Participatie door de Gezamenlijke Platforms (VGP)  aan het “Alderstafel overleg” en de door PVRC gem

Verdere informatie m.b.t.  participatie door de Gezamenlijke Platforms (VGP)  aan het “Alderstafel overleg” en de door PVRC gemaakte keuzen

Wel/niet deelnemen
PVRC heeft in februari na veel nadenken en discussie het besluit genomen om in te stemmen met deelname van de Gezamenlijke Platforms (VPG) aan het Alderstafel overleg. Doorslaggevend hiervoor was de inschatting dat deelname door de platforms een beter resultaat zou opleveren dan niet deelnemen. Daaraan was wel de voorwaarde verbonden dat de VPG geen standpunten zou innemen die niet genoemd zijn in het “gemeenschappelijke standpunt” dat de platforms samen met de Cros bewonersvertegenwoordigers hebben opgesteld en waaraan ook PVRC een bijdrage heeft geleverd. Ook werd afgesproken dat de deelname direct zou worden beëindigd wanneer een meerderheid van de platforms zou vinden dat verdere deelname niet meer in het belang van de bewoners is.

Akkoord voor de korte termijn
Door het dreigende overschrijden van het handhavingpunt bij de Buitenveldertbaan werd het Alderstafel overleg opgeknipt in een ronde voor de korte termijn en een ronde voor de lange termijn.
Met de uitkomsten van deze ronde voor de korte termijn hebben we veel moeite gehad. Den Haag liet de bewoners weten dat het linksom of rechtsom geregeld zou worden om Schiphol verder te laten vliegen op de Buitenveldertbaan. Gesteld werd dat “gedogen” van overschrijding van de grenswaarde in het huidige politieke klimaat geen optie is. Als de bewoners niet zouden willen meepraten over een mogelijke oplossing zou ook zonder de bewoners gekozen en besloten worden voor een passende maatregel. Tijdelijk sluiten van de Buitenveldertbaan zou betekenen dat bij een bepaalde windrichting niet zou kunnen worden geland of gestart en Schiphol dus tijdelijk “op slot” zou moeten. Dat zou door de 2e Kamer niet zijn geaccepteerd. Over het gehele jaar gemeten komen deze weersomstandigheden in ca. 10% van de tijd voor, maar in het najaar tot ca. 30% van de tijd. Er is veel discussie over de vraag of Schiphol dit had kunnen/moeten voorkomen. Dat laat echter onverlet dat mensen die het kunnen weten ons bevestigd hebben dat een tijdelijke sluiting van Schiphol in deze tijd nooit zal gebeuren.

De nodige voorstellen zijn daarna de revue gepasseerd. Alle uiteraard met als gevolg dat er meer vluchten mogelijk moesten zijn. Volgens het voorstel van Schiphol moest de capaciteit worden verhoogd tot 509.000, volgend de BRS (Gemeenten, Provincie) zelfs tot 520.000 en volgens de bewoners kon het blijven bij 470.000. Uiteindelijk werden het er 480.000 met de bepaling dat deze verruiming alleen geldig zou zijn t/m 2010. Vóór die tijd zou er een akkoord moeten zijn voor de middellange termijn Te elfder ure ontstond nog een probleem omdat de aanpassingen van de grenswaarden naar het idee van de bewoners verder gingen dan voor het oplossen van het probleem noodzakelijk was. Na de toezegging van de Minister dat hiernaar in het traject voor de middellange termijn onderzoek zou worden gedaan hebben de bewoners zich uiteindelijk bij deze oplossing neergelegd. Daarbij heeft een rol gespeeld dat het om een zeer tijdelijke situatie gaat die door een akkoord voor de middellange termijn vermoedelijk al in 2009 zal zijn achterhaald. Op dit moment breken zou betekenen dat de bewoners in de ronde voor de middellange termijn, waarbij de echt doorslaggevende zaken moeten worden behandeld, buiten spel zouden staan. Voor de noodzakelijke aanpassing van het Luchtverkeersbesluit voor de korte termijn oplossing is een MER procedure gestart waarop een ieder tot 15 oktober kan inspreken. Voor de korte termijn heeft de deelname aan het Alderstafel overleg door de bewoners dus inderdaad geleid tot een beter resultaat dan er zou zijn geweest, wanneer de bewoners niet hadden deelgenomen.

Aanpassing van grenswaarden
Binnen de milieugrenzen passen bij ongewijzigde grenswaarden 470.000 vliegbewegingen, ware het niet dat de Buitenveldertbaan een bottleneck is. Er zijn daardoor slechts 440.000 mogelijk. De oorzaak is dat in 2003 het aandeel van de Buitenveldertbaan in alle vliegbewegingen werd vastgesteld op ca. 5%. Dat kwam neer op ca. 20.000 vliegbewegingen. In de praktijk komt de windrichting (wester wind) waarbij de baan moet worden gebruikt echter in ca.10% van de tijd voor en in het najaar zelfs tot ca.30% van de tijd. Daardoor dreigden dit jaar de grenswaarden van de betreffende handhavingpunten te worden overschreden en moesten deze worden verhoogd. Omdat de regering in de komende paar jaar niet opnieuw in een vergelijkbare situatie terecht wilde komen zijn de grenswaarden nu zo aangepast dat, tot en met 2010, 480.000 vliegbewegingen mogelijk worden en de Buitenveldertbaan alleen kan worden ingezet wanneer dat door de windrichting nodig blijkt te zijn. Bij het vaststellen van deze grenswaarden is rekening gehouden met jaarlijkse uitschieters in de weersomstandigheden.

