Minder nachtvluchten, startbanen dicht, herriemakers geweerd: minister Harbers pleegt weer een coup.
Het aantal nachtvluchten op Schiphol gaat volgend jaar flink omlaag om de overlast van vlieglawaai te verminderen. Daarnaast sluiten elke middag de twee landingsbanen die de meeste hinder veroorzaken. Toch stijgt het totale aantal vluchten op Schiphol naar 470.000 per jaar.
Dat heeft demissionair luchtvaartminister Mark Harbers vrijdagmiddag bekend gemaakt. De maatregelen komen als een totale verrassing, zowel voor luchtvaartmaatschappijen als voor omwonenden.
De maatregelen zijn een reactie op de uitspraak van de rechter in maart, waarin staat dat de omwonenden van Schiphol veel beter beschermd moeten worden tegen vlieghinder.
Het verminderen van het aantal vluchten tussen 23.00 uur en 07.00 uur, van maximaal 32.000 per jaar naar 27.000, is volgens de minister het snelst haalbaar. Reductie van het aantal nachtvluchten ligt al sinds 2015 vast, maar doordat het besluit nooit bij wet is vastgelegd, kon tot nu ongestraft worden doorgevlogen.
Onlangs kaartte klachtendienst BAS van Schiphol de grote hoeveelheid klachten over nachtelijke vlieghinder – 33.000 klachten in 2023 – opnieuw aan. “Vandaar dat we daar het aantal vluchten nu beperken,” zegt Harbers, “en onderzoeken of we tot een totale nachtsluiting komen.”
Vorig jaar lanceerde toenmalig Schipholtopman Ruud Sondag plannen voor totale nachtsluiting van de luchthaven. Zo ver wil de minister nog niet gaan. Harbers: “Nachtsluiting heeft grote gevolgen voor de maatschappijen die dan vliegen. Dat moeten we ook goed onderbouwen. Het onderzoek is deze zomer klaar, dan kan het kabinet dat er dan zit een besluit nemen.
Transavia, de maatschappij die veruit het meest in de nacht vliegt, is verrast. “We zijn teleurgesteld dat het aantal nachtvluchten nog verder wordt teruggebracht. Dat heeft grote impact.” De vakantievlieger gaf eerder al aan dat dit ingrijpen ‘vliegvakanties van miljoenen Nederlanders fors duurder maakt’.
“Voorafgaand aan deze nieuwe aanpassingen heeft geen inhoudelijk overleg plaatsgevonden. Daarnaast vindt momenteel de kabinetsformatie plaats die tot ander luchtvaartbeleid kan leiden,” aldus de woordvoerder van Transavia.
Aalsmeerbaan dicht
Harbers: “De klacht van veel omwonenden is ook dat het vliegverkeer de hele dag doorgaat en er geen rustpunt is. Dat beantwoorden we met de sluiting van de twee banen die de meeste hinder veroorzaken, afhankelijk van de weersomstandigheden.”
Elke dag zullen tussen 13.00 uur en 15.00 uur de Aalsmeerbaan – veruit de grootste hinderbaan in Aalsmeer, Uithoorn en Kudelstaart – en de Zwanenburgbaan, met veel overlast in Zwanenburg, Halfweg, Amsterdam-West en de IJmond, sluiten.
Daardoor zullen andere banen, waaronder de Buitenveldertbaan, vaker gebruikt worden. Dat zal wel voor meer overlast zorgen in Amsterdam-Zuid, Amstelveen en Zuidoost.
Luchtvracht
Ook wordt het gebruik van luide vliegtuigen, de Boeing 747 Jumbo voorop, ’s nachts verboden. Onder meer KLM-dochter Martinair vliegt nog met vier jumbo’s. Die kunnen pas vanaf 2026 worden vervangen.
“Het compleet weren van bepaalde type vliegtuigen, zonder ons de tijd te geven goede alternatieven in te zetten, heeft grote gevolgen voor onze vrachtactiviteiten,” aldus een woordvoerder van KLM.
“De minister gaat wéér uit van krimp. Dat mag volgens de Europese regels nooit een doel op zich worden; geluidsreductie moet centraal staan. Het is van groot belang dat we samen kijken naar de beste oplossing, die recht doet aan omwonenden van Schiphol en het belang van de luchtvaart voor Nederland.”
Repercussies
De maatschappij voorziet opnieuw repercussies uit de VS, Canada en China. “De gevolgen, zoals tegenmaatregelen voor Nederlandse luchtvaartmaatschappijen in het buitenland, juridische uitvoerbaarheid en schade voor Nederland als handelsland worden genegeerd.”
Volgens cargobranchevereniging ACN zullen de nachtbeperking en een verbod ertoe leiden dat vrachtmaatschappijen naar het buitenland uitwijken – bijvoorbeeld naar België – en hun lading per vrachtwagen verder naar Nederland vervoeren.
“Per vrachtvliegtuig gaat dat om tien vrachtwagens,” zegt ACN-directeur Maarten van As. “Er loopt nu een onderzoek van het ministerie naar de gevolgen van maatregelen in de nacht, maar dat wacht de minister niet eens af.”
