Luchtvaartpetitie aan het kabinet

De doelstelling van de Luchtvaartnota (2009) is “een optimale netwerkkwaliteit in combinatie met een concurrerende en duurzame luchtvaart”. Hoewel groei van de luchtvaart via Nederland kennelijk geen doel is, stelt het kabinet wel alles in het werk om deze mogelijk te maken. In eerste instantie tot 580.000 vliegtuigbewegingen, daarna nog veel meer, via het 50/50-beginsel. De NV Luchthaven Schiphol streeft naar meer dan een miljoen vliegtuigbewegingen in 2040. De Luchtvaartnota verschaft het juridische fundament voor de benodigde uitbreidingen van startbanen en terminals op Schiphol en regionale luchthavens. Dit beleid veroorzaakt meer dan een verdubbeling van kerosinegebruik via de mainport Schiphol. De nota doet niets met het feit dat Schiphol tussen 2000 en het begin van de recessie vrijwel niet is gegroeid, zonder ernstige economische gevolgen. Voor de werkgelegenheid is groei is niet nodig, omdat het regionale arbeidsaanbod volgens het CPB nauwelijks zal toenemen.

Toekomst van de mondiale luchtvaart is onzeker geworden (1)
Volgens recente wetenschappelijke onderzoeksresultaten moet de mensheid in de komende decennia de emissie van fossiele broeikasgassen tot vrijwel nul reduceren om de uiteindelijke opwarming tot het aanvaarde maximum van twee graden te beperken. Voor kerosine is er geen zicht op schone alternatieven. Het valt daarom zeer te betwijfelen of de luchtvaart nog zal kunnen groeien. Krimp is even waarschijnlijk.

Verzoek 1: Werk twee extra scenario’s uit voor nulgroei en krimp
De Luchtvaartnota noemt weliswaar de onzekere gevolgen van het mondiale klimaatbeleid, maar het kabinet kiest desondanks voor een zeer optimistisch scenario, waarin de luchthavenfaciliteiten moeten worden uitgebreid om een veronderstelde groei van de mondiale luchtvaart te accommoderen. In dit opzicht is het kabinet minder realistisch dan de president-directeur van de Schiphol Group. De Luchtvaartnota zou completer worden met twee extra scenario’s, namelijk nulgroei en krimp van de luchtvaart. Daarin leidt uitbreiding van luchthavenfaciliteiten tot kapitaalvernietiging en zijn volstrekt andere maatregelen vereist om een optimale kwaliteit van het netwerk te garanderen.

Wij dringen er bij het kabinet op aan twee extra scenario’s uit te werken die inspelen op de energieproblematiek.

Verzoek 2: Kies voor nulgroei Schiphol als realistisch uitgangspunt
De nota gaat uit van het kabinetsstreven naar 30% minder CO2-uitstoot in 2020 ten opzichte van 1990, zonder te vermelden hoe groot de afname ten opzichte van 2008 moet zijn. Daarvoor zijn (zeer) ingrijpende maatregelen nodig die offers en een aanzienlijke mentaliteitsverandering van de bevolking vergen. Na 2020 gaat dit proces onverminderd verder. Een bevolking die loyaal aan de geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen meewerkt, zal totaal geen begrip opbrengen voor een regering die tegelijk streeft naar meer dan verdubbeling van kerosinegebruik via de mainport Schiphol. Het huidige beleid wil de regionale economie rond Schiphol en andere luchthavens primair afhankelijk maken van een uitermate conjunctuurgevoelige luchtvaartsector met een zeer onzekere toekomst. Dat brengt onnodig grote afbreukrisico’s met zich mee. Voor de economie is nulgroei beter, omdat een echt duurzame (want nietluchtvaartgebonden) economie en werkgelegenheid de regio’s stabieler maken. Huidige politieke afspraken geven weliswaar aan dat Schiphol mag groeien, maar niet dat Schiphol moet groeien. Overgaan op nulgroei is een verstandige koerswijziging onder omstandigheden die de laatste tijd zeer snel zijn veranderd. Het doel van de Luchtvaartnota kan bij nulgroei evenwichtiger worden, namelijk optimalisering van een samenhangend geheel van netwerkkwaliteit, duurzame economie, milieukwaliteit en schone energie. Bovendien verschaft een zorgvuldig gestuurd nulgroeibeleid Schiphol een kennisvoorsprong op concurrerende Europese luchthavens die wel doorgaan met uitbreidingen en over enige jaren worden geconfronteerd met veel grotere krimpproblemen en kapitaalvernietiging.

Wij verzoeken het kabinet om nulgroei van de luchtvaart op Schiphol en regionale luchthavens als meest wenselijke optie te kiezen.

Namens de Werkgroep Nulgroei Schiphol (WNS)
Mr dr Hans Buurma

( 1 ) Deze petitie wordt op www.nulgroeischiphol.nl uitvoerig onderbouwd met literatuurverwijzingen.

Download origineel:

• Petitie Werkgroep Nulgroei Schiphol aan kabinet