Hinderbeleving in Uitgeest

29 oktober 2006

We komen aan in De Kleis; een nieuwe uitbreidingswijk in Uitgeest gekenmerkt door een prettige nieuwbouwsfeer vol architectonische vondsten en veel groen. Volgens de website van de gemeente op nummer 1 in de ergernissentoptien van de bewoners het te hard rijden in de 30 km zones en op nummer 10 het fietsen op de voetpaden. Gek genoeg geen ergernissen over het luid gierend gebulder wat met tussenpozen van enkele minuten boven de daken van De Kleis aanzwelt en wegebt richting Schiphol. Uitgeest ligt al jaren onder de aanvliegroute van Schiphol, “maar sinds de komst van de Polderbaan is de overlast enorm toegenomen”, aldus Marije van der Valk, terwijl het geluid van het Senseo-apparaat het gebulder buiten nauwelijks overstemt. De CROS zit vandaag aan een keukentafel aan de rand van De Kleis. De schuifdeuren naar de tuin geven een vrij uitzicht over de weilanden en een blauwgrijs wolkendek waartegen naast een v-vormige vogeltrek, een viermotorige stip zich in de verte vooralsnog geluidloos aankondigt. Het interview met mevrouw Colthoff uit Castricum dat wij enkele weken geleden op CROSNet plaatsten was de aanleiding een reactie te plaatsen op CROSNet waarin werd voorgesteld langs te komen in Uitgeest-zuid om zelf te ervaren dat de overlast in Castricum nog niets is vergeleken de herrie die hier wordt veroorzaakt door de landende vliegtuigen. Het woord is aan mevrouw Marije van der Valk:

“Ik ben Marije van der Valk en kom oorspronkelijk uit Zaandam. Na de HBS-B doorlopen te hebben, ben ik diëtetiek gaan studeren en tot 2003 heb ik met veel plezier als diëtiste gewerkt in diverse ziekenhuizen in de regio. Ook heb ik nog gewoond in Hoorn en uiteindelijk alweer 9 jaar hier samen met mijn man in De Kleis te Uitgeest.”

Wat betekent voor u de hinderbeleving van vliegverkeer?
“Ik ben haast opgegroeid met overvliegende vliegtuigen en van jongs af aan altijd gefascineerd geweest door het schouwspel dat zich in de lucht afspeelde. Ik weet nog dat ik wel eens met de kinderen vliegtuigen ben gaan spotten langs te baan en die enorme dingen langzaam zag opstijgen, prachtig! Ook mooi als je over het strand liep bij IJmuiden en ze dan op zag stijgen vanaf Schiphol richting zee. Voordat ik in Uitgeest kwam wonen was er voor mij dan ook geen sprake van overlast van vliegtuigen. Ik weet nog goed dat we hier net waren komen wonen en ineens overal in het dorp pamfletten hingen tegen de komst van de Polderbaan. Ik begreep aanvankelijk niet waar men zich druk over maakte. Mijn man was wat bezorgder in die tijd maar ik dacht dat het zo’n vaart niet zou lopen. Het gekke is dat in mijn herinnering onze intrek in het nieuwe huis zo ongeveer samenviel met de beginnende overlast. Ook voor de opening van de Polderbaan kwamen ze hier al over, maar toch minder frequent en vaak ook wat verder weg. Toen de Polderbaan in november 2003 volledig in gebruik werd genomen leek het wel alsof er overdag bij zuidelijke windrichting een sluis was opengezet met een continue stroom van vliegtuigen, ook ‘s nachts. In het begin kon je hier nog enigszins doorheen slapen, maar toen ook deze verkeersstroom geleidelijk toenam zat mijn man regelmatig rechtop in bed. Mij bekroop het gevoel dat Schiphol aanvankelijk bezig was de mensen in Uitgeest langzaam te laten wennen aan het geluid dat zou komen met de volledige ingebruikname van de Polderbaan.”

Uitleg over de aanvliegroutes door CROS medewerker Teun Coenen

“In 2003 begon de echte ellende. Overdag kwamen de vliegtuigen recht over ons huis heen. Zoals ik als schreef in mijn reactie op CROSNet: je hoort ze allemaal, en niet bepaald op de achtergrond! Ze komen soms bij plukjes van 7-8 vliegtuigen achter elkaar over ons huis heen met een tijd van 2 min. ertussen. En dat ieder half uur. ’s Nachts valt het nog mee door de speciale nachtroutes. Het verkeer zit dan wat verder weg, maar vooral ’s ochtends vroeg na 6 uur, als het nachtregime is afgelopen, dan kun je slapen wel vergeten. Ook in de weekenden is uitslapen er niet meer bij. Ik vraag me dan ook af waarom die nachtroute na 6 uur ‘s ochtends niet ook buiten Uitgeest om kan worden gelegd. Hoewel het vooral landend verkeer is dat de overlast veroorzaakt, is het regelmatig ook startend verkeer dat hier ‘langs’ vliegt. En dan vooral de ‘grote jongens’ met het zware gedreun.”