Tegelijkertijd gaat de staat in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter. Harbers: “Ik begrijp dat dit een teleurstelling is voor omwonenden. We gaan ook niet in beroep omdat we zeggen dat bewoners ongelijk hebben, Het beroep is om duidelijk te krijgen wat er precies van ons wordt verwacht. De rechter geeft ons 12 maanden, dat kan niet als we alle Europese procedures volgen.”
“Dat beroep zagen we aankomen”, zegt Jan Boomhouwer van bewonersgroep RBV, die de rechtszaak in maart won. “Er wordt in Den Haag al langer over die 12 maanden gepiept.”
Waterbedeffect
Dat de Aalsmeerbaan overdag dicht gaat, is voor RBV, dat zijn bakermat in Aalsmeer heeft, geen opsteker. “Je krijgt weer een waterbedeffect, dan wordt elders in de regio weer meer gevlogen. Hetzelfde als met de plannen voor de nacht, als die vluchten gewoon naar de dag gaan. Dat verdeel en heers zijn we spuugzat.”
Harbers verhoogt namelijk het maximaal aantal starts en landingen op Schiphol opnieuw, nu naar 470.000 per jaar “Het belangrijkste is dat we minder geluid willen hebben,” zegt de minister. “Maatschappijen investeren ook in stillere vliegtuigen. We zijn gedwongen dat goed door te berekenen. Daardoor valt het aantal vluchten hoger uit dan voorgaande jaren.”
Boomhouwer: “Eerst was het maximaal 440.000 vluchten per jaar, toen werd het 452.500 en nu is het alweer 470.000. Terwijl in de rapporten van het ministerie staat dat 410.000 vluchten per jaar het maximum is binnen de geluidsgrenzen.
Volgens Boomhouwer heeft minister Harbers nog steeds niet geleerd van de uitspraak. “De sleutel ligt niet in meer zogenaamd stillere vliegtuigen, maar minder hinder van omwonenden.”
Enorme domper
Ook de milieubeweging is teleurgesteld. “Krimp van Schiphol verder afzwakken is de zoveelste gebroken belofte,” aldus een woordvoerder van Greenpeace. “Nu komt er overdag zelfs meer herrie en CO2-uitstoot. Voor het klimaat is dat een enorme domper. Harbers is enorm aan het rekken en maakt omwonenden blij met een dooie mus. Die weten nog steeds niet waar ze aan toe zijn.
Voorzitter Marnix Fruitema van luchtvaartbranchevereniging Barin is voorzichtig optimistisch, maar wil eerst opheldering van de minister. “Het is ook afwachten wat het nieuwe kabinet hiervan vindt. Maar dit lijkt een verstandigere koers dan de forse krimp die de minister twee jaar geleden aankondigde.” Bekijk bericht op "Het Parool"
![[Vliegroutes Schiphol afgelopen maand]](https://www2.vlieghinder.nl/plots/_cache/recent/_thumbnails/_afgelopen_maand.jpg "Vliegroutes boven Nederland van de afgelopen maand")
Geplaatst door ir. B. van Marlen uit Uitgeest
Zeker voor de Kaagbaan en de Polderbaan gaat dit alleen maar voor meer lawaai zorgen.
Waarom?
1. De te hoge grenswaarden voor Lden en Lnight blijven zoals ze zijn en er komen geen extra geluidsmaten, zoals Nmax50dB, die hard nodig zijn om individuele bescherming af te dwingen,
2. Wat men van de secundaire banen alhaalt (tussen 13:00 en 15:00 h) gaat men doodleuk over de primaire banen voeren, en bij verdere groei over ook die banen op andere tijdstippen,
3. Het aantal nachtvluchten gaat slechts 2000 per jaar minder worden (men had ons al 29000 maximaal beloofd), en deze 2000 gaat men naar de randen van de nacht verplaatsen,
4. Men zal na 2026 overgaan op hooguit ‘een gedeeltelijke sluiting’ (bv. tussen 01 en 05 h) of zelfs dit niet ‘om de netwerkkwaliteit niet te verminderen’,
5. KLM zal gaan tegenwerken de lawaaibakken te weren, want dit noemt men ‘schadelijk en niet proportioneel’, of gaat de iets hogere kosten voor de nacht doorberekenen aan de klanten, en Transavia komt weer met het sprookje van de stille vliegtuigen,
6. De beloofde krimp wordt grotendeels teruggedraaid en de deur weer opengezet voor verdere groei,
7. Met wat minder lawaaiige vliegtuigen gaat men het aantal vluchten opvoeren, vooral over ons, zijnde immers ‘de banen met de minste hinder’,
8. De Luchtruimherziening met herriegoten gaat gewoon door onder het mom van ‘minder hinder’, omdat de Wet Luchtvaart niet wordt aangepast, en dit gaat op termijn zorgen voor letterlijk continu vliegtuiggejank of -gedreun over deze vliegpaden,
9. Het nieuwe kabinet gaat dit allemaal maximaal ondersteunen.
Conclusie: We worden voor de zoveelste keer besodemieterd! Het komt mij over als een voorgekookt spelletje met Harbers als zogenaamde pleitbezorger voor verbetering, maar hoogstwaarschijnlijk ingeseind en ingepakt door de lobby van de sector.