Luchtverkeerleiding pakt verbetering veiligheid boven Noordzee aan

Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) heeft op maandag 5 november aan het bedrijf HITT in Apeldoorn de order gegund voor de levering en plaatsing van een vliegtuig-detectiesysteem dat de veiligheid van het vliegverkeer in het lagere luchtruim boven de Noordzee aanzienlijk zal verbeteren.

Het verkeer in kwestie betreft vooral helikopter-vluchten van, naar en tussen boorplatforms in het Nederlandse deel van de Noordzee. Andere regelmatige gebruikers van dit luchtruim zijn de Kustwacht en militaire- en sportvliegtuigen. Het contract met HITT betreft de installatie van systemen op 11 boorplatforms en op 2 wal-locaties. Met de order, waarmee een bedrag is gemoeid van ca. 2 miljoen euro, geeft LVNL uitvoering aan de activiteiten die de minister van Verkeer en Waterstaat heeft aangekondigd op basis van de aanbevelingen van de ‘Werkgroep Noordzee’  ter verbetering van de veiligheidssituatie in het hierboven genoemde stuk luchtruim. De werkgroep, door het ministerie van V&W ingesteld in 2003, bestond uit vertegenwoordigers van de Inspectie V&W (IVW) en de staf van de Lucht Verkeer Commissie.
Het nieuwe systeem wordt betaald door de oliemaatschappijen die in het Nederlandse deel van de Noordzee aan gas- en oliewinning doen. Het zogenoemde Wide Area Multilateration-systeem zal LVNL vanaf 2009 in staat stellen de luchtverkeerroutes in dit drukst bevlogen deel van het Noordzee-luchtruim te optimaliseren en piloten er veel nauwkeuriger dan nu te informeren over waar ze zich met hun vliegtuig of helikopter bevinden en over het overige vliegverkeer in hun buurt. In het geval dat een helikopter of vliegtuig een noodlanding op zee moet maken, zal LVNL reddingsdiensten straks ook beter naar de plek van het ongeval kunnen dirigeren. In het Nederlandse deel van de Noordzee zijn een veertigtal boorplatforms actief. Jaarlijks worden er naar die platforms circa 70.000 helikoptervluchten uitgevoerd.
De positie van een vliegtuig wordt bij de techniek van multilateratie vastgesteld aan de hand van afstandsmetingen vanuit tenminste drie locaties. De positie wordt daarbij bepaald aan de hand van de tijdsverschillen tussen de ontvangst op die locaties van het signaal dat wordt uitgezonden door de transponder aan boord van het vliegtuig. Multilateratie wordt in het nieuwe systeem gecombineerd met de Automatic Dependent Surveillance – Broadcast (ADS-B) techniek die gebruik maakt van de GPS-positie van het vliegtuig. De combinatie van de twee technieken maakt het mogelijk om ook van vliegtuigen die heel laag of aan de rand van het gebied vliegen de juiste positie te bepalen.
Het verlenen van vluchtinformatie op basis van het nieuwe systeem vergt ook een goede radiodekking in het gebied. Het daarvoor vereiste radionetwerk is afgelopen maanden al grotendeels opgeleverd. Het gaat daarbij om de installatie van zend- en ontvangstantennes op twaalf productieplatforms.
Op Schiphol wordt de techniek van multilateratie door de verkeersleiding al gebruikt in aanvulling op radarbeelden. Nieuw aan de toepassing van de techniek boven de Noordzee is vooral de schaal waarop dat gebeurt. Overigens wordt in de Golf van Mexico een vergelijkbaar systeem toegepast.