Plan groei Schiphol wekt weerstand

Luchthaven Schiphol mag van het kabinet uitbreiden, op voorwaarde dat de totale geluidsoverlast niet toeneemt. Op dit besluit is veel kritiek. „Het kabinet heeft alleen oog voor het bedrijf.”

Door een der NRC-redacteuren
   
 
ROTTERDAM, 22 APRIL. Een „klassiek Schiphol-besluit” zegt het Tweede-Kamerlid Adri Duivesteijn (PvdA) over de beslissing van het kabinet om de luchthaven de mogelijkheid te geven het aantal vluchten te laten toenemen van 400.000 tot 600.000 per jaar. „Het kabinet heeft alleen oog voor het bedrijf, al het andere is ondergeschikt”, zegt Duivesteijn. Hij verwoordt de mening van de oppositiepartijen in de Tweede Kamer én regeringspartij D66. De regeringsfracties CDA en VVD stemmen – onder voorwaarden – in met de kabinetsbeslissing. Schiphol en de luchtvaartmaatschappij KLM zijn blij met de mogelijkheid verder te groeien.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam (die voor 21,8 procent eigenaar is van de aandelen Schiphol) en Haarlemmermeer zijn niet blij met het besluit. Het kabinet heeft „te weinig oog” voor de omgeving van Schiphol. In een gezamenlijke verklaring trekken Noord-Holland, Amsterdam en Haarlemmermeer de conclusie dat het kabinet „geen heldere visie heeft op de verdere ontwikkeling van de luchthaven”. Die opvatting wordt gedeeld door de Tweede-Kamerfracties van PvdA, GroenLinks, D66 en SP.

De regionale overheden dringen er bij het kabinet en de Tweede Kamer op aan eerst „een inhaalslag” te maken op het gebied van leefbaarheid, alvorens te praten over de verdere ontwikkeling.

Milieudefensie spreekt van „volksverlakkerij”. Volgens woordvoerder Joris Wijnhoven wordt er met een flexibele geluidsnorm voor gezorgd dat de „geluidsregels voor Schiphol niet gaan klemmen”. De milieubeweging kondigt harde acties aan. „De tijd van handtekeningen verzamelen is voorbij.”

Het kabinet kiest voor „maximale groei” signaleert de Stichting Natuur en Milieu. „100.000 extra vluchten, zonder meer overlast: een sprookje”, zegt directeur Mirjam de Rijk. „Het besluit is kortzichtig en a-sociaal.”

GroenLinks pleit voor een parlementair onderzoek naar het Schipholbeleid. „Dit is de vierde keer in tien jaar dat een kabinet de milieugrenzen versoepelt”, meent woordvoerder Wijnand Duyvendak. Zo’n onderzoek moet duidelijk maken „wat er fout gaat waardoor keer op keer de milieugrenzen worden aangepast” en wat de voorwaarden zijn om een „bestendig Schipholbeleid te formuleren”.

Duyvendak hekelt met name het beleid van ‘salderen’, wat inhoudt dat Schiphol bijvoorbeeld in plaats A de geluidsnormen mag overschrijden wanneer in plaats B sprake is van een ‘onderschrijding’. „Je kunt het vergelijken met een snelweg waar een maximumsneldheid geldt van 100 kilomter per uur”, legt Duyvendak uit. „Stel: er is één auto die 80 kilometer rijdt, dan mag een andere auto 120, terwijl er een maximumsnelheid geldt van 100. Wat stelt een wettelijk maximum dan voor?”

Kamerleden Paul de Krom (VVD) en Maarten Haverkamp (CDA) hebben geen moeite met de ‘saldering’. „Het is de mogelijkheid verder te groeien”, vindt De Krom. Volgens de VVD’er is nu „de sector aan zet”. Hij doelt op de uitnodiging van het kabinet met maatregelen te komen die de geluidshinder moet verlagen, zoals hoger aanvliegen, glijvluchten, boetes voor lawaaiige toestellen.

Haverkamp is „fors teleurgesteld” dat er niks is geregeld voor het zogenoemde buitengebied, mensen die niet in de direct omgeving van Schiphol wonen, maar wel hinder ondervinden van het luchtverkeer. Door de negentien platforms van omwonenden wordt het kabinetsvoorstel getypeerd als „volksverlakkerij”. Het CDA vindt ook dat „het kabinet dit punt verder moet uitwerken”, zegt Haverkamp.

Regeringsfractie D66 vindt de plannen van de staatssecretarissen Schultz van Haegen (Verkeer) en Geel (Milieu) „onvoldragen”, aldus woordvoerder Boris van der Ham. „Voor de toekomst is niks geregeld.” In vergelijking met de vorige wet ziet hij „geen verbetering en daar hebben we tegen gestemd”.

PvdA’er Duivesteijn meent dat het kabinet alleen oog heeft voor het geluid. Wat de consequenties zijn voor het openbaar vervoer, de aan- en afvoer van goederen, de planologische ontwikkeling, „het is allemaal niet uitgewerkt”.

Bij de Betuwelijn, de hogesnelheidslijn en de Zuiderzeelijn presenteert het kabinet altijd „doorwrochte alternatieven”. Volgens Duivesteijn is dat niet het geval bij Schiphol. „Er is maar één beleid: groei.” Volgens hem plaatst de politiek zich „buiten spel”. Hij pleit voor een fundamentele discussie over het Nederlandse luchtvaartbeleid met scherpe analyses en goed uitgewerkte alternatieven. „Schiphol vervult een spilfunctie in de Nederlandse economie. Dat is te belangrijk om alleen aan de onderneming over te laten.”