Hoe denkt u als omwonende over Schiphol?
“Schiphol denkt alleen maar aan economische belangen. Zo denk ik erover. En de landelijke politiek speelt onder hetzelfde hoedje en zorgt dat Schiphol krijgt wat het wil. Niemand denkt aan de overlast en gezondheidsaspecten voor omwonenden. Economisch gewin en capaciteit is volgens mij het enige wat telt. Vanuit de menselijke kant en gezondheidskant gezien vind ik dit onacceptabel. Ik zou Schiphol willen meegeven om veel beter te luisteren naar de mensen en vooral de mensen die klagen over vliegtuigen serieus te nemen. Zichtbaar naar oplossingen zoeken in plaats van niet thuis te geven en ons wegzetten alsof we gek zijn. Laat de staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat of Cerfontaine maar eens een week verblijven onder deze luchtsnelweg, dan begrijpen ze er misschien iets meer van.”

“Regelmatig vullen wij het klachtenformulier op CROSNet in. Vooral door de vaak negatieve media-aandacht krijg ik soms het gevoel dat de ‘notoire’ klagers, waartoe ik mijzelf reken, niet serieus worden genomen. Ook denk ik dat je met elkaar meer voor elkaar krijgt dan in je eentje. Kijk bijvoorbeeld naar Vliegplatform Castricum; daar ben ik lid van omdat ze ook mijn belangen behartigen hier in Uitgeest. Bij mij in de buurt wonen veel jonge gezinnen met tweeverdieners. Die zijn minder vaak thuis en druk met de kinderen waardoor waarschijnlijk de overlast minder opvalt. De buurt klaagt hierdoor relatief weinig. Klagen over de vliegtuigen boven de wijk helpt weldegelijk, maar dat is alleen afhankelijk van het aantal klagers en niet het aantal klachten. Het is dus zinvol om je aan te sluiten bij een platform of organisatie om meer gedaan te krijgen.”

Wat vindt u van de CROS en de rol die de CROS vervult?
“Zoals ik het de afgelopen jaren beleefd heb zie ik de CROS als een verlengstuk van Schiphol. Het beleid is vooral gericht op pappen en nathouden. Afgevaardigden van gemeenten zitten naar mijn idee met een dubbele pet in de CROS. Ik heb ook regelmatig contact met mijn wethouder om hem toch vooral mee te geven dat de situatie hier soms onhoudbaar is. Ik heb zelf wel eens gedacht om mij op te geven als bewonersvertegenwoordiger in de CROS, maar uiteindelijk besloten dat toch niet te doen. Hoe meer je er mee bezig bent, hoe gekker je er van wordt. En daar had ik uiteindelijk ook geen zin in. Voorlopig probeer ik mijn signaal door middel van het indienen van klachten duidelijk te maken.”

Ik moet wel zeggen dat ik reikhalzend uitkijk naar de uitkomsten van de CROS pilots. Dit vind ik dan ook een goed initiatief van de CROS en hier heb ik dan ook mijn hoop op gevestigd dat er uiteindelijk verbeteringen mogelijk zijn. Uiteraard ben ik ook sceptisch; eerst zien, dan geloven! Vooral het hoger aanvliegen in de nacht op de Polderbaan lijkt wat mij betreft enorm te kunnen schelen in de geluidbelasting. Verder zie ik ook graag dat de route vanaf zee nog verder naar het noorden wordt verschoven en dat er meer gespreid wordt over de gehele kuststrook. Hoewel ik begrijp dat als je de overlast op een punt wegneemt, er weer een ander punt zwaarder belast zal worden, denk ik toch dat er optimalisaties mogelijk zijn. Wat dat betreft hoop ik dan ook dat alle betrokken partijen enorm hun best zullen doen om verbeteringen mogelijk te maken.”

Onlangs is besloten de klachtafhandeling onder te brengen Schiphol en Luchtverkeersleiding Nederland, wat vindt u hiervan?
Ik denk dat ik namens veel omwonenden spreek als ik zeg dat ik zo’n overgang in principe geen goede zaak vind, althans niet op dit moment. Het wantrouwen in de omgeving is groot. Men denkt eenvoudig dat Schiphol dan nog meer de kans krijgt om zaken onder de pet te houden. Gezien de huidige stand van zaken zal dit het wantrouwen van de omwonenden alleen maar meer voeden. Schiphol zal moeten laten zien dat er daadwerkelijk iets gebeurt met de klachten behalve het turven ervan. Mijnsinziens moet de oplossing gezocht worden in een volledig onafhankelijk klachtenbureau dat los staat van elk orgaan of bedrijf en waarbij het personeel niet meer betaald wordt door onder andere de luchtvaartsector zelf. Op die manier kan pas duidelijk worden hoe groot de overlast in bepaalde gebieden soms kan zijn.”

We worden uitgenodigd een kijkje te komen nemen in de tuin. Het uitzicht is ongekend; vrij uitzicht over de weilanden, maar de opmerking van Marije van der Valk op CROSNet dat ieder gesprek gestaakt moet worden totdat het overvliegend gebulder voorbij is, lijkt te kloppen. We wachten tot het toestel een paar daken verder is en nemen afscheid.