiten schot blijft’.

Volgens advocaat René Rensing van het Haagse advocatenkantoor Ekelmans & Meijer handelt de minister in strijd met de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro). ‘Eurlings mag een AMvB alleen inzetten in geval het bestemmingsplan op korte termijn moet worden aangepast vanwege een onverwachte of ongewenste ontwikkeling. Dat betreft risicovolle of acute situaties als hoog water, dierziekten, opslag van vuurwerk en opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers. Daar is geen sprake van’, zegt Rensing, aangezien aanleg van een eventuele tweede Kaagbaan pas na 2020 speelt. ‘Het bestemmingsplan hoeft dus ook niet te worden aangepast.’

Bovendien mag de minister van de Wro alleen naar een AMvB grijpen als een lagere overheid, in dit geval provincie Noord-Holland, niet in staat is een belang te borgen. Ook daar is geen sprake van, zegt de advocaat. ‘De provincie is juist wel in staat dat belang te borgen. Zij heeft dat al twee keer gedaan, alleen koos zij er nu voor om haar moverende redenen dat niet langer te doen.’

Afschriften van de claimbrieven zijn verstuurd naar de Tweede Kamer, provincie Noord-Holland, gemeente Haarlemmermeer, ceo Jos Nijhuis van Schiphol Group en directeur Ruud Bergh van projectontwikkelaar Schiphol Area Development Company (SADC), waarin onder meer Schiphol participeert.

De schadeclaims zijn tegen Verkeer en Waterstaat gericht omdat het Rijk in de Luchtvaartnota aangeeft via een AMvB de eventuele aanleg van een parallelle Kaagbaan te zullen borgen. Verdere uitbreiding van de luchthaven geldt als omstreden, omdat het aantal vliegbewegingen per jaar op Schiphol sinds 2000 stagneert tot, exclusief crisis, circa 450.000. Het huidige banenstelsel kan zelfs 600.000 vliegbewegingen aan, maar Schiphol zegt dat de reservering nodig is om ook in de toekomst betrouwbare capaciteit te kunnen blijven bieden tijdens de piekuren.

De coöperatie en Forward Business Park sluiten niet uit dat de claims hoger uitvallen als de minister zijn zin doorzet, omdat het schadebedrag ‘slechts een grove schatting van de daadwerkelijke schade’ is, schrijven de bedrijven.

Zij verwijzen ook naar de conclusies van de Commissie ruimtelijke ontwikkeling luchthavens onder voorzitter Kees Vriesman. Die adviseerde begin dit jaar Eurlings en minister Jacqueline Cramer van Vrom onder meer Schiphol te laten betalen voor langdurige ruimtereserveringen, een aanbeveling waar de bewindslieden niets mee hebben gedaan. ‘Voor zover Schiphol de schade niet vergoedt, is het Rijk op grond van de jurisprudentie verplicht de schade te vergoeden’, aldus de advocaat.