Kabinet pakt lawaai Schiphol aan

DEN HAAG - Het kabinet wil met Schiphol en luchtvaartmaatschappijen een convenant afsluiten, waarin harde afspraken staan om de geluidshinder voor omwonenden van de luchthaven aan te pakken. In de zomer moet de luchtvaartsector een eerste pakket voorstellen klaar hebben. In het najaar wil het kabinet dan afspraken maken.
In een brief aan de Tweede Kamer stellen de staatssecretarissen Schultz van Haegen (Verkeer) en Van Geel (Milieu) dat ze in de eerste plaats Schiphol willen behouden als belangrijke luchthaven in Europa, maar dat de geluidshinder zoveel mogelijk moet worden teruggebracht. Met name in het buitengebied is aanvullende bescherming nodig, omdat 98 procent van alle hinder daar optreedt.
In het convenant met de luchtvaartsector wil het kabinet harde afspraken opnemen. Zo moet het aantal ‘glijlandingen’, waarbij vliegtuigen steiler aanvliegen, toenemen. Nu mag dat alleen ‘s nachts en dat zou ook overdag moeten gebeuren. De routes voor starts en landingen moeten zo worden verlegd, dat zomin mogelijk over de woongebieden wordt gevlogen. Het kabinet wil verder stil vliegverkeer belonen. Met de inzet van speciale ‘geluidsflitspalen’ moeten lawaaiige vliegtuigen worden beboet.
Het kabinet vergroot het buitengebied dat moet worden beschermd door de grens van 52 decibel naar 48 decibel te verlagen. Milieudefensie vindt dat op zich positief, maar plaatst vraagtekens bij de wettelijke bescherming. ,,Als vliegtuigen straks minder lawaai maken, mogen er veel meer over het gebied vliegen. En als ze dan nog genoeg geluid produceren om wakker van te worden, slapen de bewoners alleen maar minder’‘, aldus woordvoerder E. Hassink.
Milieudefensie is bang dat de luchtvaartsector wel goede ideeën heeft, maar dat die ten koste gaan van de capaciteit. ,,En dan vindt het kabinet capaciteit waarschijnlijk belangrijker dan de overlast voor omwonenden.’’ In april besloot het kabinet al dat het aantal vluchten op Schiphol mag toenemen van 400.000 nu naar maximaal 520.000 per jaar in 2010. Om Schiphol te kunnen laten groeien, komt er waarschijnlijk de mogelijkheid om ‘te salderen’: de plaatsen waar normen worden overschreden, mogen worden gecompenseerd met plaatsen waar nog ruimte is voor extra vluchten. Het kabinet zegt pas te willen ‘salderen’ als de effecten voor milieu en geluidsoverlast in kaart zijn gebracht
Geplaatst door Olav Bijvoet uit Castricum
Waarom geen convenanten?
De overheid werd niet als overheid aangesteld vanwege haar kennis op het gebied van luchtvaart. Dan kun je het regeren maar beter meteen overlaten aan de sterkste, dat is aan de luchtvaartbedrijven. Het gaat om poltieke kennis.
Overheid is er om te regeren: te zorgen dat de maatschappij werkt als een gezond geheel waarin elk zijn part krijgt en zijn deel, ook aan verantwoordelijkheid.
Het sluiten van convenanten veronderstelt dat de overheid voldoende kennis heeft om wederzijdse afspraken te maken over goed functioneren. Verder laat ze het maar waaien.
Dat is de verkeerde weg. Die kennis heeft zij niet.
Milieudefensie heeft daarin gelijk. Helaas argumenteert Milieudefensie dan gelijk weer met weer andere eigen technische ideeën. Zo kom je er nooit uit. Wat dan?
Het delen van verantwoordelijkheid
De overheid regeert namens alle burgers, door het nemen of verlenen van verantwoordelijkeid. In ons concrete geval gaat het voornamelijk om geluidsoverlast door luchtverkeer. Omdat de overheid nooit de kennis kan hebben om dit te regelen, kan zij zelf de verantwoordelijkheid niet dragen, maar moet ze die delegeren.
Normaal zou zijn dat je dan delegeert naar de luchtvaartbedrijven. In dit geval kan dat niet want er is een levensgroot conflict tussen de bedrijven en burgers. Het overlaten aan een platform (CROS) bleek niet te lukken want daarin zullen de bedrijven altijd kennisvoorsprong en dus macht hebben. Wat dan? Dat wat men ook deed voor veiligheid en efficiëntie.
Geef de Verkeersleiding eigen verantwoordelijkheid en voorzie deze van informatie (IKB) en kennis
De echte oplossing ligt eigenlijk wel voor de hand: Geef de verantwoordlijkheid aan een onafhankelijke luchtverkeersleiding (LVNL) en voorzie die leiding van een eigen kennisorgaan. Daarvoor hebben we voldoende middelen en instituten en bestaat er een IKB.
Verkeersleiden moet staan voor Veilig, Efficient en Fatsoenlijk. Daar moet je vertrouwen in kunnen hebben. Hoe?
Geen flitspalen maar flitsende contrôle
Iedere overheidsopdracht dient controleerbaar en handhaafbaar te zijn. Werk een systeem uit waarbinnen de overheid zowel de bedrijven (Milieueffectrapportage) als de verkeersleiding controleert. Voor de LVNL bijvoorbeeld middels een uit maatschapplijke organen samengestelde Raad van Toezicht op dat Kennisorgaan ten behoeve van de Verkeersleiding.