In de MER wordt gesteld dat de verhogingen van grenswaarden (opgeteld) wegvallen tegen de verlagingen van grenswaarden. Dat betekent natuurlijk niet dat de hinder niet zal toenemen. Meer vliegbewegingen betekent gewoon navenant meer hinder. Dat verklaart zich als volgt: als je de grenswaarde van een handhavingpunt (h.h.p.) met veel onbenutte ruimte met een percentage verlaagt en de grenswaarde van een h.h.p. waarvan de ruimte (bijna) is verbruikt met hetzelfde percentage verhoogt, ontstaat effectief meer ruimte voor vliegbewegingen en zal er dus ook meer hinder komen.

Hoeveel vliegtuigen er in een bepaald gebied meer of minder over zullen komen is heel lastig te zeggen omdat de weersomstandigheden jaarlijks nogal kunnen verschillen. De aanpassing betreft uitsluitend grenswaarden. Hoeveel ruimte daarbinnen wordt benut is een ander verhaal. Op de Buitenveldertbaan kunnen bijvoorbeeld gemiddeld per jaar meer vluchten plaats vinden dan voor de verhoging mogelijk was. Omdat dit jaar de weersomstandigheden (veel harde wester wind)) voor Schiphol nogal ongunstig waren moest er veel uitgeweken worden naar de Buitenveldertbaan. Het kan daarom heel goed mogelijk zijn dat in 2008 niet (veel) meer van de Buitenveldertbaan gebruik zal worden gemaakt dan in 2007. Dat de verhoging van de grenswaarde meer zou zijn geworden, als de bewoners niet hadden deelgenomen aan het Alderstafel overleg is misschien een schrale troost, maar niettemin een troost

Deelname aan de tweede ronde
De eerste ronde is ons slecht bevallen. De VPG werd toegevoegd aan de CROS delegatie, had geen enkele invloed op de totstandkoming van documenten, werd steeds achteraf geïnformeerd en was in de slotronde eigenlijk onzichtbaar. Deze ervaringen waren voor PVRC en andere platforms reden om er op te staan dat de VPG de heer Alders liet weten dat verdere deelname onder deze omstandigheden geen optie was. De VPG zou alleen aan de volgende en beslissende ronde kunnen deelnemen als een pro-actieve en herkenbare rol kon worden gespeeld. Dit betekende dat we wilden deelnemen aan de twee belangrijkste werkgroepen: de Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse (MKBA) en de Netwerkanalyse en een eigen “stoel” wilden hebben aan de zgn. Vermeegentafel (waar de inhoud van alle documenten wordt bepaald en een voorschot wordt genomen op de onderhandelingen) en aan de Alderstafel waar wordt onderhandeld. De MKBA omdat de 2e kamer vooral naar dit document zal kijken bij de afweging van de belangen van economie en milieu/bewoners. De Netwerkanalyse omdat die cruciaal is voor het uitplaatsen en daardoor voor het door VGP ingebrachte bewonersalternatief. Na de nodige gesprekken en briefwisseling is aan de voorwaarden die de VPG stelde tegemoetgekomen zodat PVRC er mee heeft ingestemd dat de VPG deelneemt aan het overleg voor de middellange termijn.

Inzet in de tweede ronde?
We hebben allemaal te maken met de realiteit dat er in de Tweede Kamer een meerderheid is en ook zal blijven voor het handhaven van het belang van de mainportfunctie van Schiphol voor de Nederlandse economie. Wie deze realiteit negeert kiest daarmee voor het buiten spel staan bij het krachtenspel rond de groei van Schiphol. Een opvatting die door ons wel wordt gerespecteerd maar niet de onze is. De bewonersvertegenwoordigers in VPG en CROS willen het spel niet overlaten aan de luchtvaartlobby en degenen die achter de opvatting staan dat Schiphol (eindeloos) moet kunnen doorgroeien. Daarom is gekozen voor een koers die rekening houdt met de realiteit en ons inziens daardoor de beste is om de leefbaarheid van onze omgeving te beschermen. Dat uiteindelijk ons parlement beslist wat er gaat gebeuren zijn we ons zeer bewust. De VPG zal daarom nog dikwijls de reis naar het Binnenhof maken. Bij deze koers heeft zich ook PVRC aangesloten. Daarbij wordt voor lief genomen dat we negatieve reacties zullen moeten incasseren van degenen die een andere keuze zouden maken. No guts, no glory.

Inzet voor het eindresultaat van het overleg is onveranderd het bewonersalternatief “Groeien in kwaliteit” m.b.t. de ontwikkeling van Schiphol. Dit houdt kortweg in dat een eindplafond van 500.000 vliegbewegingen t/m 2020 voldoende ruimte biedt aan de voor onze economie belangrijke mainport functie. Vluchten die op een mainportluchthaven niet thuishoren moeten, net als bij de andere grote luchthavens gebeurt, elders worden gefaciliteerd. In de tussentijd moet er voor de toekomst van de luchtvaart op lange termijn elders ruimte worden gevonden. Daarnaast mag 2 bij 2 baangebruik onder geen beding worden ingevoerd omdat dit de weg vrijmaakt naar doorgroei van Schiphol naar 600.000 en later 800.000 vliegbewegingen en ook niet binnen de milieugrenzen past. Het normen- en handhavingstelsel mag niet worden aangetast. Tenslotte blijven we er bij dat de gelijkwaardigheidscriteria onjuist zijn geactualiseerd.

Positie PVRC
Wij zullen de ontwikkelingen in het Alderstafel overleg op de voet volgen en scherp in de gaten blijven houden of voortzetting van onze deelname nog wel in het belang is van de bewoners. Tegelijkertijd willen we met een positieve en realistische instelling een bijdrage leveren aan de nog komende discussies omdat het er op lijkt dat voor het eerst in de geschiedenis van Schiphol de overheid naar de bewoners luistert.

Erwin von der Meer
Voorzitter PVRC