Kabinet kiepert luchtvaart over de schutting

Bron: PNL (Platform Nederlandse Luchtvaart) Nieuwsbrief

De luchtvaartnota van het kabinet verschijnt pas eind 2008. Maar voor de Nederlandse consument is de strekking ervan al lang duidelijk: we hebben het liefst dat u minder vliegt en als u dan per se toch wilt vliegen dan kan dat wel vanuit het buitenland. Maatregelen als de ticketheffing zijn hier een bewijs van.

Het duurt nog maar een paar weken en dan is in Nederland de ticketheffing officieel een feit. In de praktijk hebben passagiers er echter al langer mee te maken. Reizigers die de afgelopen maanden boekten voor een vlucht na 1 juli moesten de heffing al betalen. De gevolgen van de ticketheffing zijn daardoor nu al volop merkbaar. Zo zien de reisaanbieders een sterke toename van Nederlandse passagiers die vanaf buitenlandse luchthavens vertrekken. De betreffende luchthavens bevestigen dit. Vliegen vanaf luchthavens over de grens wordt ook nog eens aantrekkelijk gemaakt door creatieve ondernemers die de passagiers wel met de bus naar die luchthavens willen brengen, of afspraken maken met autoverhuurbedrijven om het passagiers makkelijker te maken om vanaf een buitenlandse luchthaven te vertrekken.

Een greep uit de gevolgen van de ticketheffing:

Luchthavens in Nederland:
- Schiphol verwacht dit jaar niet te groeien.
- Eindhoven Airport verwacht een tijdelijke terugval in passagiers van 20 procent. Ryanair ziet af van Eindhoven Airport als thuisbasis waardoor een miljoen vluchten en ongeveer duizend extra banen niet doorgaan. Vliegmaatschappij Corendon stopt haar vluchten vanaf deze luchthaven.
- Op Maastricht Aachen Airport is het Italiaanse Volareweb gestopt. Ryanair voert geplande uitbreiding niet door waardoor de luchthaven naar schatting 100.000 extra passagiers misloopt.

Luchthavens over de grens:
- Het Duitse Airport Weeze profileert zich als ‘enige Nederlandse luchthaven zonder vliegtaks’ en rekent op 5 procent meer Nederlandse passagiers.
- Charleroi verwacht 20 procent meer Nederlandse passagiers.
- Münster/Osnabrück rekent op 30 procent meer Nederlanders.
- Düsseldorf verwacht een stijging van meer dan 30 procent.

De KLM biedt passagiers de mogelijkheid om voor intercontinentale vluchten op te stappen in Düsseldorf, Bremen of Brussel met een tussenstop op Schiphol om zo de ticketheffing te vermijden. Algemeen directteur Peter Hartman acht het waarschijnlijk dat vluchten van Schiphol worden verplaatst naar Parijs.

Ook reisorganisatoren ondervinden gevolgen van de ticketheffing. D-Reizen ziet een stijging van meer dan 200 procent van het aantal boekingen van Nederlanders via Duitse luchthavens en een stijging van 60 procent voor de Belgische luchthaven Zaventem. Reisorganisatie Kuoni adviseert reisagenten over aantrekkelijke alternatieven in het buitenland.

Oorspronkelijk trachtte het kabinet de ticketheffing te verkopen als een milieumaatregel. Inmiddels is het echter voor iedereen wel duidelijk dat het slechts een maatregel is om de schatkist te vullen, wat inmiddels ook door het kabinet wordt toegegeven. Toch ziet de PvdA nog steeds een milieueffect. Volgens PvdA Tweede Kamerlid Paul Tang mag de luchtvaart zelfs nog wel zwaarder worden belast. Hij wijst erop dat de hiervoor beperkende verdragen uit 1944 (Verdrag van Chicago) in de 21ste eeuw niet meer van toepassing kunnen zijn. Tang vergeet waarschijnlijk dat onze Grondwet honderd jaar ouder is. Moet die dan ook maar overboord?

Het probleem is dat de PvdA luchtvaart niet beschouwt als een belangrijk onderdeel van onze infrastructuur en gewoon vindt dat er minder gevlogen moet worden. Bij infrastructuur bepaalt de economische ontwikkeling de vraag naar vervoer en dus ook die van luchtverkeer. Het kunstmatig beperken van mobiliteit betekent het beperken van economische groei. Dat weet econoom Paul Tang ook. Uiteraard mag het een doel zijn om mobiliteit te beperken, maar wees hier dan ook eerlijk over.

Duidelijk is in elk geval dat het effect van de ticketheffing op het milieu en het klimaat negatief is. Al die mensen die vanuit Duitsland of België vertrekken maken eerst extra kilometers in de auto, die bij een gemiddelde bezettingsgraad vervuilender is dan het vliegtuig. De eerder genoemde service van KLM leidt daarnaast tot extra vliegkilometers.

Naast de ticketheffing zijn er nog andere zorgwekkende signalen uit het kabinet te bespeuren. Tijdens een luchtvaartcongres op 28 mei over de toekomst van de Nederlandse luchthavens werd bijvoorbeeld bekend dat het Ministerie van VROM de capaciteit van de luchthavens net over de Nederlandse grens heeft laten onderzoeken. Door wet- en regelgeving raken onze eigen luchthavens ‘vol’. De oplossing van dit probleem ligt voor VROM in het buitenland en ook het ministerie van V&W ziet dit als serieuze optie. Het PNL vindt het zeer zorgwekkend dat het kabinet een vermeend probleem denkt op te lossen door een gedeelte van de luchtvaart over de schutting naar het buitenland te kieperen. Daarmee wordt kostbare infrastructuur en economische groei aan onze buren verkwanseld. Het is te hopen dat het kabinet nog tot inkeer komt.